Ka Makaainana, Volume VII, Number 18, 3 May 1897 — KE ALIIAIMOKU. Hoike o Kakauolelo Pama no ka Noho ana o ko na Hawaii Moi. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

KE ALIIAIMOKU.

Hoike o Kakauolelo Pama no ka Noho ana o ko na Hawaii Moi.

«ii ka Kwpeiīh X*aQiii phla,psla o ' Aper!la 3 i ke Kuokem uamu a W>puk?ia 6 e i ka auwiua la Poakx!i : , Apenl h 19, i iawe mai ni iiiakou i na boike e piii apa i.e ko kaiiou Aliiaiiu.oku, ina ke auo uui, e iike me ia inaho p e ibo : Ua pono no ke auo kumakeua fl na o kek alii kah unapul e h oi uo i ka lahui Hawaii ma haa mau palapala i nu nupepa o nei no ko ke AiiiaKnokn n »ho ma keia kulanakauh&le, kahi hoi ona e kif>a ike rn»u ia nei i na Ia a pau eOB poe mai kela a me keia Mokuaina mni. f, rna no hoi pāha e hiki ana. i ke!a a me keia pakah i, ai n a poe n o hoi pah a a p«u 1 oko makon lahui, ke halawai wa!e no me ke Alii wabi ā kekahi wahine koikoi i hoopuka «ku ai iaia. "Ua mao-

popo i i'u wa . hiki ia makoii k e aloha pu me kona 'lehui uo ko I«kou nele aua I £ahi Moi © like la ro'e i;i, a ia w>i auanei e hoomaopopoia ai no ko Aftferikā Huipuiā mawehewehe ae ika hewa ana i hana -aku ai ia Hawaii." 0 iiB atKV olelo k& ia i hoopukaia eku i na la a pan i ke Kapeumai na poe anā'i ike mua o!e ai, a aole paha hoi oia e ike hou aku ana.

ka hoka loa paha h'oi o ko Hawaii poe kue Alii, mamuli o ka hiki ole ia lakou ke keakea a« i ka uianao makee a iiihnaiia o ko Hawaii ele!e ; ua uoolahaia ae ii>loao ua manao ka 1:e Aliī e haaielekoke iho i na noho auja ia nei. He hoopuipuui loa keia. Aohe o ke Alii manao e holo no Faraui. Aohe no hoi ona wahi eoanao, iki e holo aku i ka luhile Daiuaana oka Moi Vitoria cba Ladaoa lanei (Wasinetons) no ©ia e noho ai me ka maopopo ole o kn hopena.

I na abiahi a pau oia e ae ai i na poe kipa ike aku, a he auwina la inau kahi ana e haawi ai uo kekahi aha-ike hebedonaa. Ma ka aha-ike hoi o nei heb«. doraa, i hana maoli ia hol me ke auo kaokoa !oa me ka hoounaia akn o na palapala i na poe i kipa oiua ae, ua hiki ae lie hookahi hao*3ri a me kanalima paha poe, a iwaena o ia poe ua ikeia o Peresidena Makioile ma o ua pnUpaia a Mhiia a me Misas& Jasne3 a me ka hope ihoi kukai kamaiHo !oifji ai ke Alii. No keia Misita BoyJe

iioi, oiii ke kaki.\ tlo pilikiuo i hilinaiia e Misita Makinile no*i elima makahiki, a eia no me ia haua uei, aka, ke louoia n ei e haalele koke aku aaa oia no ka lawe 8 e i kekahi kulana kanikela. ona poe eae i kipa | ae, mai na ohana ae uo ia o I kekahi poe Lunamakaainana, I a pela no ka hoi mai na poe ma ak aoao ©na oihnna kaua aina/ moana a waiwai paha o ke Aupuni.

He aha-ike ka ke i haawi ai i ka la mamua iho (Aperila 2) ma kena h,ptele, a ua nui no hoi na poe i kipa aku. .0 kekahi ka o na mahele hoolaulm; loa ma ia aha, o ia ka. hiki anr o ke

kahi poe ©ha (Msdrid Qaartttte) a mele aku la i keknhi iik.u uae!e Hawaii i hooinakankau kaokoa ia uo ia anāiaa. Ua haawi makana aku ke Alii i na lala pakahi o kela poe himeni kope o kaua mau mele Hawaii i haku poaoi ai. Ma ua aha-ike' uo hoi o keia auo, ke uoiia ke Alii.e hiineai aku i kana mau himeni po'ioi, ua ae o uolu ia | aku no me ka hauoii nui. Iwaeua uae hoi o aa mele Hawaii a'pau, o "Alōha Oe" ka uiea hoohialaaiia. A o l 'ai hoi, ua pau loa ua kope p ka loaa pa mai uei inai Hoaolulu i ka ha-

awiia, i ua poe makeoiake, un kauoha bou ke Alii e'pai hou in i mau kope kaokoa uqp WBsinetoua nei, 1 hiki ai hoi ke hoolawa pono ia na kōi ana ana hoa'loha Amenka. Ufi-Iciaa palapala hou mai nei no ke Kuokoa namu i kakauia i Aperila 14, a hoopukaia ne naa ,ka helu o ka auwina la Poakoln iho nei. A mai ia palapala mai hoi i lawe anō nui m?.i ai makou i na hoike mahope iho: Mai ko ke Aiif hiki ana ? Wasiuetona. mai ka ekolu ff kanakolu poe kipa īke aku ūiia oka la, a ma na auwma 1h Poahn hoi, no elua hora, aia oia i kanhale no r!a poe 6 pau e kipa ike aīu

ana; a ma keia maw mauawa, ua pii ae ka heluna o na poe kipa aku mn kabi oka haneri He uiea ole ki 'fie!u Va aka, oke «no a aae ke knlana io n"'ua poe i kipa mai e h \awi i na hoomai kai a me na manao kn i *ke aloha

ka iiaea nui e nana ni, Ua kipa mai he mahele o kekahi ahahui nn: a naauao o na wahhie, he nmikiimaiuaHma ko lakou uui, e ike a e hoomaikai i ke Alil Ua noi mua mai lakou a ila ae oluoln ia akii no, a mai ka noii aua mi\ ka ike kilo-hokn ko lakou he!e loa ana mai, a ena

aa kukai kamailio ana hoi ma ia ike # ua komo pu aku 110 ke Alil. Ia ahiahi iho np hoi, ua Jiiki Ij;ou aku no he paulu o na wahiiue a na aliikoa manuwa, me kekahi 'poe kekaikahi iho be poe kane lunamakaainana ka lako.iv, ua hoike aku ka kekahi o keia pno wahine i ke Alii o kona luaui ka lala kahiko loa iloko o.«ka Hale Ahaolelo, kahi hoi ona i noho kauwa ai no ka lehulehu no 28 makahiki. No ko lakou hauoli loa paha

hei, uoi uui ai e aeia ka lakou aiau kaikamahine e hele ike aku, a ua aeia aku me ka hoihoi a me ka okolu. Nolaila, he 17 o lakou i kipa eku malalo o ke

| alakai aka wahine a kekabi j aliī-manuwi?, i kokuaia e kona | pokii ame sa wahiae a kekahi | Luaaoaakaa aana. Ua hoolauaa j pakahi ia at u lakou ma na inoa, I aua paqe oluolu aku ke Alii i kela a me kma o lakou pakahi. Ma ia hope ho, ua hiua.eni aku ke Alii ia u Aloha Oe." Ua ohaoha aku no hoi lakou aia ka

olelo aoa ua h.iki no īa lakou ke himeui ia'Mmenka," ahe eha pauku a lak iu i hitu.enj pualu like ai ine ko ke Alii ukali aku Wi) ka pila no lakou. E liolo m ikaikai aku «na ke Alii ia Nii 110 kekahi naau la u) ka nana ana i na hanahoomenan ma ka ilina a iua ka he o Kenerala Kalani, a mahope o is, huli hoi hou mm no i"Wasine3ona nei, kahi hoi i loat* ai iaia o ka mauao hoomaikai loa ana, ua kupuno io no hoi, no ka niea, mai ke kiekie a ka haahaa loa, ua lokahi kona lehulēhu e hoohlo i kona kipa a noho ana pokole U3alaifa 1 mea oluolu loa, a ma na ano no hoi a pau, ma ke kulana i kupono oo ka lohui HaWaii # a me ko lakou Moi i aloha a i mahalo nui ia.

Paihi k-a boi na Hnoa lawēlawe oka Hale Leta Nui tae ko lakou mau kaka & me ut papa!e •olhaua hou o ke auo huluh.ulu ahinahiua, a 1 ka ?oaha iho t& i hoau moa ai,

He aa hamaiUA ks ka mukukana Mārioua no kekaM holliei o 12 hoe me ka ttaoknkaua >Piltdel«pia t Aohe i «eia aku, aolaīla, ua hamama ? na mol-n e «0 a uie ko uka uei po«\ Mauiuli o k« omaiw&i o kaua wahiue, ua hog]e o Luu&k&uawai Apana W. Luka Wilikoki • lawe a<> ika nohe LunakauHwal Apana no nel apaua ma kahi o Luuaka»aw uDe la Yeua, uolaila» ua nei ae k*> Aupuui iko ka uaua. lioomauawauui iki ilo no hookahi uj&lh< ma, o ae no o Wilikoki,