Ka Nonanona, Volume I, Number 23, 10 May 1842 — Page 108

1842.] KA NONANONA. 108

aina e; aole loa oia i hana hou aku, noho oia me ka noho mihi, a me ka makau i kona hewa iho; a malama no oia i ka poe paahao a pau i alo ia ilaila, me ke ao aku ia lakou e malama i ka pono, a e noho malie. A lohe na'lii i keia mau hana a Kinimaka, nolaila, kalaia kona hewa e na'lii, e like me ke kanawai. Oia kona mea i hoihoi ia mai nei, aole hoi e like me kekahi poe hewa e ae, ka hana hou iho i ka hewa e pakui pinepine ai maluna o ka hewa mua.
PAULO KANOA.

                Kanawai 20, aoao 41. Ma na mea kapu o ke kuahiwi penei.
                Eia ka hua komo hou ma ia wahi, 'O ka laau nui a ke konohiki i hookapu ai o ke kuahiwi, na laua ia me ke alii, aole nae i hoole ia ka mahele o ke konohiki me na mea e ae. A o kela kanaka keia kanaka a me ke konohiki e pono ia lakou, e paki i laau na lakou, a o na laau a pau loa i paki ia e ke kanaka, nana no ia, a ua malu ia i ke kanawai.

KA LUNAKANAWAI KAPAKAHI.

                Make aku la ka pelehu o kekahi makaainana i ka ilio o ka lunakanawai. Hele aku la oia, a hoakaka aku la oia penei;
                Makaainana, "E ka Lunakanawai, he mea hoakaka ko'u ia oe, nolaila wau i hele mai nei, he mea pilikia, e wehewehe mai oe i ka pono ia'u, no ka mea ua ike oe i ke kanawai."
                Lunakanawai, "Ua pono no kou hele ana mai ia'u nei; o ka'u oihana no ia, nolaila e hai mai i kou pilikia."
                Mak. Ua pilikia au i na holoholo na o kaua: i kii aku nei ko'u ilio a pepehi aku i kou manu pelehu a make, a ke ninau aku nei au ia oe i ka pono."
                Lun. "Ua maopopo wale no ke kahawai; penei oe e pono ai; e lawe oe na'u i ke kino o ka manu i make, a e pani mai oe i kona hakahaka me kekahi manu ola e ae, i like kona maikai me ko ka mea i make, alaila ua pololei."
                Mak. "Alia iki, ua hemahema kuu hoike aku nei ia oe, no'u ka manu i make i ka ilio ou, nolaila e pani mai oe i mahu ola okoa, me oe i wehewehe mai nei i ke kanawai."
                Lun. "Ka! Okoa loa ke ano o keia. Ua hewa paha oe i ka malama ole ana i kau pelehu; kuu wale paha oe e hele i o ia nei. Aole i akaka ke kanawai i pili ilaila, e imi auanei au, ou hoi oe."

HALAWAI KINAI RAMA.

                I ka la 25 o keia malama, he halawai nui ma Honolulu nei, no na mea ona. Ia Mi. Wini ka olelo nui; a pau ka olelo ana, ku iluna ke kiaaina o Kekuanaoa a hoohiki imua o ke Akua a me na kanaka, e haalele loa i na mea inu e ona'i, e like me ka rama, ka waina, ka awa, a me kela mea keia mea e ona'i. Aole inu hou ae. Na ka kakauolelo e palapala iho i kona inoa. Pela no hoi na kane a me na wahine he nui wale, ku iluna a hoohiki pela, a ua palapalaia ko lakou inoa, ma ka pepa o ka poe inu wai. Aole nae pau na inoa i ke kakauia; ke halawai nei no makou, e palapala i na inoa i koe.
                No keia hana maikai, a no kela hana nui ma Lahaina, ua emi loa ka inu rama i keia wa. Pela ka olelo a na haole ma Honolulu nei; ua emi loa.
                Eia kekahi; Ua olioli loa kekahi mau haole i ka haalele ana o ke alii i na mea ona. E ake lakou e hookupaa loa ke alii malaila; o kona ola no ia a me ka pomaikai no kona aupuni, wahi a lakou. Aole nae he lehulehu na haole ae mai i ka haalele i ka waina. Oia kahi mea paakiki iloko o lakou. Ua ae mai no nae kekahi mau haole, e hoohiki e like me ke 'lii.
                O kekahi mau haole hoi; ua henehene loa i keia hana a ke alii. I mai lakou, "He lapuwale! aole no he oiaio. Aole emo, a inu hou na 'lii a pau i ka rama. E ike auanei kakou." Pela mai lakou.