Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 27, 27 December 1905 — Haukawewe Ke Kolopa! Naueue Na Hao Pine!! Ku-e ka Loio Kalana o Hawaii i ka Papa Lunakiai. [ARTICLE]
Haukawewe Ke Kolopa! Naueue Na Hao Pine!!
Ku-e ka Loio Kalana o Hawaii i ka Papa Lunakiai.
E hoike ana kekahi lowo mai Hilo, Hawaii mai, penei: Ma kekahi halawai ana a ka Papa Lunakiai, ua loaa mai laihe palapala mai a Kale Wiliama mai, ka Loio Kalana, a ma ia palapala e hoole ana oia i ka waih& ana mai i ka hoike o kona keena imua o ka oiai aole oia i kaa malalo o ka mana oia papa. Ua hoike ae r la o Mr. . Femandez, kekahi hoa.o ka Papa Lunakiai, i keia manao: "o na l'awelawe hana ana apau a ka Loio Kalana ma keia hope aku, e hoole loa ia aku ia e ka Papa." Kakooia keia e na Lunakiai ( Repubahka ) K iwini, kahunapule, Feruandez, lunamakaainana Home-Rula mamua, a he Repubalika hoi i keia wa, ame Moir (Moa) a ku-e ia keia manao e Kalaiwaa, kahu o na Hipa Home Rula ame Makuakane. A koho iho Ia ka Papa <ka hapa nui paha) e hoopau ana i kela apono mua i.* ana o Koa W. Aluli, ma ke ano hope loio Kalana» Aka, mahope iho no nae o ua hoopau ana 'ia a ua Papa nei ia Mr. Aluli, ua hoihoi
ae la lakou ia*a «la ia wahi, i mea e hiki ai o Aluli ke huli poao aku i ka hihia e pili ana ika Hope Makai Eikeke o a liiki hoi ke hoopaiia pia. Oiai nae aole i holopono loa keia hana, ua lioea aku la o Carl *Smith, loio, imua oka Pa,pa a waiho aku la i ma ka feao o Mr. Kikeke, no na kumu i waiho mua ia aku ai i ka Papa, ma ke ano, he mau kumu maopopo ole ia. No keia hoea ana aku o ka Loio o Kikeke. ua maopopo ole i ka Papa kana meae hana ai. Uaaia ae la he pioloke nui mawaena o hoa o ka Papa, o ka oi aku nae paha, oia o Mr. Fernandez. tJa olelo ae o Mr. Fernandez e haalele no'oia i ke keena ina e hoomau loa aku ka loio o ka mea hoopii ia i kana kamailio ana. A i ole e kani mai ka leo o ka Lunahoomalu Moa tMoir) e hoomalielie mai ana i ka uiuku pioo oke keiki o ke ala ulili o Hamakua, ua ao ae la ia poeleele nui, a poha mai la ka La o ka pumehana maluna o na mea apau.