Ka Naʻi Aupuni, Volume II, Number 11, 14 Iune 1906 — KA MOOLELO o Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele [ARTICLE]

KA MOOLELO o Hiiaka-i-ka-poli-o-Pele

(Hoomauia.) . • /iSo ka lilo loa o Lobiati-ipo i ka nani o Puna, oa lilo ka ai a me ka i'a i n* po ekola ame na la (ao) ekolu i mea ole iaia. **> Aka, i ka pau an& o oa. hoonipoa aua a na wai naoa a ke kehau kuu hoi ka nualuhiluhi—hoomaha ka maopa o ka liole ana oia huakai kamahao, akahi no ua Lohiaa nei a ike mai ika pololi. A ke hooheno hou ae nei ka mea kakau i keia wahi kanaenae ana: "Ola i ka makani haiko i ka wai o Kapona Ola i ka oopa peke o Hanakapiai k Ola na wahine kiai paii o Kaiwikui Ola Kilioe o Kakioe o Kamakapii Ola Hoohie i ka liko pua o ka he-i v Ola na 4 iTo aka AaUhina ika pali Oia 1 ka wai kuao-hoe a ka lawaia Ola ke kai o Koamauo i ka pali o Hooilo 01 a ke kapa hailona ahi o Kamaile Ola ke kapa o Haena i ka nani Ua ola aa ua paa ka houpo i ko aloha." E irua makaaiaka helahelu maikai, aole anei i lika o Lohiau-ipo me lona i nolio ai iloko o ka opa o ka i,'a nqi o ka moana iloko o na po ekolu a me na (ao) ekola? ,-. O ko lona ike ana i ka poioli, ke olelo ae ka mea ka- ! kau pela, aia no aua hemo oia mai ka opa mai oka i'a.nai i olelo ia he "kohola." Pela no lfoi ne» apiki i Hiena "i na ■. hala o Naue i ke kai" a kaua e ike ae Ja, he ekolu po a ekola ao o ka waiho ana i.ka i'a o Hilia i ka lāi. Like no ka Hepera kahiko me ka Hawaii kahiko ma j keia hook'aulike ana onapoame na ao pū-koiu. < ' hekau ana mai o ka pololi ia Lohīau, olelo aka la oia i ka wahine: "Ea, eu haele paha kaua e ai, oiai.ui hele mai la au a aneane pu. Ua pololi maoli ia au. lUa hele'hoi ko'u wahi houpo a pualewa." ' ' * "Ihea kaua e hele ai e ai?" i ninau ak,u ai o Pele ia i Lohiau. "I ka hale nohoi a makou e ai ana, i kahi nohoi a'u i kena ak,u ai ia oe e ai, a hoole mai ai oe." "Ea, kupanaha nohoi oe," wahi a Pele i pane aku ai ia Lohiau: {, i mai hoi oe he nui kau ai ame kau i'» o ka hale nei, eia ka,e haalele kau* i ko kauhale nei ai, a e hele kaua i kahi e. "Heaha lahoi, e heoko aku a,u i kou makemake, e hele kaua." Maanei e kuu makamaka heluhelu, e hoike aku kou mea kakau i keia manao. Aia ma kekahi mana o ka moolelo Hiiaka i loaa i kekahi poe, ua hoikeia, i keia Va i koi ai o Lohiau ia Pele e he le laiia e ai, ua hoolē o Pele; a i ka hele ana o Lohiau eai i keia wa, ua hoi malu o Pele. , Aole nae pela ma keia moolelo. Ua ae no o Pele e hele pu me Lohiau-ipo i ka haleai e pili kokoke ana me ka halau hula o Lohiau-ipo ma, oiai ua makemake o Pele e l*oike i - kona ike hula imua o Lohiau ame na 'lii o Kanai i akoakōa ae malaiia. A o ka hula a ua Pele nei i hana ai ia wahi oia kona kahea ana i na makani mai Nihba mai a hoea i Kauai, elike me kana i hoike njua aku ai ia Lohiau. Nolaila, ua hele aku la laua nei a hoea i ka hale hula, e piha ana no hoi ua hale la i na 'lii o ka aina, elike me ka mea mau. O ka nani a me ka ui o ka wahine o ka polo-hinano -o Puna, aia mau no ia mau mea me ia. Ahe mea mahalo no ia na na kamaaina o ka aina. Hoomanawakui ka Ono. *