Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 25, 25 December 1905 — Ola i ka Makani he Kaiaulu! KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A- O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U [ARTICLE]

Ola i ka Makani he Kaiaulu!

KA MOOLELO O Hiiaka-i-ka-poli-o=pele

KA WAHINE I KA HIKINA A KA LA, A- O KA UI PALEKOKI UWILA O HALEMA'UMA'U

"Ka! loa pela, ea, o ko makou hale kamaaioa ko kakou wahi e nc~ ho ai. A ina he huakai hele loa ka oukeu ma na Koolau o Maui aku nei, s& ko maua poe kamaaina hoi i« e kuhinuhi mai i ka oukou mau wahi e kipa aku ai, a loaa nohoi ko oukou mau kamaaina ma ia mau wahi a oukou e hele aku ai. A—" la "a'' ana ae no a ua wahi kauaka neime kapau pono ole mai o kana mau mea apau i makemake al e hoike mai imua o Hiiaka, o kona olelo koke mai la no ia me ke ano | piha hoihoi imua o Hiiaka: ,( He mea kupanaha hoi keia a'u e ike nei. Eia ke au la ke hoi la lluna, a «ia ka papai-a-ulu makani ! ke ku mai >a makai. 'Iha 6 ku mai keia pa-paia-ulu a ea pono mai kela makani a loaa kakou, he kihikihi wale no ia o kabi waa o kakbu a pae no kakou i kahi a oukou e makemake nei e pae i nei po .no. Aole paha e huli ka i'a o nei po o ko kakou hoea aku no ia ilaMa." I lawa no a pau keia olelo ana mai a ua waLi kanaka nei, ikeiaaku la ke kuakea liilii mai o ka ale o ka moana makahuli mai o Kahooiawe, a hooho m»i la kahi kanaka mamua ihu o ka waa: "K, makani Kahoolawe, eia la ke ku-ku mai nei ka a)e; ua hele a ku~ akea ka moana." Kahea aku la hoi kahi kanaka iaia ka hooponopone o ka hope o ka waa: E huli ka waa o kakou no Kahikiuui e» a pne aku hoi na malih,ni h kaua." ' Aole i liuliu iho, pa uiai U ka makani, o ka niniu ae la no ia o ka h4pe o ka waa a kaa pono ae la ka pou il|u o ka waa no ka lae aina o Kahikinui i lH kāftho iho 1« k«hi U o 1«' ou nei.-a n<»<» iuhi ia hoi ca < heu '

o ka poe!eele maluna o ka moanakai ,a lakou e holo ana. O ka hele ia a kulu ka po, hiamoe iho la o Hiiaka ma. Aole nae he hiamoe ua Ui nei o ka Palekoki Uwila o Halemaumau, aka, hehana hoomakakiu kana i na wahi kanaka no laua ka waa. E hoamaopopo iho tioi oe e ka makamaka heluhelu, o keia huliana mai o ka makani ma mai a pela hoi ke ko ana a ke au iluna. na Hiaaka wale no nei mau inea i hana. O ka mea kupanaha a na wahi ka naka e ike ana, oia ka hulei ino ole o ka ale o ka moana ia wa, aka, oia ohu wale ae la no o ka nalu a moha. la iho ana ilalo. 0 ka Uele keia a hoea paha lakou nei i ka hapalua like o ka moana, e huii ai o Alenuihaha a huli no hoi | o Alekawahawaha, manaō iho la ua mau wahi kanaka nei ua ka ia loa j ia o Hiiaka ma i ka h amoe A o I ka piikoi no nae a nei mau wahi ka | naka, aia no ia i ka Ui o Halemau- j |mau. 1 kela wa kunou mai la kahi kana i ka mamuap ka waa i kahi kanakal mahope o ka waa e lele ako oia e ! kau maluaa o Hiiaka, a o kahi kana j ka h(U mahope kunou aku la ia ia i | ka mea maiuua, oia ke oni mai a j l«(hau iho i ka lehua o Kulilikaua | Ke luliluli mai la hoi ke pto oia | wahi kanaka, e hoole luai ana uo; a | kuhikuhi m>«i la kona mau Uma me | ke mai o ke i>oo, e pai-j pai mai aaa no niiamn, o kona! kokoolua no ke kamau mua. A o kahi kanaka hoi mahope, hoole aku la no boi ia me ke kuno> kunou ana aku no hoi o koaa poo, ! me ke kuhikuhi o kahi lima ona. tae j he olelo ana la a ka poe kuh ; a « hoike aku ana <>ia Hiiaka kana olelo ' penei: /« Aole, lna owau ke leie Hku v i , e ka-kīaa ana ka wam o kakou, nolfi 1 . U. o oe ka īnna, a pa* kou i iui)i{< alaik, hoi mai oe, paa V

ka hoe a kaua; a owau boi, & kamau hope/' Ua pono keia ma? nooaoo ana i ua maa wahi kanaka n<?i. Oka wa no ia a kahi kahi kanaka mamua i kolo mai ai. lua wahi kanaka nei no mamua e koKolo mai ana, ia wa i o\i ae ai o Hiiaka i keia kau: (Aole i pau.)