Ka Nonanona, Volume IV, Number 1, 30 ʻApelila 1844 — Page 3

1844) K A NONANONA. 3

wahi mehameha loa, a ino loa ke ala ke hele aku ilaila. Aka, ua ko no no ka pope malai a, a ua nana'ku na hoahanau i koaa ano, a makemake ia aoao. Nolaila ua haalele lakou i ka aoao kahiki,a ua hele aku mamuli o keia aoao hou. Pela hoi kekahi mau ekalesia e ae, ua hele aku kekahi poe i ka ahao Farani. Ua paupauaho lakou i ka hele ana ma ke ala ololi. Nolaila ua koho lakou ma ke ala palahalaha. Nui na hale Farani ma Hamakua. He mau puuhonua ia no ka poe hoohuakeeo, ka poe molowa i ke kokua i ko ke Akua aupuni, ka poe, pahi baka, lealea, lilo loa i ko ke ao nei. E hamama mau ana ka puka o ia pa, a ke komo la ka poe a pau i makemake, e komo, aole e hooleia kekahi no koaa hewa. A o ka poe i ko ao, hoomau no lakou i ko lakou hewa, e like me ka manawa mamua.

                A o ka hele ana o na kanaka, a me na hoahanau mamuli o keia ao io hou, he hoailona ia no ko lakou ano, he mea ia e maopopo ai na kana a o ke Akua, a me na kanaka o keia ao. Nui no ka haunaele o na ekalesia ma Hamakua i keia makahiki i hala aku nei. Nui ka poe i haalele i ko lakou hoohiki ana a ua hai hou lakou i na hau oia o ke ao nei. He hapalua paha ka poe i hoi aku, a he hapalua paha ka i koe mai. Pono no ke hoi i hope ka poe   hookamani, kanalua, paupauaho minamina i na mea o keia ao. Aole lakou no ke Akua. No ka diabolo no. Ahea maopopo i na kanaka, aole e hiki ia lakou ke malama i na haku elua.

                O na hoahanau i koe iloko o ka ekalesia, 1,000 paha ka nui, ua pono iki paha ko lakou noho ana. Mau no ka hele ana i na halawai ma ka la Sabati, a ma na la noa kekahi. Molowa loa paha kekahi poe ma kekahi halawai. Lilo loa paha kekahi poe ma ko ke kino ma na la noa. Ahea

hoomanao na hoahanau, no ke Akua, wale no na la a pau?

                Ikaika no kekahi poe i ka hana i ka ke Akua hana. Ma ka hua i maopopo ai ka ikaika. Eia kekahi hua, o ke kukulu ana i na luakini. Ma kekahi mau haawina, ua hanaia na hale pule a maikai. Ua hoolakoia i ka awai, i ka noho, a me ka moena. A ke hooikaika la kekahi poe e ae ma ia mau mea. O ia ka pono, e kukulu i hale maikai no ke Akua, ma na wahi a pau.

                Ua kokua no kekahi poe hoahanau i ko na aina e ma ke kapa a ma na mea e ae kekahi. He poe ilihune no ka nui, aole o lakou waiwai. Aka he hapa no ka hana ma Hamakua. Pehea la e mahuahua'i ka hana? Ina paha he misionari noho loa malaila, oia paha kekahi pono. Aka, pehea la e hiki ai kana ukana malaila?

Kohala, Feb. 21, 1844.

                Auhea oe, e kuu wahi Nonanona uuku? A kahi no a launa kaua ma ka olelo pu ana. Eia nae ke kumu oukou manao i launa aku me oe i keia manawa. He pilikia ko'u, a na ike pinepine makou i ka rnalamalama au i halihali mai ai i na makahiki i hala iho nei; nolaila manao wau e kukakuka iki me oe i paahia aku kekahi pilikia a me ka naaupo kekahi no hoi o onei.

                Eia no ua pilikia nei, ma ke ano o ke kanawai o keia aina. E nana oe i ke kanawai kula, Mok. 7 pauku 8, 9, aia ma ke kumu kanawai. Ua ukaka lea ia'u ke ano o keia kanawai kekahi manawa, a, kekahi manawa hoi, aole akaka iki. Ma ka paiia, ua maopopo, he ano paa a me ka maikai loa kona; aka, ma ka hana, ka mea e pohihihi ai, no ka mea he ano luliluli, paa ole, lapuwale, me he mea ole la, malaila. Penei ka olelo.

                "Eia na kamalii kupono i ke kula o na kamalii" a pela aku, e heluhelu oe nou ilio, a e ike oe, he kanawai maikai loa ia iloko o ka buke, aka, aole malama iki ia ua kanawai nei ma Kohala nei. Nolaila ka hewa a me ka pilikia o makou.

                Ua iia mai nei he nui loa ka pilikia ma na kula ma keia aupuni, ma Kohala nei, i keia mau la, no ka haalele wale o na keiki i ko lakou inau kula. Ke papa mai nei ke kanawai "Mai haalele i ke kula. E uku no ka makua, ke haalele wale kana keiki i ke kula, aka ina ua hala ka walu o ko ke keiki makahiki, nana no e uku kekahi."

                Aole i loleia keia kauoha maanei. Hele like no ka poe hihia i keia mau mea, a me ka poe hihia ole, hele like lakou e lawaia, e kua laau ma ke Kuahiwi, a e hana i kela hana a i keia hana i hookapuia e ke kanawai kula. Aole no hoi loaa iki i na luna, aole hoi i ke Kahukula ka uku i kau maluna o ua poe hihia nei, i ninau mai oe, "No ke aha" aole e ae mai na mea hihia,