Ka Naʻi Aupuni, Volume I, Number 12, 9 Kekemapa 1905 — Ka Hoopaapaa Kai Lawaia. [ARTICLE]
Ka Hoopaapaa Kai Lawaia.
Aia m:v kvi;» p.olio !io;i ;vmm i a ka Alui Kiekie o Huipuia .e li:v|>aiia m;\i ai na paio kanawai ;ma iiiawaen;i o ke Teritore u Mawaii nei a me ka Waiwai n Berniee P. Bi?iiop no na niea e pili ana i na pona kai -lawaia e koiia nei e ua W'aiwai la o Paiiahi e aponoia kona kuleana lawaia kaokoa ma ia.inau kai. a oia hoi ka ke Au puni Teritore e kvie nei, no ka pono o na kupa Ainerika, ma ka olelo ana, aohe kuleana iawaia kaokoa i loaa i ka Waiwai o Hemiee 1\ Bishop nui ia mau kai. Ma ka aoao o ke auPuni Teritore ua howmakaukauia iho nei ka [>ane e waiho aku ai imua o ka Aha Eiekie. malalo o na kumu ma ke Kanawai, e Hope I.oio Kuhina Milverton, .a eia ua mau kumii la: * 1. O ka pono lawaia. : e koii.a nei e ka aoao hoopii (oia ka Waiwai o l\ Bishop) ua liaule ia, maniuli o ka waiho ole ia ana 'ku oia koi imua o na hoona aina i mea e loaa mai ai he palapala hoona kuieana oia ano. 2. O ka pono kai iawaia e koiia in»i e ka aoao lun»pii, ao!e hiki ke hooholoia ma ke ano he kiileaiia pili aku ia i ka aina i haawiia aku ai i ka mea nona ke kui«ana i loaa mai ai ī ka aoao hoopii O ka j ono kai lawaia. a«»U ia e ioaa mamu.i o ka [>oiu* .noho 1. O na kanawai a p-ni e piii ana i na kai iawai.i. aoh» ia mau kana>V «i i *;;*aw:i aku i na p:ii paa. Mawaho av o Keia mau kiunu av ia. ua hoakakA k.n i. h» o ke Teril*»rtvma kan • ,».. : »p ua huak <ka
kumu ma ke kanawai,. aole i like keia hihia' e ku nei imua o ka Aha i keia. wa me ka« hihia a Damon vs. Teritore o Hawaii, i hooholoia ai e keia alia (oia hoi, kā Aha Kiekie o Amenka Huipuia) oiai, ma ia olelo iiooholo. aole ia i komo aku ma ka ninau maa hana lawaia no ka wa loihi, oiai, ma i:i hihia loaa mua. ka pono lawaia i ka aiim i hoopiia mai, mamuli o k|t hoakaka niaopo'ia ana oia |>ono lawaia īnaloko o ka Palapala Sila, a 1 lioom«opopoia h<»i na palena a me na mokuna. A, aia no hoi nmloko oia olelo hooholo, ua hoomaopopo ae ka Aha ina ua liaawiia ka .palapa-la sila 110; kekahi ahupuaa, aole nae i haawi i i;i ka pv>nv> lawaia ma ia palapala : aoie no e loaa«ka pono lawaia kaokoa ia aliupuaa. E liln ana ka olelo hooholo a ka Ahn Kaiilike o Amerika v lioopu-ka.-mai ai ma keia hihia i mea e * » maopop'o ai ke kuleana pono lawaia akea o na kanaka ■ maloko o na kai a ka poe ona ain:; nr.i e olelo nei. he mau por.o hiwaia kaokoa ko lakou ma ia mau kai. oiai nae lole i hoakakaia ia pono kaokoa maloko o ko lakou luau Palapnla sila. Nolaila. ke kiai a ke kali aku nei Ka Na'i Al'piwi o ka puka mai o ka olelo hooholo a ka Aha Kiekie Keiiemla m.i ki-ia ninau ano nui.