Ka Nonanona, Volume I, Number 5, 14 Kepakemapa 1841 — Untitled [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

Auhea oe, e ka mea e hoopuka ana i ka Nonanona? Eia ko'u manao ia oe. I ka la ehiku o Iulai i hala iho nei, ua hele au i kahi o na kumu Farani ma Honoluiu nei, a kamailio pu au me Makale ma, i elua paha hora a me ka hapa. Aole nae like ko makou manao ma ka pono; okoa loa ka manao o na kumu Farani, a okoa ko'u manao. Ua pono paha ia'u ke hooakaka aku i kekahi mau manao a laua i hai mai ai ia'u, i ike na kanaka a pau i ko laua ano. Eia kekahi mau mea a makou i kamailio pu ai. I. No na kula kamalii, a me ke kanawai kula a ke Alii nui. II. No ka pule ana ia Maria. III. No ka Mesa IV. NO ka mare ole ana o na kahuna pule. V. No ka hoomaka ana o ka poe Farani i ka lakou hana ma Oahu nei i ka makahiki 1839. VI. Eia ka mea i koe; ka hoohuli ana mai o Makale ma ia'u ma ka aoao o ka pope. I. Eia ka mua. No na kula kamalii, a me ke kanawai kula a ke Alii nui, Ninau aku la au ia Makale ma, peneia; Ea! no ke aha la ka olua hooke ana i ke kanawai kula? Hoole mai laua; Aole maua hooke i ke kanawai kula. Ninau hou au; Aole anei olua i hele i ka Papu e kamailio pu me ke Kiaaina,, a e hooke i ke kanawai kula? Hoole mai laua, Aole. Ninau hou au, Aole auei olua paio, a hakaka pu me Ioane @i, ke kahu kula, no ke kanawai kula? Hoole hou mai laua, Aole. I mai no laua, "makemake no maua i na kula kamalii." Ae paha. Aole nae akaka pono ia'u. Nolaila ke ninau aku nei au i ke kiaaina a me ke kahu kula, a me na luna kula, i akaka pono mai.

E Kekuanaoa, e! Eia ko'u wahi manao niuau ia oe. Pehea o Makale nui, he mau kumu Farani e noho ana ma Honolulu nei i keia manawa? Aole anei laua i hele i ou la e hookolokolo a e hooke i ke kanawai kula? Ua lohe pinepiue au i ko laua hele ana i ka Papa e hooke i ke kanawai kula. No ke aha kou hoopai ana i na kanaka ma ko ka pope aoao, he 60, a keu aku, i keia malama i hala iho nei? No ko lakou malama ana i ke kanawai kula anei? No ko lakou hooke ana mai paha? Aka, hoole mai laua ia'u, "Aole, aole maua ku e i ke kanawai kula a ke Alii." O oe no ka mea i ike pono, nolaila e hai mai. Auhea oe, e loane li? Ke ninau aku nei au ia oe, no ka mea, o oe no ke kahu kula ma Oahu nei. Aole anei oe i hookolokolo a hakaka pu me Makala ma no ko laua ku e ana i ke kanawai kula? Aole anei laua makemake e hoonoho i na mea naaupo, i mau kumu no ka poe naaupo? E hai maopopo mai oe. Auhea oukou, e na luna kula a pau ma Ewa, a ma Waianae, a ma Waia= lua, a m Koolau loa, a ma Kaneohe, a hiki loa mai ma Honolulu nei? Pehea ko oukou manao i na kumu Farani, a me ka lakou poe haumana ma Oahu nei? Ua malama oluolu anei lakou i ke kanawai kula a ke Alii i keia mau mahina i hala ae nei? Ua hoowahawaha mai paha? Kauoha mai ke kahu kula i na kanaka e hana, e loaa mai na mea e pono ai na kumu kula; pehea na haumana o ia aoao? Hana pu anei lakou? Hooke mai paha? E hai mai oukou, i akaka lea mai ke ano o na kanaka ma ko ka pope aoao. K.