Ka Nonanona, Volume II, Number 23, 25 ʻApelila 1843 — Page 114
1843. KA NONANONA. 114
e like me ko maua ae like ana, nolaila ke hoike aku nei au ia oe, nau e lawe aku ma keia pae aina. Eia na ninau nei.
Ina e hana lakou i 4,000 pouna ko i ka la hookahi, a he 12 hora hana i ka la hookahi; ehia pouna ko ia i ka minute hookahi? Ehia hoi eke e piha malaila i ka makahiki hookahi ke hana lakou pela, a ma ka eke hookahi 62 1/2 pouna?
Eia ka loaa e 5 pouna, 8 aun. 14 der. oia ko ka minute hookahi; a he 19,968 eke, e piha ai i ka makahiki hookahi. Penei ka hana ana e loaa ai.
E hoailona i ka mea ike ole ia i w; Nolaila, 60w + 12w = 720w. 4,000w ÷ 720w = 5 pouna, 8 au. 14 der. 160 - 720 oia ko ka minute hookahi.
E hana lakou i keia makahiki 1843. Iloko o keia makahiki 365 la, nolaila 365w - 52w = 312w oia na la hana o keia makahiki. 4,000w x 312w = 1,243,000w x 2w = 2,496,000w a he 62 1/2w x 2w = 124 w + 1 - 2w = 125w 2,496,000w ÷ 125w = 19,968w oia na eke e piha ai i ka makahiki hookahi.
O ka mea ike i ka hewa o keia hana ana e hai mai lakou i akaka loa ka pono. Oia ko'u ia oukou la; aloha oukou; aloha ka Nonanona ka luna mama nana e holo nei ma keia pae aina. Na G. B. KAILIANU.
Kula a Mi. Kanapa, 5, 1843.
Auhea oe, e ka Nonanona, ka mea nana keia ninau; ua ninau o Polebe ma ka Nonanona, pepa 21 no kekahi haumana a Mi Kanapa. Ua loaa kau ninau.
Eia ko ka minute hookahi, 5 5/9 pouna. Eia hoi na eke e piha i ka makahiki hookahi 23,392. Penei e hana ai: e hoolilo i na hora he 12, i mau minute; penei 12 x 60 = 720. Alaila e puunaue 4,000 ÷ 720 5 400/720; alaila, hoemi ia ilalo loa 400/720, penei 400/720 ÷ 80 = 3/2. Alaila e hoolilo i 365 la me 6 hora i mau minute; penei 36596 x 12 = 4,386 x 60 = 263,160, Oia na minute a pau iloko o ka makahiki hookahi.
Alaila e hoonui 263,460 me 5 3/5 pouna, a loaa 1,462,000; alaila e hoolilo ia i mau hapalua 1,462,000 x 2 = 2,924,000. E hoolilo hoi i na pouna 62 2/3 o ka eke hookahi, i mau hapalua, 62 1/2 o ka eke hookahi, i mau hapalua, 62 1/2 x 2 = 125: alaila e puunaue i 2,924,000 me 125 a loaa 23,292; oia na eke e piha i ka makahiki hookahi. Na ISAAKA.
Lahainaluna Ape. 10 1843.
E ka Nonanona e; ke hai aku nei au i kau mau ninau no Aliapaakai pepa 21 aoao 108.
Ua nui loa na olelo ma ia mau ninau, nolaila, o ka loaa wale no ka'u e hai aku, no ka mea, he kino uuku kou. Aka, i manao oe e hai aku i ka hana ana, alaila, na'u no ia e hoakaka aku. (E nana ma ka pepa 21) Eia na loaa 45,000 na kapuai paa o ia loko. 22,500 na busela i loaa i ka makahiki hookahi. 5,625 na barela i ka makahiki hookahi. $2,812.50 i loaa no ia loko mai i na'lii i ka makahiki hookahi. $720 i ukuia na kanaka he 40 no ka malama ana ia loko i na malama eono.
Ua lilo aku elua hapakolu o na dala a pau no ka hana ana i kela mea i keia mea, a me ka malama ana i loko. $937.50, i koe mai i na'lii i ka makahiki hookahi.
IOANE.
HE MEA HOAKKAA.
Hookahi papa i koe a pau ka buke 2 o Ka Nonanona; aole nae pau ka pai ana; e pai hou aku no. A eia ka mea hoakaka aku, o ka poe makemake e lawe hou, e hoakaka mai, mai Hawaii a Kauai. Na na Misionari ma kela wahi keia wahi e hoomaopopo aku i keia a hai koke mai ia'u.
LIMAIKAIKA.
HOLO AKU.
Ka moku kalepa Wm. Grey i Bosetona i ka la 18 o Aperila nei.
O ke Fama, holo aku ia Kolumebia i ka la 18 o Ap. nei. Ua ee maluna iho ona, o Mi. Hatch ma, o Mi. Leslie a ma kekahi poe haole e ae. He mau kanaka Hawaii kekahi i holo pu me keia poe haole, e ao i ka lakou hana i kekahi mau makahiki 5 a 7.
KA AHAOLELO.
Aole nui o ko makou lohe no ka ahaolelo alii i keia wa, ua lohe nae au ia I. Ii, ua holo ke kanawai no ka ilio, aka, o ke ano o ua kanawai la, aole maopopo loa; mamuli ike pu kakou.
Ke hooponopono nei na lii i na aina, i akaka ka mea nona kela aina, kela aina ma neia hope aku.
Aole paha hana ka ahaolelo Beritania ma Honolulu nei i keia wa.
HE MEA OLIOLI.
Ua maopopo ka hana a ke Akua maluna o kekahi mau moku okohola i holo mai nei, eha moku a'u i lohe ai ua hoopomaikaiia i ka uhane o ke Akua. He nui