Ka Nonanona, Volume III, Number 22, 19 Malaki 1844 — Page 117

1844.) KA NONANONA. 117

                E ka Nonanona,
Ua ninau mai kekahi kanaka ia'u penei, "Pehea la e pii ai keia lahuikanaka o Hawaii nei iluna a lilo i lahuikanaka nui, maikai, noonoo, lako e like me kekahi mau aupuni e."
                He ninau maikai loa no e noonoo ai na mea a pau i imi i ke ola a me ka pono o keia aupuni. Heaha la ka mea e pii ai ko Hawaii nei? Ina piha ka aina i ke kala, ina he lua kala mauka ma kuahiwi a ohi wale ia, oia anei ka mea e nui ai a e naauao ai keia lahuikanaka? Aole. Ina piha ka aina i ka waiwai, kela waiwai keia waiwai, aole malaila e nui ai a e naauao ai, a e maikai ai.
                E nana i na aupuni nui, kaulana, naauao, lako. O ke aupuni Beritania kekahi. Mamua kahiko he aupuni hemahema, ilihune, naaupo, aka, i keia wa, ua kaulana no ka ike, no ka naauao, no ka nui, a no ka lako, ua pii nui ae.
                Eia kekahi mea e pii ai ia aupuni. He alii, o Alefareda kona inoa; i ka wa i lilo ai ke aupuni ia ia, ua ilihune, ua naaupo, ua ilalo loa kolaila poe kanaka, a ua hana ke lii i kekahi mau hana e hoopii ai kona poe kanaka a me kona aupuni.
                Eia kekahi hana ana. Ua imi nui ia i ka naauao ma na palapala e naauao ai ia ia iho. Ua mahele ia na hora o ka la, kekahi mau hora i ka hana maoli, a kekahi mau hora i ka huli i na palapala.
                Eia kekahi hana ana. Ua kokua nui oia i ka ike o na kanaka a pau o kona aupuni. Ua imi oia i na kumu naauao e noho iwaena o kona aupuni, a ao aku i na kanaka i ka palapala. Ua hookumu oia i kula nui maloko o kona aupuni. Kona manao, kana hana, kona waiwai, ua lilo nui i na kula, i na palapala, a me na hana e hoolaha ai ka ike, i naauao kanaka a pau o kona aupuni. A ma ia hana'na a ke'lii, pii nui ae ka lahuikanaka. Ano hui ke aupuni.
                Pela no e pii ai keia lahuikanaka o Hawaii nei. E hanaia na hana e ike ai keia poe kanaka, e aoia ka palapala, e lilo nui ka manao i na kula, e hoolaha nui ia ka ike.
                Oia kekahi mea e lilo ai keia aupuni nui, maikai, lako, naauao.

KULANUI MA LAHAINALUNA.

Wailuku, Ian. 29, 1844.
                Aloha oe e ka Nonanona; I keia mau la mamua aku nei, hele maua me Bele i Lahainaluna i ka hoike o ke Kulanui. Eia na mea i hoikeia, Helunaau, Anahuinakolu, Anaaina, Mole Anahonua, Hoailonahelu, Huliolelo, Aokiko, Hulipoepoe, Hoikehonua, Palapalalima, Hoikeakua, Hulikanaka, Hulianoakua, Haiolelo, Heluhelu manao a me ka Himeni. Ekolu la ka hoike ana. Ua makaukau ka nui o na haumana ma keia mau hana.
                I keia manawa, ua mahuahua na haumana o ke Kulanui, a ua mahuahua hoi ko lakou ike. Ua noho pono ka nui o lakou, a imi i ka naauao. Ua molowa ole na kumu i ke ao aku a me ka malama i na haumana. Aka, e make hewa paha ka lakou hana i ole e kokua mai ka Uhane Hemolele, a e hoolilo i na haumana i poe naau hou, naau haahaa, naau mihi. E pule kakou i ke Akua i hoolilo ia i keia Kula i punawai maikai i puna mai ka wai e ola'i na kanaka o Hawaii nei. O Tarede hope o Feberuari ka la 29, oia ka la i hookaawaleia ma Amerika i la