Ka Nonanona, Volume I, Number 22, 26 April 1842 — Untitled [ARTICLE]
i\n Iwi ĪN'on Aulinii ouUnu, o n:i kamik:» lielulielu i ka Noiiaiiuna. laa mni inalulo kalii mau apana n kalii palapala popo. Uu hoololiia i olelo i lir«lulirlu ou- , kou. Ma ka r»lrlo o Hoiua ka pa'apnla mua aua. 111? huko okoa ua palapala popo la; nolaila, nolu o pau i kr» pai ma ka Noaauona. Jio mau walii apaua iki walo no. Kia ka uvoooloio no ia pala[>ala ku|»alialia. Un pilikia f(wi Ina ka popo, o lulio oknlu kona in<,a, no ka niahualiua 0 ka poff lialiai ia Lulei'a; ( ,u, kuo hoi i ka popo a 1110 kana iiiimi oihnnu; nolaila, nia ka makali iki I wao ua popo noi 1 okolu o kaua mau hiliopa, a ololo hoi oia ia lukou o/ halawai a kuka pu ma na hana o paa ai ko nupimi |»opo a o pio ai ka poo Liit(M'a. Ilalawai pu lakou okolu ma liolona, ho kulanakauhalc o Uaiia ia, a loihi ieo lakou imi ana 0 like nio ka ololo a kn popo. A pau ko lakon kuka ana, pal,i|)ala iho ht lakou i ko lakou maiiao u pau, a haawi aku i ka huko a lakou i kakauni 1 ka popp, mo ka ok'lo ana'ku ia"ia, o holuliolu oia ia hul(o, a o liuna loa hoi. Oia ka ka popo i liana'i. llunaia koia huko iloko o ka paliu palapala a ka popo. Aka, mahopo., inai, liuli kahi kahuna nui o ka popo, ma ka aoao o Lntora. 0 \'opofr ( M'io ka iuoa o ia kalnina. Ua iko 110 o Voroiufori() ia huko ma kahi i hmiaia'i; a nana no i hoiko mai, a innhnpo hoolaliaia'kn. I'' hiki p ilia i kahi poo popo ko hoole i koia hnko, aololo inai, actl«» ia ho palnpnla a ka poo popo. Ua maa lakou i kn wahuhoo.. Aka, anlo i hoolo ka poo pppe ma Fnrani. Ua palia no koia buke ma Farani. Aia no ia ma kn hale paiapala b Loui IMlipo, ko alii nui o Farnni, a ua ololo mai hoi ko laila poo naauao, he jjoiaio 110, nn ia mau kaiuinpope ('lUilil i haun kei» palapula n haawi aku i |kn pope. Kin knhi niau ololo noloko mni o ia
huk(> pope, ka inea a luknu i hnein'i iunl kalii malu, mio ka iuaiiao, o lakoii walo] iio ke heluhelu; aka, ua honpuka inai! ko Akua ina kalii aken, i ikeia e kahaka a pau lua. lOia ka ok'lo u\a ia palapala'un ka |hio| ■liUli'i'a. ! ll Ua ao aku Ueia poe liUtora ina "m-j nao a pau i ania uiaie ua Uaula kahiko a ine lesu Krislo, a me na Innaololu; aolo lakou iae i kaiii inanao e a< i ; a o ko. lakou iuakniiaku kein (» paa kakou ma ia inau iiiiinno a uir ia inau oiliana liapa loa i inanaoioia'i i ka \vi) o nu lunanh'lo, a ina la hopo iho.' () ko lakou inaiiiii) ki'ia, e hahai kakou ina na l<apuwai o ia inaii ckalcsi t kahiki>, a haah'le aku i ua olelo a pau i h;ii waha ia inai, ke oh' akal(a, ua aoia inai ua iiiini inea la e lenu a nie* na lunaolelo. (iia na manao hevva„n keia poe lailepa. AUa, he okna-ko kak'ou,. Is like me inaiiao, ko ku pope heinolole, keao alui nei kakou ina kauak. ; i, he muu mea e ola'i na inan.ao a pau, a m<» na olelo hai waha ia mui a ine na kanawiii, a ine ua. oiliana a pau i hookomo liilii ia iU»k(» f> na e.kalesia o kakou. linokonioia ia mau niea ,e na inakua, e na ahaolelo kekalii, a me knhi poe haipule e.' n l4 lna o knkou wale no o ae no knkou kekahi i kekalii, aole hiki ia hakou ke hooiaio i ua inea i hai wnha ia niiu a kakouc ao akn. nei (I.piulilioiiH) lie? mau uiea i iaihi wale ia;aka, nliinuo kakou, Ik> oiaio ua 111:111 mea la, no ka mea, pela i ao inai ui ka ekaleaia o Ilomu ia kakou. M u Aia no kekahi hnke i kapnia ila rc~ (ke kaiiawai,) ua ku e loa mai ia kakou, i ka poe pope; iio ka inea, ua hoole pinepin.e inai ua huke iH'i penei, Aole pono Ua [)ope e kui hou mai i kahi inea e n\e na olelo a le«u i hoike mai ni, a nte na olelo a na lunoolelu i ao mui ni ii» kakou. Penei ma ia huke; o ka |I<)G hai nku i t»a inea nole na inanao like ine ka Kristo a 1110 kn nn hiuu-
oiHo, iid hai nUII lulum! i kn waliiilien, i|olc i l<a oiiiio. II pnpii iloiikn iil<n lei f)M|fo i uii Kiin.'iūn a |>;111, nuii lieliilielu i;i l)til<c p(Mi') ole; im> l<a men, no LiihM'U iiim \vitlr iio ia 11 ui i Ni o. (Aol<> jnilni;c nana ma 11 22\ 18.) "Nfn keuhiL lva liikou olrlo piin»|>ino ann inni pola? , Kia, nn niiinno lakoil, nol(! pono c knI»nf• iki inen b 'ltiiiiiriAioiu'i i k:i u a o nn lnnnolelo. Akn, «wni ko lfn!vou mi'ii kapno oh> i keia la i ki'la jn? \nriini' koe olr; inaloko o nn cktilrNin itopc v kekalii nka iki o ka Miianelio a ine nn oilinnn i noin mni <• tin lunnolelo. Ua wailio nkn kakon ia l'innnelio, ri iin liookonu» hoii kakon i na mnnao l'.ou n nu' nn oiliana lioii wnlo no. Akn, iin kn knkmi li:inn nnn pi'ln, kapn iniii In nii Imik <• iii'i ia kakon hc pim Wf»linlic<! Mn k<■ ia mra nne kn pakui hoit inai j nii ini'ii Immi, iiu linhni pono knkon i na liana n nie na kaiioha a nn pope kiek'm (t keia nnu niliima a paii n kakou u malaina nei, hr ninu incil,i iiniin n lona i na pojn». I(r popo Uii'kie oi>; noluiln, hiki no in oc kc lioMiui hon mni i na oihnmi «•kuh , sin ina koil iiial\fNlinkn, pcIn <m> r hana'i, i hanoliano ko knkoii ckalcsia." v K. kni' ikaikn lon oc i ka noao o Ln(t'ra ma. Mai niunao, hc nien nukii ia. Hc iin'.i hoj)ohopo loa ia no kakou, no ku popi». No ka ineu, i kn wn n ii i hmuoh'lo* n iik; na makahiki maho|M* inai, nole hn pope, nole kiihunn kiekie I eui'iliiinl ;j un ike poim no knkuii i keiu; aole hiki ia hoole, aka, r hnna kakou. la munawa. nolii Im* ukn nui lon, nole no na hihopn n im: nu knhunn pule e like me kein wn; nole i hnnnin n i liale pule hnnohano; noln' hnk: uioneka; aolie liale nuna; noh? lon i ikeiu 11ii iMiinno n knk'oii e oo nkn uei i un kanaka; nole ikniu nn knnnwni .» iiie ua oihana a knkon o mnlnmn nei. Aole knkou i noho lanakila muluiia o mii !aliwikaiinka in mnnnwn; a o lin kahunnpule o na cknlcsiu n pau, a nie ku kuhuim pule o ka cknh\siu ma h'oinn, ua noho no Inkoii a pnu mnlulo o nn 'lii a mo nu liinnknnnwai o lui niim. I'nliea kou munao ia kakoii, o. ka popo he"īnolcl«, ko pilikia ku ekiih\sia popo, n lioohnnlum ho\i ia e liko me kela noho
k:i)ul(o ana, a noho'imilnln o ko lunmwni aole hoi»lolic i Uun wnle 110. Nolniln, o ku e iluiika akn oo i;i ka poe Liilei'a." u () k< 4 ia lianohano oka rknl<»Hia o lliMiiu » kal(ou o ik« in'i, na loaa »nai, no l«i' aknnini a iiiekii inniilea loa o na hiliopa a ino na kalninn pnU». No ku nwMi, iim iiii manawn n pan, koi i){aikn lakoii i na lii «vlioonolio kiekio i k<! kuiiiina pwU' o ltoina maluna o nn ekalosin n [)an. Am<> l<oin noho kiekie. anu malima o a pnu, uii loaa ia lloiiil'ni'e 111ke aiii, na l*o(!a (Pho-(,-ns) mai in Oia kol<ahi inoa i nui ai kn ('l<al(>Hjojp|>()p(>. l'/in hoi kokahi; o lu' l:'il<ulujwui i na hihopn kiekio, u iiu' ka hnonniann i ua t>i h«*| >a t a mti nn, uioneka a ilie kekuhi p«ir» likf. () kola po(! pojio, a m« iia hihopn kiekin, n mo na hihopa a me nn monnka, ma kt> lakou mnnh»a, n ma ke kni hou ann miii i na inaiuio hou a iihi iiii uihnun liou, 1111 hoolilo inleou i ka ekah-Min |>t»pc' i i;kaloHin nui a hanohnno hoi. Ma ku manaoio muii n kn oknleMia i mauaoio ni, un pan nm knhi haahnn, n «uuloko hoi 0 ka ililiuno. i\lai kn ilihuuo ka iu;lo ima n hilii i koia hnnohnno o noiio nei knkou. Ina mnkeiunke n<> i uiau loa kcift lmnohnno o ka cknh>Hiii po|x;, liko mo ko Inkou hooiknika ana, pela e hooikaika mnu ni oo; oin, e luina me ka mnnk'u; o hoonui i na hihopn kiiikio, a ine 11 īi hihopa, n uie na uiouoka, n n\o koknhi poe liko. M u l!ia hoi ko mnkou manno hopo in 00, 0 kn pope; ho nuinao nni lioi. nounoo pono oo; o makaala lon lu'ii, o hana mio koii akaaini n me kou iknikn >\ pnu, i 010 o holuholuia k/i I'iUanolio, mn na niiui a ikiii i noho mnh>ko o kou m/l--lu a ino kou kanauMii, () kahi uiou^i^ 1 holuholuin mnloko o ka huko«mc!V»nf* ua nui loa if\; aole pono keknhi lemuika o holuholu i knhi moa hou aku o kn pal.ipala luunoielo Ikn wa i oluolu ni knnakn i koin mou uuku, oia ka manawa lanakiln o kou noao;n mnkomnke knnnkn o hohiholu n uui, mni ia mnnawn inai kn oini nnn o kou pomnikni. AoliO mon o i liko pu ine» koin huko, (mo ka pnlapaln homololo) i kn hoaln mni \ im iiien Ino ho n\ii ion n lenpikipileio.
Uii popoi KHii in iiiiill iih'ii iiif>, a aiioaim poho Unkou (Un cU;ilrHiu pnp»».j 110 oinio hoi, liia o inili UHnihi i lvfia buk(% u iiuna lioi i na luina o ko kakon man (;Ual(!Hia, o maopopo no Ua liUi». ole. Aole ka lilui ole. wale no o Uo UaUon.manao Uc ikein, olui, Ih> nui na aianao o UaUon i Un o loa i Ua oli'lo i /loia nnii mn Ua palapnla ln'imih'le. Ina palnl e lioilu* aUn Ua poe, Lnlom niiMnao i Ueia Un i' ima i.'iiun o na UanaUa, o Ualialia loa niai laUou iii UaUoii. Aolo ioa InUoi; c liouUi i luJJS;ili;i)m, a pan |{(Ma niea i Ua lioolahaia, a liloUoUe Ua* Uon i poe- i linowaliawalinia o UanuUa li pan loa. Nolnila, i» Inina lo.n ia Uoia 'palapala licinolrli', i loau ok» i iia kuniiUa. Alen, o akaheln op mn Uoia liana, iiiii Ua m.ialea lon', o ikn ia, a lihuU; inai mnlnna o kaknn Ua hoino nui loa, no keia liuna aiia." Kia na Inoa o nn l)ihopa ekolu, i kau malalo ilio "o kepi palnpala popr. na la« kou i Uakau. V im;i»nlins (Ip I )nrunlibuN> I'»!. 1 iiliua Kulooln, , (j(WIIJ H'(liis lluw(lrnf/UH. <)iu keia pnlapala a ka pon pope. 11«5 wahi p:ilapalii ku|>anaha. 111• nui na olelo koe o koia palapala; nnlo hiki ke pai ia inan niea a paii iloku o Uei-.i pepn uuku. liia nao ko nno nui o in aiau 01010 n pau; nolo o haaohano Ua ('kaU , » siu ina Ua innlania i na oihana a uii* na kannwni i hoakakaia ihai ina kn 01010 n Uo AUua. Aole loaloa knnakn mO ia innu oihana a Uc. Akun. Nolniln, ua iau inua na pope a |)iui i na oihana a iiH' •>{». Uanawai hou. A crirt Usi lakou oiulo i ka pope, ia lulio, o iiui hou aku oin g a o hoonui i na UauMwai a nw na oihnna o hanohano ni Ua ekah'Nia pop<\ i loalna kaunlen i uu mea hou, n i nui Un poi; malu'inako niai inamuli o lakou. Mia ua meai ukuUu lou n\a k<!ia palapalu; 1. Aole i imi na popts i im uiea o nla'i kanaka; aoUi holo i Ua 01010 n k<? i iiiau moa o pau ai Un howu o laUon; nkn, \ta imi laUou i nn mou o loalon ai ka mnuao o kauAUa*, o llko nio kn lawniu o imi ui i maonu e puu ni ka ia iuia, polu ku poo popo. I le uno lioowulewak». ka lakou hanu «na. 2. Kiu kuhi —IJti no mnl keia pnlupulu» Nu Poou i kukulu i kn popo mim.
<) lliihil'ueo ekoln ku inoa o un |)oj><« )a I )<n niakaliiki 0()"i Mialntj)(' mai n liv>u kn noho nlii 11 nft o Poen. Ikn innkn)iiki 000 mnhnpn mni o Ir»HU, knim ku kulu iiiiii in lioiiil'iuu» i i>o|m>. Noh.il i, nole nn li'Kii mni kn uOlio nim ti mo ku liniin aiin nnn |>oj>o. Nn kal.i /ilii ino loa i kukulu. ii. Ilookinkiu lon Inkou i kn po|u» maluun. lliialum n Inpuwale hoī.kn olelo ukv Akun iko Inkou ninhno. I/ liiki > kn |>o|M! ki! niin i kn pnlnpnlu luMiinU'li'. i ln-lnlu'lu oli! knnniui. Iliki in in Ui' huiin inn kniinwni ii ke Akun. Iliki ia in k<' liiiiin i k.'i innlamnlmnn o kc ola. Iliki ia ia kr piikui ium m:ii i konn uui uno mi' kn k< 4 Aliuii. Anli l Inkon imn kau in paukii, HoikiMinn IH, "hia (; kui mai ki'kalii i kn iihmi lioii me ki'in mnu olelo, ua kr Akun no r kui mni nnin knnnkn, i nn mi'U iiio i piilnpnlnin maloko o Ki'in liukuUn ne mni ! '?in |>nln|>nln, Nn ki\nnlai inni kn nui o ipi knnuAvni n ine nn oihann po|>i!*, nolo )iolyko mai o ku oli'lo u ki* Akua. r>. () nii mi!i) n na knliunn popi» i no nku ni, un iki' nono'lnkou i k«» ku v nnn i> ia man ini'ii i lvii oli'lu a ki 1 Akun. N'olaila, o ka lakou ao ann i.i inau i>|r|«> a mi. 4 in mnu oilinnn, mi' lii' ihrn ola In, he walinliei' wale m> ia 0. Iloiko mai koin pnlupuln i kn I'hm! LuleiN), u iik! k:i pim (/.ilovini n mr kulii jn>i! r (no ku iihmi, un Iik«• pu Inkoii,) hi! |>oi! kujina lon hikou ma kn olelo ki» Akiiivj n i»in ko lakon lii'wn nui i ku miiiino o ku poe poj>c. 7. () kn ol<!lo u ke Akun kn iiumi u liikou (i mnkmi uui ni. Oin kn ki'in |>nlnj>aln i lioiko mni ni; inn hHuIM-lu knu:ikn i kn pulnpnln h«Mno|ph', inn i* hoo- . wnhnwuhnia ku Inkoii uleio n nie kn lukou uiau oiliann; inu i* hoolnlmiu ku jmliij)nln hi'mol(«lc,, iuu e liiolo u polio ki» uuji,uui pope.. Hc oii»io uo; )><'ln 'I'oh. 2, inokuuu 2, pnuku H: 4, (! lukuiu lukou ma ku olinUlimi nui o ko Uu Akuu Inki ann 111111." Aulu'u oukoii, d \u\ kunukn o llnwuii noi, inu ku lioiko nnu o koiu po« p<9p (, > o ko Akim ko lukou hou kami; a inn c kauu mai lchova iu Inkou, nolo nuei akuku ku liope o ke nupuni pope?