Ka Nonanona, Volume III, Number 20, 20 February 1844 — Page 98
98 KA NONANONA. (FEBERUARI,
Pae Aina, e hehu ana i ka mole ino o ka ona ana, e ao ana hoi i ka poe ui i ka noonoo ana, a me ka hana e pono ai.
Ua kauohaia mai au e kuu Alii e hooponopono, a e kakau ma ka inoa o ka Moi Wahine, ke Kuikahi iwaena o ko Hawaii Pae Aina, a me Beritania nui. O na pauku o keia Kuikahi, aohe ano hoopili wale maloko, aka, e lilo auanei i mea e ulu ai ke kalepa ana o kou mau kanaka, a e paa ai ka noho oluolu ana iwaena o lakou, a me na kanaka o Beritania Nui.
Eia ka hope o ko'u manao. E mau kou ola ana, e ka Moi, e alii ai maluna o ka lahuikanaka haipule, ona ole, ikaika i ka hana huipuia a me ke kuokoa, a e paa ka oluolu o ka noho oluolu ana i hoomaikaiia i na la o Lono a me Wanekopa iwaena o ko Hawaii Pae Aina, a me ke Aupuni palahalaha o Beritania.
Ka ke Lii olelo pani mai ia Gen. Mila.
ALOHA OE. Eia ko'u manao no kou kohoia mai i Kanikele nui no ko Hawaii Pae Aina, oia ka mea e maopopo loa ai ka makemake nui o ka Moi, o ke Lii Wahine o Beritania Nui, a me Irelani i pomaikai au a me ko'u mau kanaka.
Eia ka mea e maopopo ai ke paewaewa ole a me ka lokomaikai o ke Aupuni, a me ka pono i puka mai ma ka hooponopono o ke Aupuni Beritania i na hihia a pau iwaena o na kanaka Beritania, a me ko'u Aupuni. No ka mea ua aneane make loa ko'u noho alii ana, a me ko'u Kuokoa ana.
E hana maoli no au i na haole a pau e like me ke ano pono, a me ke Kuikahi, a me ke paewaewa ole o ka ahaolelo ana o Beritania Nui, oia ke ano e pono like ai ke Aupuni opiopio, a me ka nawaliwali, a me ke Aupuni elemakule, a me ka ikaika.
E oluolu no wau i ke kakau i ko'u inoa ma ka olelo Kuikahi e pono ai ko'u mau kanaka, e hoopaa i ka noho oluolu ana iwaena o lakou, a me na haole Beritania, ua hoomaikaia keia noho oluolu i ka wa e ola ana o Keoki III., ke Kupuna o kou Alii Wahine o Victoria, a me Kamehameha I., ko'u makuakane i mahaloia.
Aole e ole ko'u aloha nui i ka aina hanau o Lono, a me Wanekopa, aole hoi e pau ko'u manao ana i kolaila Alii nui. Oia ko'u makamaka nui. Olioli loa ko makou mau naau no ka manao nui o ke Lii Wahine o Victoria, a me kona mau kanaka ma ko makou aoao pule, a me ko makou ike, a me ka holo lea o ka oihana o na misionari, oia ka mea e ikaika ai ko makou mau lima.
Eia keia manao no'u iho, aole loa wau i poina iki, o oe no ko'u makamaka i na makahiki mamua, a ua pono loa kau mau kauoha, a ke manao nei au i kou makemake ana i ko makou pono. Ua pau ka'u olelo.
E mau no ke ola ana o Victoria o kou alii Wahine.
Ka Olelo Aloha a ka A demarela.
E ke Alii e, o ko'u mea hanohano no ia e hauoli pu me oe no ka hiki ana mai o ke Kanikele nui o Mr. Miller. Ke lawe mai nei oia i na palapala hoomaopopo i ka manao oluolu o ko'u Alii. Oia ka'u i hoike e mamua ia oe i ka malama o Iulai i hala aku la.
Ua oluolu ko'u manao i kou ae ana mai ia'u e olelo aku ia oe i ko'u aloha no kou malama ana mai ia'u, oiai au i noho ai ma Honolulu i eono malama a keu aku; a ke hoi aku nei au me ka manao aloha aku ia oe, ua lana loa ko'u manao, i keia hiki ana mai o'u i kou aupuni, a o ka noho loa ana o ke Kanikele nui mai kuu alii mai, e lilo auanei ia mau mea i mea e paa mau ai ka oluolu iwaena o ke aupuni au a me ko ko'u Alii, a i mea hoi i waiwai like ai.
Na Ieho va no e hoomaikai mai ia oe, e ke Alii e, i ola mau kou kino, i ike hoi kou mau maka no na makahiki he nui, i ka pomaikai io maoli o kou poe kanaka.
(Inoa,) RICHARD THOMAS.
Ka olelo pono mai a ke Lii ia Ademarela Toma.
ALOHA OE. Me ke kaumaha nui au e lohe nei i kau olelo no kou hoi ana. I ka wa popilikia nui o'u a me ko'u mau kanaka, o oe no ka Ademarela ka i holo wikiwiki mai e kokua, a me ka manao pono o ke aloha ana mai o kou alii ia makou, nau no i hana e mai e like me ka manao lokomaikai o ka Moi Wahine no ka hoihoi ana mai o ko makou Pae Aina ia makou, e like me ko makou lohe ana iho nei mai ke Lii mai.
O ka hoi hou ana, oia ka mea e lilo hou mai ai ia'u ko'u noho alii ana, a ma ke ano o kau hana ia mea, oia ka mea e hookiekie loa ai ia'u imua o ko'u mau kanaka a me