Ka Makaainana, Volume VI, Number 12, 21 Kepakemapa 1896 — Page 6
This text was transcribed by: | Diane Poche |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Makaainana.
6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, SEPATEMABA 21, 1896.
IOSEPINE
---KA---
EMEPERESE PUUWAI OLU
O FARANI.
MOKUNA IV.
NA HIONA O KA HALEPAAHAO
[Mai ka Helu 11.]
Ua hookahuliia ka noho ana moi o Robepia, a loaa ai hoi ia Iosepine ka lanakila hou, mamuli o kekahi alanui kamahao. He alii lokomo puuwai eleele o Robepia i hiki ole ke hoomanawanuiia: a no ia mea, aole oia i loihi maluna o ka nohoalii mamua o ka hoalaia ana o kekahi mau ohumuhumu no kona hookahuhia. Iwaena o na poe a ke alii i hoopaa ai iloko o ka halepaahao, o Madame Fonetine kekahi, he lede nona na hiohiona i hiki ke kaili lilo loa i n apuuwai o na kaeaea o Farani, a he lede no hoi no ke kulana hanohano.
Iwaena o na kanaka i lilo i luahi na ka ui o keia lede, o Taliena kekahi, he kanaka i @ohohiaia a i hilinaiia hoi e kekahi hui kalaiaina e hoalaia ana, he hui hoi i hoomaopopoia ka pii ae o kona ikaika.
A oiai, he mea hiki ole i na Taliena nei ke hele aku e hui a launa kamailio me ka lia a kona manao ma ka halepaahao, e hele mau ana no nae oia i kekahi hale kiekie e ku kokoke ana i ka halepaahao, kahi e hiki ai iaia ke hoomama e i na hoiloli ana a kona noonoo ma o ka ike wale ana aku no iaia i ka noho mai maloko o kona puka-aniani.
Ua loaa aku i ka Lede Fonetine he lono e laweia aku ana oia imua o kekahi aha e hookolokoloia ai. Ua hoomaopopo koke iho la no oia, he hookahi wale no olelo hooholo e puka mai ana, a o ia o ke okiia o kona poo.
Ma ia ahiahi, ua hele aku no o Taliena ma kona wahi maa mau, e kupono ana i ka pukaaniani o ka halepaahao. Iaia e noho ana ike aku la ia ia Iosepine a me Fonetine e kuikui lima pu ana, me ko laua ku like ana mai maloko o ka puka-aniani, me he mea la e hanai ana i ko laua mau ake-mama me na ea huihui o ke ano ahiahi, a peapeahi mai la ia Taliena. Hookuu mai la laua i kekahi lau kapiki, iloko o laila i owiliia ai he wahi leta i kakauia e ka pulima o Madame Fonetine, e olelo ana:
"E hookolokoloia ana au---ua akaka no ka hopena. Ina he aloha io kou ia'u e liek me kau olelo, e hooikaika oe ma na ano a pau e hoopakele ia Farani a me a'u."
Ua lilo ia i mau minute o ka pihoihoi no laua, e nana pono loa ana ia Taliena a hiki i kona lalau ana i ka lau kapiki I kona ike ana i ka ukana o loko o keia wahi leta kamahao a me na manao o loko, ua hoomaopopo iho la oia aohe manawa e hoohaka lia hou iho ai, a hele koke aku la ia i ka hale hui, ua hele koke ae la o loko ona a punia--ua wela loko no ke aloha i kela Lede Fonetine i awili pu ia hoi me ka inaina no kela Robepia, na ia mau mea i hookupouli iho i kona noonoo a hoomaka aku la ia e hooili i ka paio hahana me kela alii lokoino. I ka ike ana o Robepia ua kokoke mai kona hora, ua pii ae la ka lia i kona kino a puni, e naka ana kona mau aa huki,--a e ko ana hoi ke anu iloko o ka lolo o kona mau iwi. Ua laweia oia imua o ka aha hookolokolo, a ua ahewaia e make ma ke okiia ana o kona poo maluna o kahi okipoo ana i hoomainoino ai he mau tausani lehulehu. I ka la mamua iho o ka la e laweia ai ke ola o Iosepine, ua alakaiia aku ua Robepia lokoino nei i ke kahua okipoo me ka maunuunu a me ke koko e kakahe ana. Ua hoao oia e lawe ae i kona ola ponoi. I kona ki a ia iaia iho aole i ku ka poka ma kahi make, aka, ua welu pu ae la kona papa auwae Pii ae la ua Robepia nei a ku iho la maluna o ka papahele o kahi okipoo Wehe ae ia na poe okipoo i ka uhi i wa-hiia ai kona mau helehelena mainoino i ole ae e keakeaia ka maka o ke koi. A no ko lakou mawehe ino ana ae i ka wa-hi ua loheia aku la e ka ahakauaka mai o a o kona leo uwe i ka eha, a lilo ia i mea nana i hoomalu iho i ka aha a meha pu iho la ke anaina me he pa ilina kupapau la. I ka imo ana a ka maka, na haule ino @ a ke koi, a kaawale ae la ke poo mahunehune mai kona apahu kino ae. Ia ma nawa i hoomaka ae ai ka ahakanaka e huro me ka leo nui me he hekili la e wawalo hele ana ma na paia o ka lani o ka lani, e hoike mai ana, ua "pio ka oe ahi, pau ka oe hana," ia Robepia.
[Aole i pau]
Ua hookohuia o Kauka Makawahine i kauka Aupuni no Kona Akau, a o Kauka Linile hoi no Kona Hemo, e hoomaka ana mai ka la i nei mai. O ke kumu o keia, no ka hiki ole ana mai nei o ke kauka i manaoia, aka, ua loaa i ka ma'i fiva taifoida ma ke ala e hoohiki mai ai ianei, nolaila, hooholo ai ka Papa Ola ma ka halawai ana o ka auwina la Poakolu, la 9 nei, e hana e like me ia maluna ae.
NA KIKE OLELO ANA
A na Mea Elua Iloko o ke Kino
Hookahi
[Mai ka Helu 11.]
N---Ua manaoio no oe e hana io ana no o Amerika no ka hoomaemae ana ae i ka Kuhina Kivina hana hewa ana?
H---Oia ko'u manao koho maluna o ka Olelo Hooholo, e hana io ana no o Amerika; a ke manao io nei no au, o ia maoli no ka Kuhina Wilisi hana i hoi hou mai nei no ka hooko ana i ka hana i pau ole i ka hanaia e ia, a nana ana no e hana.
N---He manaoio no anai kou he kuleana ko Amerika e hoopau ai i keia Aupuni?
H---He manaoio ko'u, mamuli o ka waiho ana aku o na aoao paonioni kalai aupuni o na aoao elua i ka laua mau kahua hana i ke Aupuni o Amerika Huipuia me ka hoolahi wale ia o na Ahaolelo elua o Amerika Huipuia, na lilo ia i mana hooko hana no na aoao elua e loaa ai ka mea nana e hoopuka mai i ka olelo hooholo, ina paha no kahi aoao ka pono a pono ole kahi aoao. No ka mea, he koi ka ka Moiwahine e hoihoiia mai kona Aupuni i hana hewa ia, a o ka kekahi aoao hoi, eh koi aku i ka hoohuiaiaa me ka lokahi ole o ka lakui ia manao hoohuiaina. O keia mau koi elua, aole loa ia ua Amerika i koi mai e nana i ko laua mau pono, na ke Aupuni Manawa no i koi mua aku e nana mai ma ka hoohuiaina, aole hoi oia i koi kau ia Amerika e nana mua mai oia i ka pono io maoli o k aloaa ana o ke Aupuni Manawa i ko lakou lima, ua ku aae paha ua Aupuni Manawa la mamuli o ka make make o ka hapanuii o ka lahui, aole paha, a i ole, ua ku ae paha mamuli o ka pakaha. Aole nae ke Aupuni Manawa i hooiaio aku ua loa aku ua aupuni la ia lakou mai ka makemake aku o ka lahuikanaka o ko Hawaii Pae aina, e hiki ai kela manao hoohuiaina ke kui ole ia. A oia ka'u e ninau aku ai ia oe, ina loaa ole ka pono o ka hoohuiaiua ia lakou nei, heaha aku mahope o laila? Oiai, o ka lakou nei kumuhana hookahi wale iho no ai, aohe kumuhana e hou aku?
H---Alaila, e kukulu hou hoi i Repubalika
N---O ia keia a kaua e ike nei i keia la. "Oia hoi, ka Repubalika i kue i ka manao o ka hapanui o ka lahui, a me ka Repubalika o Amerika Huipuia, a i kue i ka manao o ko Amerika kumukanawai." A o ia ka'u e ninau hou aku nei ia oe, ina ua kue ka Repubalika Hawaii i ka Repubalika o Amerika a me kona kumokanawai heaha aku mahope no ka Repubalika o Hawaii? He Repubalika Hawaii aku no anei koe mahope? Nawai e ike a hilinai mai? Ina ike kaua ua hilinai ole ka hapanui o ka lahui Hawaii i keia Repubalika e ku nei, pehea hoi na aupuni e ae; e hilinai mai no anei lakou? Manao au, aole loa! Aka nae, e loaa ana no nae he hoole no ka aoao i hooko ole ia e olelo ai, aohe kuleana o Amerika e hoopau ai i ka Repubalika Hawaii. Aka, o ka pilikia nui a kaua e nana ai, owai la na makamaka oiaio o ka Repubalika Hawaii iwaena o na aupuni e ae, ina na hana o Amerika i ka mea ku i ka pono a me ka pololei? A owai la ka na aupuni e ae e hilinai ai? O ka Repubalika Hawaii anei a o Amerika paha, ka mea hooko i ke kaulike? O ka mea hiki ia kaua ke koho iho, e hilinai ana na aupuni e ae ia Amerika, aole ia Repubalika Hawaii. A heaha aku ke ano o Repubalika Hawaii ma hope aku?
H---He hilinai ole ia aku no paha?
Robert Napunako Boyd
(Italia)
He ana-aina a he kokua no hoi ma ka hooponopono ana i na waiwai paa, huli ana paha i na buke o ke Aupuni, a pela aku.
Keena Hana: Mauka iho o ka Hale Leta, maluna ae o ka haleaina Pake, Alanui Betela.
C. B. DWIGHT
[KALE KUAIKA.]
Mea Hana Pohaku kaekae Alanui, na He Kupapau a me na Kia Hoomanao Mabala
E loaa no oia ma kona wahi noho ma Koiniu, Honolulu nei. Telepona Helu 833
S. K. PUA,
He Agena no na Waiwai Paa
He Mea huli i na Kuleana Aina i mea e maopopo ai;
He Mea Ohi i na Aie i hiki ole ke Ohiia e na Poe no Lakou na Aie, a
He Mea Hana i na Ano Palapala P Kanawai a pau.
KEENA HANA:---Ma ke keena o R. W. Wilikoki, Alanui Konia.
HALEKUAI LAHUI KALAHIKI.
Helu 405, Alanui Moi, ma Waikiki aku o Alanui Nuuanu, ma ka aoao mauka, ke keena mua o ka "Hawaii" Holomua."
Ma ia halekuai o na oiwi e loaa ai na anoi a me na paihi o n aano hou loa, e laa
Na Kalakoa, Na Keokeo,
Na Makalena, Na Kinamu,
Na Huluhulu, Na Lihili@i,
Na Kamaa e na Kane, Wahine me Keiki, a pela aku.
Oluolu no ke kuai ana. Aohe hewa ke kipa mai e ike maka, a aohe no hoi he kuna kunuia eo ka hoikeike ana i na mea kuai.
M. PALAU, Luna Nui
NO KE KUAI.
He Hale o Elima Keena, hookahi makahiki o ka paa ana, a me Elua Apana Aina ma Kalia, Waikiki, ma ka mahele aina o Bruce Waring & Co., e hooliloia aku no i ka mea e makemake mai ana. Aia keia wahi ke pili kokoke la i kahi noho o E. S. Boyd.
KUMUKUAI:---$1,000; $500 ma ke kuike, a ma ka Moraki ke koena no e@ la makahuki ma ka 8 pa-keneta ukupanee.
No na mea i koe, e ninau ia
BRUCE WARING & CO.
a i ole, la F. J. TESTA, ma ke k@ena o keia nupepa.