Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 115, 10 ʻApelila 1906 — Ko Kakou Kino Politika. [ARTICLE]
Ko Kakou Kino Politika.
■" I ka makou k:iinailio aga ia \ "kakou," lio pani-inoa pili-kino, ina ka helu-nui, e manaoia, ua pili j ia i ka 'Uahui Hawaii'"ina paha - he Ang|o Sakona oia i hauauia ru i Havvaii nrei, he Asia paha, a. » he lahui e ae paha. Aohe kino politika muopopo i ku ai na kana- j ■ ka Hawaii nuioH, ma Hawaii nei. > i ikeia mai ai lakoii ma ia ano kino kalaiahia o na Hawaii ma ī ka Ahaolelo Lahui anie na Luna p o oihnna o ke Aupuni makua. Ua maopopo loa mawaena o na r iuna aui»uni peo o ke aupuni Fe- ■ derala, o ka Aoao Kuokoa Home i''' ■ , liula, oi no ka aoao o na Hawaii 1 maoii. t.o he : niea nana. i hoeueu ae me ka ikaika e ku keia .ao.ao- o im kanaka Hawaii, aka, o ka Ahaolelo Lahui no ia o Ameirika Huipr.ia. Ta hoakaka mai ka Aliaolelo Lahni o 1894, ma kekahi olelo hooeoio liui i hoopukaia a i hooholoia e ia ;'.haolelo ma ia kau. oia hei: "No n:t makaainana walenoo ko Hawaii Paoaina ke kuleana knokaa loa e kwkulu.a e kak-- o .aku • i i ko iakou ano l)00|)onopouo aupu- | ni }iono ; iiio ;uiio ko lakou k;vhua i a luk.-ii īIk>; ;tui(! ii(ji -o Amerika I- rluis-»ui;t,- ma e . akoa1 ' • ; ! koa aku maiaila.' j L : a haawiiia i na kanaka o ; awaii nei iiia ka M. -i. 181)4, Ke kuleana kaokoa e kukulu a e kakoo aku i ko ano liooponopono aupuni ponoi iho ame ko lakou kahu alakai kuioko ilio. O keia ka wa e aumeume ana na kanaka Ilawaii me na haole kakaikahi i aloha ia Ilawaii ma | kekahi aoao aine i:a hui kalepa niahiko e» awaii nei, ma kekahi aoao 'no. ka iioilioi hou ia mai o ke aupuni Moi. E nee ana i oko o keia ma:> la na i alapala hoopii a na hui n :ihiko me kalepa i ka A liaole Io Lahui o Amerika H uipuiu e kaupaleia na ponō koho bah>ta o na kanuka Hawaii oloko nei o ka aina. Aka.ua ae ka Ahaolelo Lahui o Amerika Huipuia e haawi :nai i ktia pomaikai i ka "lahui ilawaii. ? i/hiea o hiki ai ia lakou ke alakai r4ve kulai.a aupuni a lakou i makeinakeai e hoohana ia ma ilawaii nei. l'a iki» no Ameiika aia iioko o ka lima o ihi llawaii ka mana nui o ka koho balo;a, luu lukou e, ;i,kvukoa a hui like \ hm>kahi aoao. e hvv>hana ai i ko lakou ikaika koho halola, e loaa ana no ia !akou ka lanakila. O keia ikaika ka Ka Na'i Aitum e inakemake nei e hoohanaia e na kanaka Hawaii o kt> one oiwi hookahi, kela ikaika (K>litika i ha* awiia mai e Atnerika Huiruu. £ hoohui na oiwi Hawaii apaui, ina pihi he Anglo 8ako&& ia, ho W tiii« p*h&, he As$a paha i ha*auk ni H*v*ii mi% A o koim illmUpik kalaUina'o di kanaka HawMiii j ;
hoohuiia, a, alakaiia e a a naaoao e noonoo aoa b<x lfa poao kanlike pna mea oia ka mana knluko e mau ai ano o ke kanaka Hawaii 1 ho— Araerikaia i keia wa. 0 ka lahui Hawaii, oiai ko lākpu wa e ku ana he Aupwni Moi Hawaii, oia_ka hoa pili auponi like o~ na aupuni e ae o ka hooua n£i 5 ~e hele ana raai Europa mai a hoea i Asia a hehi ma na'eheu o Aft.eri ka Huipuia. ""Eī"' hoouna ana, ke aupuni o Hawaii o ka lahui Hawaii Iim mau .elele Kuhina e noho ma na alo o na aupiini o ka honuā nei. Ma ia kir.o politika o ka lahui Hawaiii ku ai ia iloko o kona kulana he aupuni Moi. Ua pau' ke aupuni.Moir-.kfi. koe nei ka-lahui oia aupuni, oia 110 na oiwi h'anau o Hawaii n i, a ke mau nei no ka mamina ame ka makeeana o keia poeoiwi i ko lakou ku- ] lona polilika, kahi mana a Aine-J r i k a H n i p ti i a i h a a w i m a i a i i 1 o k o : oko.lakou mau lima i mea e hiki ai ia lakou ke hooponopono kulo | ko ina hana o ko lakou ain». ! Ua ae na H awaii kuokoa e noho j nvi iloko o keia aoao kalaiaina Ku-1 okoa Hoiue liula, e alakai lakou | ■me na H;nvaii apa u i likeko lakou j manao liana politika no ka ]>ono o! ka-poe ilihune ame ka poe wniwai,-! nia ke ano kaulike, aole hoi ma ke | ano kiHiliko ole. A.ohe kahua e ae ■ o-:«o Ka Na'i Ai puni makee ana i ; ka poiio o ko na Hawaii lokahi. ana, oia wale no ka pulamaia ana j o ko lakou ikaika. pdtitika. |