Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 69, 15 February 1906 — KA Moolelo Hawaii Kahiko. [ARTICLE]

KA Moolelo Hawaii Kahiko.

(ANCIENT HISTORY OF HAWAII.) Hoomakaukauia e J.M. Poepoe no KA NA'I AUPUNI. MOKUNA I. Na Kuauhau Kahiko e Hoike ana i na Kumu i Loaa ai ka Pae Moku o Hawaii nei. O Ku, o Lono, o Kane, o Kanaloa O Kane-makaiahuawahine O Haihaipuaa, o Kekuawalu—la Ua like. O ke ano o ka huaolelo "Kumulipo," he hookumu ana iloko o ka lipolipo hohonu o ka Po, elike me ka olelo ana; o na lalani mua o ua mele nei, penei: "O ke au i kahuli wela ka Honua O ke au i kahuli lole ka Lani O ke au i kukaiaka ka La E hoomalamalama i ka Malama O ke au o Makalii ka Po O ka walewale hookumu Honua ia O ke kumu ka lipo i lipo ai O ke kumu o ka Po i po ai O ka lipoilipo, o ka lipolipo O ka lipo o ka La, o ka lipo o ka Po Po wale ho—i, Hanau ka Po." O kekahi manaoio o ka poe kahiko o Hawaii nei, ua hana maoli la no ka Lani, ka Honua ame na mea apau a na Akua ekolu, oia o Kane; o Ku ame Lono. A o keia hana a keia pukolu Akua i ka Lani ame ka Honua; oia ka mea i Honua ai, a i Lani ai. A ma ia ano hoi, e hiki ai ke hoomaopooia, i ka mana no o ke Akua ke kumu i loaa mai ai he mau mokupuni ma keia wahi o ka Moana Pakipika. Eia kekahi mau mahelehele o na Mele Kahiko e hoike ana i ka manao o kekahi poe o ko kakou mau kupuna kahiko: "O Kane, o Ku-ka-pao Me Lono Nui noho i ka wai Loaa ka Lani, Honua Ho-eu, kukupu, i-nana Ku iluna o ka moku O ka moana nui a Kane O ka moana i kai o'o O ka moana i ka i'a nui O ka i'a iki I ka mano, i ka niuhi I ke kohola I ka i'a nui hihimanu *** *** O na lalani hoku a Kane O na hoku i ka nuu-paa (E HOOMAUIA AKU ANA.)