Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 41, 13 Ianuali 1906 — Kuu Lei Pua Lehua i ka Lai-e!! KA MOOLELO O KAMEHAMEHA I. Ka Na=i Aupuni o Hawaii. KA LIONA O KA MOANA PAKIPIKA [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Kuu Lei Pua Lehua i ka Lai-e!!

KA MOOLELO O KAMEHAMEHA I.

Ka Na=i Aupuni o Hawaii.

KA LIONA O KA MOANA PAKIPIKA

Hoor*\Mia. A paē na waa i iika o Honaunau, ua hapai mua ia aku la ka waa o ke kino kupapau a waiho i uka o ka aina. O ke kino makeLO Kalaniopuu, hapaiia aku la a waihoia iho la mawaho o Hale-o-KeaWe maloko o kekahi halau nui i hana ia a maikai. I nei pae ana no o ke kino o ke alii i uka, o ka mao ae la no ia o neuino nui o ka iliki ana iho, a hekau niai la no ka pohu lai malino o ua aina kaulana nui nei a Ehu. Oiai ke kino o ka Moi e waiho ana maloko o ka halau pa'i lau niu, ua hele mai la na 'lii a me na makaainana e ike i ua kino wailua la a ma ia wa i kukala mai ai o Keawemauhili imua o na poe kumakena ma ka olelo ana mai: "Auhea oukou e na 'lii a me na makaainana: O ke kauoha hope loa a ka haku o kakou, e hoihoiia mai kona kino i Konu nei, a na Kanuha e maiama. O ka po paha keia o Akua, a, akua iho la ka la o Kona 0 koia mau olelo hope a Keawemauliili i hov»puka ae ai, "akua no la ka la v» Kona," oia ka mea i ni* ni a liuhu loa ai ka poe o Kv»na. no ko lakou kuamuamuia ana ma-i he ju>e aUua. • ka mea heluhelu, aia ma kekahi mau olelo oloko o kekahi mele (a kau) o ka moolelo o Kam<ipuaa e loaa ni ka h< ohalike ana o keia mau olelo hope ae la a Keaweman inli. a oia hoi na 01010 i puka inaoli ai ke pana ia ana. he poe akua

ne 'lii o Kona. A oia keia nnau la- ] lani mele: | *'He akua la, he akua, j He # akuai>a *lii o Rona." I Ua lawe maoli ae la na 'lii o na l Kona a i elua i eei mau olelo a Keawe nauhili i hoopuka mai ai, he kukala kaua maoli no. - ■ i ■ . >. Aka, ua noho pu iho la no nae ua poe alii nel eNEConIL' me ka ekemu ole, aia nae iloko o lakou kahi i nu a i na wale ai no o ka manao inaina. <i I kekahi la ae a ma ahiahi o ua la 'la, ua hoihoiia aku lā ke kinowailua o ke alii noloko o Hale-> o-Keawe r Ama kei* «hie,hi i malamaia ai he aha papaia-awa ma ia wahi, no ka hoomaemae ana i na 'lii a me na kanaka mamuli o ka oihana pikai-ku a kai-kala. nohoi, i hiki ai i na 'lii ke noho iho me ka maemae. Ma ia ahiahi, ua hoea aku la o Kamehameha malaila, oiai ua hai mua ia aku la iaia ka lohe no ka wa e hoea mai ai ke kino o Kalaniopuu no na Kona. j A oiai he po ia no ka papaiaawa ana, nolaila, ua lawelawe iho la no ia i ka oihana i loaa iaia ma kona ano, oia ke kiai i hooillia mai ai o ke akua na'i aupuni o Kalaniopuu, a oia īiō hoi ke kahu malama i na kapu o na heiau. Ua mama iho la o Kamehamelia i awa no Kiwalao. I ka makaukau ana o ka awa , kukulu mai la na po'i wai-puna a me na po'i wai-olena. Ua hookomoia iloko o keia mau poi na lau mauu mahiki, na lau mauu Nawahineikapumekaa. A o ka wai a Kamehameha i hoka ii i ko laua mau apu awa, oia noka waioka niu-lelo a me ka wai o ke ko Piihonua. O ka wai mua, no ka *pu awa ia o Kiwalao; a\> ka wai... elua no ko Kam?hatneha ia. O ke koiu o ka apu, oia ka apu awa e molia aku ai i ke Akua ia Kiīkailiinoku. Oka wai oia apv oia ka wai o niu-hiwa, o ua niu a Laamai* kahiki.a mai Kauai i la* weia mai ai iawai.

* No aUhuī Alakea me k* himilona lw k;thea p&uahi o k$ ĪKMH'Ī.