Ka Nonanona, Volume II, Number 2, 21 Iune 1842 — Page 8

8 KA NONANONA. [IUNE,

ainana o na okana a lakou e hele ai, a na keia poe luna, a me na makaainana e koho i mau luna hou no na ahupuaa a pau.
                Na kela luna ahupuaa keia luna ahupuaa e hana maoli me na kanaka, a na ka luna a na lii i koho ai e kuhikuhi aku ma na hana e lako ai ke kanaka, a me ko lakou mau aina paha, a mau hale paha.
                O keia poe luna i koho ia e na'lii, a me na luna ahupuaa, e noho luna lakou maluna o na makaainana, a na na makaainana no e uku mai i ka luna a na'lii i koho ai, ke hiki i ka wa e waiwai ai ka aina, aka, o ka poe luna ahupuaa, aole lakou e uku ia; aia ko lakou uku, o ka mahi ai ia o ko lakou aina, no ka mea, he poe luna lakou e hana pu ana me na makaainana.
                Penei ka hana ana ma na la mahi ai, o na makaainana ma na hebedoma elua i olelo ia no ke alii, a me na konohiki, maloko o ka malama hookahi, o na la eono o na makaainana iloko o ia mau hebedoma elua, e hoomaha ia mau la, e hana nae na ka ke alii hana, a me ke konohiki, a me kana hana iho paha.
                A hiki hoi i na hebedoma elua i olelo ia no ka makaainana, maloko o ka malama hookahi, alaila, hana na la o ka makaainana, penei e hana ai, ma ka la akahi o ka hebedoma, hoomakaukau ka hana.
                A ma ka la elua e hana ai, a me ka la ekolu, a e hoomaha ka la eha, a ma ka la alima hana hou, akolu la hana ma ka hebedoma hookahi, a pela no hoi ka lua o ka hebedoma, aono la hana ma ka malama hookahi.
                Penei ka loihi o ka wa hana, ma ka hiku o ka hora o kakahiaka e hana ai, a ma ka umikumamalua o ka hora e ai ai, a pau ka ai ana, hana hou, ma ka lua o ka hora ahiahi, alaila, pau ka hana ana, aka, ina i hana ikaika na kanaka, a pau e ka hana i haawiia ia lakou, e pono ke oki, aole e kali ma ka manawa e pau ai ka hora hoi e no.
                Na na luna a me na makaainana e noonoo i na mea e kanu ai o ka mala, e like me ko lakou makemake pela no, aole nae e kanuia na mea ano ino ma na mala i hanaia e na kanaka nui, aka, ina he mea hookahi ka mea nana i hana ia mala, e kanu no oia, e like me kona manao ana.
                Penei na luna e hana ai, e helu i na kanaka o kela ahupuaa keia ahupuaa, ina eha kanaka oia ahupuaa, eha no mala e hana ai ma ka la hookahi.
                Na ka luna e noonoo, i na pauku like eha; e ku ana i ka pau pono ana, ma ka hora elua o ke ahiahi; eia kekahi, e noonoo ka luna ma ke ana kupono i ko ke kanaka ano, ma ke kanaka ui, a ikaika i ka hana, e hoonuiia kona pauku hana ma kona aina, e like me kona ano, o ka mea nawaliwali iho, uuku no kona pauku e like me kona ano.
                Pela ka hana ana ma ke ahupuaa i nui na kanaka, e nui aku no ka pauku hana e like me ka nui o kanaka, aka, hookahi no la e hana ai. Ina i manao na Konohiki, e komo ma keia hana e pono no ia, e hana no oia e like me na lopa; ina he ahupuaa, hookahi kanaka paha, elua paha, e huipu laua me ka poe nui i hiki ke hana, ina hiki ole ke hui no ka loihi loa o kahi poe, ua oki no laua ma ka laua hana iho; a ina i manao kekahi e hiki no ia ia e hoolimalima i kana hana iho, ua pono no ia, aia ka hewa o ka hoopalaualelo i na hana o na la hana.
                Eia kekahi, ina e hana keia mau la, aole e hele kekahi kanaka ma na mea liilii ano ole, ina he mea nui kana e hele ai, e hele no, aole nae hanaia kona aina ma ia wa, a hoi mai oia e hana no.
                Aole e pono i na luna auhau ke kuai mai i na la hana o ka makaainana, ina i manao ka luna auhau e kuai, e kuai no, ma na la nae o ka makaainana iloko o kona mau hebedoma elua, aka, he hana ka na lunaauhau ma ka hihia o ke aupuni, e hana no na la o ka makaainana ma ia hana, a me ka hana aupuni.
                Eia kekahi, na ka luna no, e noonoo i ke ano o ka aina ma kahi loihi aku, ina he nui na kanaka ma kahi kauliilii, e hana no lakou malaila, ina i pilikia lakou ma ia noho liilii ana, hoi mai lakou ma kahi mahuahua o kanaka i pono ai lakou.
                Eia kekahi, na ka poe luna e noonoo i na malama e kanu ai, e hooponopono no ka luna ma ka ai ana, i pau koke ole ka ai.
                A i nui ka ai, a manao lakou i hale paha a ia mea aku, ia mea aku, e pono ai ka noho ana, e hana lakou e like me ko lakou manao pono ana.
                Eia kekahi; aole e pono i na hale, ma kahi e loa a loihi kahi mahi ai, aole hoi e pono mauka loa, a loihi kahi a na luna e hele ai e paipai aku i ka poe palaualelo, a hana ole. O ka mea palaualelo, hana ole, mamuli o keia mau olelo, e hookaulana ia kona inoa ma ke kumu Nonanona a puni keia pae moku.
                Eia kekahi, mai hookipa kekahi i ka mea palaualelo ma kona hale, aole kekahi i hoolauna aku ia ia.
KAMEHAMEHA III.
KEKAULUOHI.

NA LIMAIKAIKA e hoopuka'ku.