Ka Makaainana, Volume VII, Number 26, 28 June 1897 — Page 2

Page PDF (966.39 KB)

This text was transcribed by:  Nohea Astrande
This work is dedicated to:  Awaiaulu

Ka Makaainana.

HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IUNE 26, 1897

 

Paani Kinipop

            Ua malamaia ae no ka hookuku paani kinipopo o ke auwina la Poaono nei mawaena o na hui Hoku a me Regimana Ekahi eia nae, aohe i pau pono, no ka mea, he eha no komo ana i paaniia a haawiia ke eo e Lunakanawai Wini i ka Regimana Ekahi me 10 ai-puni  kue i ka 1 o ka hoa paio. No ka ua paha hoi kahi, a i ole ia, no ka popopo maeli no paha hoi o ka hui Hoku. I ke komo eha ana i loaa ai kahi ai-puni, a i ka hoopauia ana o ka paani ana, he elua i lilo. Aohe no i inahuahua loa na poe makaikai, eia nae, ua ma'i na poe i hele aku i ka lilo wale o ka lakou da@ no kekahi paani popopo a ano @nu nuha o ka hui Hoku.

            Ma ka mokumahu Warimu o ke ahiahi Poaha nei i holo hoomaha pokole aku nei ka Rev A Makinikoki no Vanekouva a huli hoi mai no iloko o ekolu pule me kana keiki muli loa e huli hoi mai la no ka aina nei mai Enelani. E pania ana kona wahi ma ka luakini o Sana Anaru e na Rev. J. Usebona a me V.H. Kiticata.

            La 8 nei, ua hele a kau pono ka la i ka piko o ke poo, o ka wa ia i hookoia ai o ka mare ana mawaena o Wili Laiki Opio me Misi Givini, i hoike mua ia aku ai no e makou, e ka Rev D.B. Bine, imua wale no o na pilika@a o na aoao a elua. I ahiahi iho laua i hoi aku ai ma ka Malulani no Lihue, Kauai, ko ke kane wahi, a laua hoi e noho pu aku ai ma neia mua.

            Mamuli o ko Toma Henese omaimai, ua hoopania mai oia mai ka noho kokua ana aku no Kale Wilikoki, ke kakauolelo o ka Papa Ola, a ma kekahi halawai ana hoi o ka Papa he mau pule i hala ae, ua kauohaia ke kakauolelo e huli aku i kokua hou nona no loko o ke koena. Ua wae a ua koho aku oia ia Toma Teredewe, he opio oiwi no, a eia ke noho hana pu nei.

            Hora 8:45 o ka Poalua iho la i ku mai ai ka mokumah Auseteralia iloko o 6 la, 17 hora me 15 minute mai Kapalakiko. Ua haalele aku oia i ka hora 2 p.m. o ka la 15 nei me 50 ohua helu ekahi, 76 ohua helu elua, 56 eke leta a me 1,350 tona ukana. Auwina la Poakolu iho e huli hoi aku ai. Ua kaalo ae i ka mokumahu Gelica ma ka meana i ke awakea Poakahi iho la.

            He mau hoololi oihana ia e loheloheia nei. E waiho aku ana ka o Lunakanawai Kaapuni Kaaka a e hoi ae ana e lawelawe loio. Ma kona makalua aku ana paha hoi o Lunakanawai Pere, a e hookohuia ae ana hoi o Hope Loio Kuhina Kole i Lunakanawai Kaapuni. Aohe i maopopo ka mea e pani ana i ke kulana Hope Loio Kuhina, a ina paha o Akoni Ross e ae ana lilo iaia.

            Hora 2 paha o ka auwina la Poalima nei i make ai o J. Lazarus (Lazaro) mahope o ka hoomailo loihi ana a ka ma'i. Ua piha kona mau makahiki i ke 67 a keu. Auwina la Poaono nei i nalo ai ma ka ilina @ Makiki. Ua haalele iho oia i kana wahine, ia Kauimakaole, me na keiki a me na moopuna lehulehu @ aku nona. He kamaaina kahiko oia no kakou.

 

KELA A ME KEIA.

            Lehulehu n@ @ha hou a e pono no hoi ke nana ae.

            Ma @ Auseteralia i hoea mai ai ka wahine a Adimerala Bi@dali.

            Lehulehu ko kakou poe kamaaina i huli hoi mai ma ka mokumahu Auseteralia.

            Ua pii iki ae ke kumukuai kuwaho o ke kopaa, he 3 1/2 keneta i nei wa ma ka lono hope loa mai nei.

            Poalima nei ka i loaa aku ai ka keia Aupuni pane i ke Kuhina Kepani, a ua kupono ole loa no ka hoi.

            Poakahi, Iulai 7, e hoike a ke Kulanui Iolani, a Poalua iho hoi ko ke kula kaikamahine o Sana Anaru.

            Ua lilo ma ke kuai ia Misasa Ema M. Nakuina ka halekuai o na lako liilii ma alanui Papu, ma Ewa mai o ke kihi o Monikah@ae.

            Mamuli hoi o ko makou noho aloha me na poe Pelekane a pau, ua hookahi ke kulaia pu ana me lakou ma ka la hoomanao Iubile Daimana.

            Apopo a ahiahi, maloko o ka luakini o Kaumakapili, hora 8, e malamaia ai na hana hoike mua o ke Kula Kamehameha Kaikamahine.

            E@ mau mokumahu au moana nunui i ku mai a holo aku no i ka Poakolu a me ka Poaha nei, o ia ka Moana, Miowera, War@u, me Aorani.

            Ke manaolana nei ko kakou poe hoohuiaina ma Iapana mai e loaa mai ai ka lono hoohuinaina mua ma ka mokumahu Kulauakauhale o Pekina i ka la apopo. Pela paha? Malia o hokanui no.

            Poakahi i hala i weheia ai ko kau o ka Aha Kiekie, no ka hoolohe ana i na hihia hooh@lahale. O keia ke kau mua i hoomakaia me ka pau pono loa o na hana ka@ i ka hooholoia. E noho ana no @ nei la.

            Ua hooholo iho nei na poe Amerika e hoomanao i ko lakou la kulaia, ka P@a Ki@, ma kekahi halawai a ke Kuhina Amerika i kahea ai a malamaia ma ka Hotle Hawaii i ka po Poaono, la 12 nei. O na ano mau no hoi i maa ke malamaia ana. E hookahakaha ae ana hoi ko ke Aupuni poe.

            He 9 1/2 la o ka mokumahu Gelica ma keia huakai mai nei ana i ku mai ai i ka La Pule i hala. Ua lawe mai oia he 17 ohua helu ekahi, 2 ohua helu elua a he 272 poe paahana Pake no keia awa.

            He kaikamahine ka i hanau mai na ka wahine a H. Motenesane, kekahi luna o ka Hui Alah@ Hawaii, i kakahiaka nui o ka la 20 nei, ka la Iubile Daimana pololei, a ua kapa koke ia kona ino o Vitoria.

            He hookahakaha paikau ka na makai kumau me kaulio i kakahiaka Poalima, la 18 nei, iwaho o Makiki ma ke ano hakaka hoomeamea. I kekahi hou ana mai o na makai kaulio, ua hookui me J. Kaili a hina oia ilalo mawaena o elua lio, a ua hehiia iho a eha. Ua pakele ae o Kapena Poo Waipa a me kahi makai okoa iho. Ma ke kaa o Kaili i hoihoi loa ia ae @ kona wahi iuka o Kapalama. Ua oluolu oia i nei wa, koe nae hoi ka puka ae iwaho.

            Ua waiho aku o Hope Kahukula Sekota, i noho kakauolelo mua iho nei no ka Papa Hoonaauao, a ua @eia mai Ke @ inoa nei kekahi poe kumu@ ma kekahi palapala hoopii no ka hoihoi hou ae iaia ma ia kulana.

            Ma ka Auseteralia i hoea mai ai ke Kanikeia-Kenerela hou o Amerika Huipuia, i uka@ia e kona ohana. He kanaka opiopio oia, ua hina e nae hoi ke poo. E nana ae i kekahi o "Na Hunahuna Laulaha" malalo o ke poo o "Na Aina Mamao."

            Mamuli o ka holo hoomaha ana aku nei o ka Luna Hooia no amerika, ua paniia ae kona wahi no ka manawa e ke kakauolelo o ke Keena Waiwai. Ua hookiekieia ae hoi o Hanale Hapai ma kahi o ka mea i lilo aku la i Luna Hooia no ka manawa.

            Ma ka hookoia ana o ke kuai o na aina o H. Kauaihi@o i paa malalo o ka moraki i ke awakea Poakahi i hala, ua lilo no na aina a pau i ka mea paa moraki no $350. Lehulehu na wa i hoopaneeneeia ai me ka manaoia e loaa ana ke dala e hiki ai ke uku, aka, no ka loaa ole, ua hoolilo okoa ia.

            Ua uwaiia ae ka halekuai o ka Hui o na Keiki Oiwi mai Koiu@u mai a @ ma ke @ihi akau o na alanui Moi me A@ kea i nei wa. E pono @ ke ike ae ia kakou oiwi ponoi, o kipa hewa aku auanei hoi i ko ka kou poe oiwi ole. Nui ka hoi ke kuaiia a me ka laki i ka Poaono nei ma ia kahua hou.

            I nei ahiahi e mareia ai o David Aikanaka Dowsett, kekahi keiki a Kimo Pelekane, me Misi Addie Crowingburg, kekahi kaikamahine a David Crowingburg, maloko o ka luakini o Sana Anaru. Ke pau ka mare, he aha-ike maloko o ke kula Virigine o Sana Anaru, oiai, he haumana ka whine no ia kula, a iwaho o Kuliouou e hoohala ai laua i na la mua o ko laua noho mare ana.

            Ma ka mokumaha Kinau mai o kakahiaka Poaono nei i loheia mai ai ua puoho a ua enaena hou ae ke ahi a ka Wahine o ka Lua ma Kilauea, pela kahi lono tlepone i loaa ae ai ma Mahukona i kakahiaka Poalima nei. Nui ka hoonaueue a me ka enaena ikaika pu, a ke pii ae la hoi ka piha o ka lua. O kahi kumu no paha hoi ia e ikiiki ino nei, ua puoho hou ua Luahine maka piheka la a ke hana apiki mai la. Heaha la na ouli, he ehu wawae paha?

 

Hoolaha a ka Lunahooponopono Waiwai.

            Mamuli o ke koho pono ia ana o ka mea nona ka inoa malalo iho e ka Mea Hanohano John W. Kalua, Lunakanawai o ka Apana Hookolokolo Kaapuni Elua, i Lunahooponopono Waiwai no ka Waiwai o W.H. DANIELS o Wailuku, Maui, i make; nolaila, ke hoolahaia aku nei ma keia i na poe a pau he mau koi ka lakou i ka Waiwai i ole loia, e hoike koke mai me ka hooiaio pono ia iloko oe eono malama mai keia la aku i ka mea nona ka inoa malalo iho ma kona keena ma Wailuku, a i ole, e hoole mau loa ia aku no; a o na poe hoi i aie i ka Waiwai i oleloia, ke kauohaia aku nei e hookaa koke mai ia mau aie i ka mea nona ka inoa malalo iho ma kona keena lio ma Wailuku, Maui.

            A.N. KEPOIKAI,

            Lunahooponopono Waiwai o ka Waiwai o W.H. Daniels, Wailuku, Iune 19, 1897.

 

Halekuai Bipi me Kamano.

HELU 20 1/2 ALANUI MAUNAKEA.

            Malaila e loaa ai @a@io bipi maikai a me na i'o @a ano momona. E kipa mai a e ike i ko oukou makamaka ah@aloha a na'u hoi ia e hoolawa aku i ka lehulehu. Ua noho loihi au me Ku@laku.

            YEE LEE.

 

No ke Kuai

Mau Apana Aina ma Kewaho.

            He 33 o'u mau apana aina maikai ma Kewalo, e wahiho ana ma na alanui Moiwahine, Kawaiahao, Ward a me Cummins. O ka ili o keia mau apana, he 50x100 kapuai pakahi a ua kokoke loa no hoi i ke kulanakauhale nei. Ua komo na ohewai a ua hanaia na alanui. Kumukuai, mai ka $250 a ka $350, ma ka hookaa oluolu loa.

            No na mea i koe e ninau ia

            R.C.A. PETERSON.

            Helu 413, Alanui Papu, me Burce Waring & Co.

 

HE KUAI HOOPOHO NUI!

MA KAHI O

KWONG SING LOY,

(KINI LOI)

E hoomaka ana ma ka POAONO, IUNE 26.

            E naue ae e na Iwa o ke Kaona a e lawa no ko oukou makemake, e laa na Alapia, Vitoria, Makalena, na Halu'a, na Kukaenalo o na ano a pau; na Uhi Moe, na Kapa Apana, na Kamaa Nani o na Wahine, na Papale o na Wahine, na Kakini Nani, na Papale o na Lede, na Hainaka Hiwahiwa a me na Lole Silika o na ano a pau he emi loa ke kumukuai.

            A e na Keonimana hoi o ke Kulanakauhale e naue pu ae a e lawa no ko oukou makemake, e laa na.

            Kamaa miomio o na Keonimana na Papale Kakimia, na Papale Pua, na Kakini o na ano a pau, na Palule Kalakoa, na Moena Pake a me na Noho @ Pake.

            He Kuai Hoopoho keia e ike hou ole ia aku ai. E kuai ia aku ana a emi loa mamua o ke kuai emi a kekahi halekuai o ke Taona nei. Aohe halekuai i keia ka emi mamua o keia.

            E hele mai hookahi, a

            E hele mai no a pau loa!!

            Kwong Sing Loy

            Helu 407-409, Alanui Moi. (Kokoke i kahi o Kakela me Kuke.)

           

Kuai Waiwai Paa a ike Komisina, Aia ma Kipahulu, Apana o Hana, Moku puxi o Maui.

            Mamuli o kekahi olelo kauoha a ka Mea Hanohano A.W. Carter, Lunakanawai Kaapuni Mua o ka Aha Kaapuni o ka Apana Hookolokolo Ekahi, i hoopukaia ma ka la 19 o Iune, 1897, ma ka hihia o JULIA COLBURN a me kana kane e kue ana ia A. Noah Kepoikai a me kahi poe e ae, nolaila, o ka mea nona ka inoa malalo iho, e kuai aku ana oia ma ke akea, i ka Poakahi, la 19 o Iulai, 1897, hora 12 awakea, ma ke alo mauka o Aliiolani Hale, i kela mau apana aina i hoakakaia penei:

            1-He mahele huikau hookahihapawalu o na aina ma Kukuiula, nona ka ili he 57 Eka iloko o ia mahele, oi aku a emi mai paha, a o kekahi no ia o na aina i hoakakaia ma na Palapala Sila Helu 1902 a me Helu 2966.

            2-Apana 3 a me Apana 4 iloko o na aina hoakakaia ma na Kuleana Helu 4008, e waiho lama Halemano nona ka ili he 7.30 Eka, oi aku a emi mai paha.

            3-Palapala Sila 2795, apana aina ma Kalena, nona ka ili he 55.75 Eka, oi aku a emi mai paha.

            4-Kulenana Helu 4510b, apana aina ma Kalena, nona ka ili he 5.68 Eka, oi aku a emi mai paha.

            Ke hoohanaia nei, a i ole, ua hoohana mua ia no keia mau aina malalo o ka oihana mahi-ko. Na lilo palapala, me ka poe koho @ ia. He kuike ka rula, ma ke dala gula o Amerika Huipuia. No na mea e ae, e ninau ia.

            HENRY SMITH.

            Koisina, ma Aliiolani Hale.