Ka Nonanona, Volume II, Number 4, 19 Iulai 1842 — Maraki 30, 1842. [ARTICLE]
Maraki 30, 1842.
Kia niui ka ninnii a na kanaka ilihuiie kanu niu ia oukou o na'lii, Aia nia ke kunawai luiu o kc aupuni o Mawaii nei, kahi i olelo mai ai e kapu ia ka niu a e lilo ia na ke kiaaina ka mea a ke kanaka i kanu ai nie kona mau manj\mana? 1 ka malama o Maraki, JBJ2. Ua ike au i ko ke alii kanaka e olelo ana i na lunaaulmu penei. "E h<;le oukou e olelo aku i na kouohiki aina niu aol<c? a lakou niu, na ke'lii kaniu. Kuakini ko Huwaii kiaaina." A lohe na kanaka i keia huaolelo hookapu niu a ke Kiaaina o l'luwaii, olelo iho la laua kekahi i kekahi "ka! lilo ana ka ke kumu kuai paieiii o .kaua i ke kiaaina, aole no oka niu a ka poe i iako i kuhi paleili, o kaua ka hoi. O, ke kumu niu hiwa a'u, ua kuai iho nei au i hookuhi puaa iwilei a o ke kumu lelo o ka nui ua li-
ina knpa a linm paii, e kii hou niai awanei kola i ko ia la inau waiwai* !)" ka moa, l<c lilo nel ko ia la māii liumu niu a maua i ao lik'e ai. "I aku la kekalii i na hoaonaua pmio o lir)ih6i aku ko iu la mau'waiwai," alaila ae aku la 110 kela me ka olelo iho peiu'i, ua nianao hoi e rnehana a o uhi ia hoi ke olphelohe i im moa a'ko'u makua i kanu ai na'u aoh; ka! e anu nna a e < poino .unu' kaua ma keia hope ak'u. Aloha waīe kaua i ka lilo ana o kc kumu kuai |?a!c o ko kaua iili; Ua lohe |j:aua i ka olelo mua a ko kakou lunaauhau aole e keakea walo la kekahi meai a na makaainana, a na Juna, a na'kiaaina a naMii a na mea kino kanaka a pau. Kainoa p(;la ka ponō aōle kal Aia ka e hoomakaukau anaia kauae hele i ka nahelehele i wahi e hou, i ka po i loaa ona kapa no kaua e mehana'i, a <; pani i kahi hakahaka malalo i <«|e e pololi, no ka mea, aole waliie lOaa'lo kaai a mc \m rpeu a pau e pono ai ko kaua noho ana i ke aupuni b na'lii. Auhea oukou o ka poe i helnhelu i keia manao o na ilihune kanu niu, h(; aloha nui ko'u ia laua nei a me na mea e ae i like na manao me ko laua nei. E na'lii, mai it)an&o oukōu he olelo wale a he manao wale. Aia i Puna o Hawaii na kanaka ilihutie i hana ma keia manao a ma na wahi no i kanu ia ka niu a pau. lOia kekahi mea e poino o°ka aha ole e paa'iha waa o oukouekekahi ]H>e alii i ke kapu ana ae a leei.a alii <> oukou. Auhea oukou. naMii mai Mauia Kaua, iai ainai Hawaii? ka aha o ko oukpVi ke kalaiia i ilawaii, o ke olftna anei, o ka ilihau an<*i, o ka aha la anei o I;a "huehue aii( i, o ke ie anei o kovyali pah&? K hoike mai 'i ka pono, a me ka
he\VM o kaia ninania e na kunuka ilihune kanu niu a ke Kiauina i hookapu ai. Na na Niluine. K. Niu..