Ka Nonanona, Volume I, Number 5, 31 August 1841 — Page 20

20 KA NONANONA. [AUGATE,

HAIKU.

                Ua palapalapa mai nei o Haleole, ke kumu ao malaila, penei, 'Ke hana nei makou me na keiki i hale kulalepo no makou. Eia ka nui, 60 kapuai ka loa owaho, a o 6 kapuai ka laula. Na maua me Daniela Ii e hana nei. Pomaikai makou i kona noho pu ana me makou, aole make na kula o Haiku nei, no ka ikaika loa o D. Ii i ka hoopai i na haumana. Ua noho loa ia ma Haiku nei.
                Pehea la oe, e Limaikaika? aole anei oe e hoi iki mai ma Maui nei? Ke manao nae au, aia no i ke Akua kou hoi mai. Aole pau ke aloha ia oe, e palapala aloha mai oe ia makou. HALEOLE.

                Eia no malalo iho ke kanawai hou, no ka hooponopono ana i ke kuai rama. Malu iki paha Honolulu nei, a me na wahi e ae i keia kanawai. Ina no nae i haawi nui ia ka palapala kuai rama i na haole lehulehu, aole malu. Malaila paha ka hewa, e haunaele ai. Ina he hapa loa ka poe i haawiia ka palapala kuai, e aho ia.
                Eia kekahi mea e nawaliwali ai, keia kanawai, o ka inu ana o na kanaka nui o Hawaii nei. O ka poe noho ma kahi kiekie, a komo iloko o ka ahaolelo alii, aole pau ko lakou inu ana i keia wai o ka diabolo. Nolaila aole pono loa.
                E, auhea oukou, e ka poe nana i imi i keia kanawai no ka rama, a e kau iho, inu rama anei oukou? 'Papa anei oe ia hai mai aihue, a aihue anei oe'? E like me ko oukou ike ana he pono maoli no hai, pela no oukou e hana'i.

KANAWAI NO KA HOOPONOPONO ANA I KE KUAI RAMA.

                No ka mea ua ike makou i ka inu rama, a me na mea ona a pau he mea hewa nui ia i ko makou aina nei, nolaila ua imi makou me ko'u mau alii i mea e pio ai.
                1. Ke papa aku nei makou i na mea a pau mai kuai iki i ka rama, mai kuai malu, mai kuai ma ke akea ke loaa ole ka palapala kuai rama. O ka mea i loaa maopopo e kuai ana a e hana ana me ke ku e i keia kanawai, eia kona uku he kanalima dala, a ina e kuai hou he haneri dala ka uku, pela e pakanalimaia'i ka uku hooi ana a hiki i ka nui loa o ka hana hewa ana ma keia kanawai.
                2. Ina paha i kuai rama kekahi ma ka barela a ma ka pahu nui aku, he haole paha, he kanaka maoli paha, aole ia e pili i keia kanawai, aka, i kuai kekahi ma ka mea uuku iho ua pili no.
                3. Ina i loaa i kekahi hale ka palapala, kuai rama, e hiki no ia ia ke kuai ma ke kiaha wale no, aole ma na mea nui ae, a e paniia na puka o ua hale la ma ka hora umi o ka po, a e pau ka poe kipa mai, i ka hele aku mai laila aku a ao ka po. A o ka la Sabati aole e weheia ua hale la mai ka hora umi o ka po o ka la Satude a i ke kakahiaka o ka la Monede.
                4. Ke papa aku nei makou i ka ona ana ma ua hale kuai rama la. Ina paha e inu kekahi, he haole paha, he kanaka maoli paha, a ona no ua hale la, na ka mea nona ua hale la i ona ai, oia e uku, penei., He umi dala no ka hana hewa mua ana, elua umi no ka lua o ka hewa, a pela e paumiia'i ka uku hooi a hiki i ka nui loa o ka hana hewa ana.
                5. E kiai pono na luna i hoonohoia ma ia oihana a e nana lakou i ka hana ana maloko o ua mau hale la me ka noho malie no a me ka oluolu, mai keakea kekahi ia lakou.
                6. Ina o ka hale i haawiia ka palapala kuai rama a i hana ku e i keia mau kanawai, a maopopo ia hewa, alaila e laweia ka palapala kuai rama mai ona aku; aole e haawi hou ia ia.
KAMEHAMEHA III.
Lahaina, Maraki 20, 1838.

MAKE.

                Ua make o LO VISA C. MUNN, ka wahine a Mi. Mana, ke kumu ao ma Molokai; i ka la 25 o Aug. nei kona make ana ma Honolulu nei. Ma ke ake mama kona mai i make ai. 31 kona mau makahiki.
                Me ka hopohopo a me ka makau kona hele ana iloko o ke awawa o ka make; ua ike i kona hewa nui a me ka hapa o kona manaoio ia Kristo, a nolaila, manao oia, aole paha ona kuleana iloko o ko ke Akua aupuni. Ua pule nui no nae, a kamailio nui no hoi no ke Akua; ua hoohiki i kana kane a me kana mau keiki elua nana, a ma na la hope loa o kona ola ana, mahuahua kona manaolana. Aole nui loa ka eha i kona wa hele.