Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 14, 18 June 1906 — Moolelo hawaii Kahiko. [ARTICLE]
Moolelo hawaii Kahiko.
Hoomakaulauia e J. M. Poepoe no KA NA'] AUPUNI. 111. Ka Mooklo o ko Wakea ma Noho ona raa KaHhi—Ka Loaa ana o ke Akua Ulu o Kamelui ikoMa. ' He keu kahni ka mea apikī nui wale. Hakanu maoli ke ano o na kaoaka o na Koolau nei i keia hele ana maila &. kakou. Hele a niea, ua huli paha keia poe mahope o nei mau alii hou o ka mokupuni nei o kakou? Hookahi ka hoi mea aloha. o ke alii o kakou: e ka ia ana paha i ka pohuehue?" I ka- ana mai o ka la no ke kaua, ua makaukau na. aoa.o elua ua lilo ae la no o Kaliu i aiihi-kaua no koWakea mau pualikaua, oia na kanaka mai ka wai o WaimB&s a hnea i Kaaawa, ka aina nona ke kai lumalomai o i ae au kahiko: a kaalo i ke kaha o PaliKu (Kualoā) a hala; loa i na kai aulil o Waimanalo. Ua hui pu mai la ma keia puahkaua o 'Wakea na kanaka o Olopaua, ka kūpunakaoe o ke keikiahi Heeia e- • hanai kapu ia nei e Haumea. . 0 Kamoawa nohoi ke kahuna'. • 0 a o Ilaumea no ke kilo ame ke kaula. Ma.ko Kane Kumuhonua aoao boi, oia do ka alihikaua. . nui, a he lehulehu loa nohoi kona mau kahuna ame na kilo e like no me ke auo mau o na 'lii oia wa. O kahi i hooukaia i keia kaua mawaena o Wakea ame Kane-ia- Kumuhonua, mauka no ia o Kallhi. Oiw, na»haalele aku la o Wakea ma ia Paīiia_ (oia hoi. o Kualoa i • keia wa) me kn lakou pne kannka a hoi mai la i luea o Kilo- - haua ame ba o K-.lihi. Ua paai paa mai la h>»i kekahi / mahele o ko l.ak-iu p<-e-kanaka ia-lalo n Luluku a hoea i kai o Knneohe, a hnla i kai oNeawa, meKailua a hoea i Waima- • nalo. Ua paa ae imhoi ka nnku n Nuoaou i kn Wnkea ma p.->e V. a he pil;a knuaka wale no ia mai ka nuku. aku o Nunam), a ke ka-honu& e o!efr>ia nei, n ka ulu-hala o Kpkele h hoea i Kaoeohe. P-»a pooo i ua kauaka mai ka. uka o kf kai. ' L ka ike aiui o Kane-ia-Kurauhonna eii ka make o ke. x kaoa n Wakea i uka n Ka-lihi, ao'e hiki iu ; a ame kona' poe--ke «lo ae i oej kana mnuku mai o Kalihi; n »i.iil-, o ka moe iho la u<j ia o kona JCaoo kana J uka o Kalihi. 1 kfeia knua an+ mawaena Wakea ma a rne K£ine-- : a-Kuma f houua. Ua make oia malunn ae o kela k;;wa anau o Kalihi, nona. ka inoa o Pahu-Kikala. Maiaila, i ku ai ke* kikala o Kaue-ia- Kumuhonua i ka ihe laumeki a Kaliu.-- A, mamuli o keia uiake ana o Kane-ia- Kumuhonua, ua lilo; holookoa ae la ka Mokupuni o Oahu nei. 0 keia iho.la ka mooleio (Kaao) k.ahiko e pili aua i?.. Wakea ame llaumea,. no ko laua kaua ana me Kane-ia-Knmuhonna-- ko laua hee aua ia Kane--ia-Kumuhouua- ko laua kalewa.ana i ka mo»nn roe. ko lau* mau ohaoa-ko lakoū pae hou aaa i ka aina nei- ka hoouka kaua heu ana o laua me Kane-ia-Kumuhouua a me ka make ana o ua'lii nei> mii ka hoouka kaua hope loa ma i.ka o Kalihi. . Pehea la ka oi&io o keia moolelo ako Hawaii nei pO3ka.hiko, el-ike me ia i hoikeia ae. la, aole hiki i ka mea kaka.it> ke hoomaopopo aku ia meg. (E HOOMAUIA AKU ANA.) '