Ka Makaainana, Volume VI, Number 3, 20 July 1896 — Page 8

Page PDF (953.78 KB)

This text was transcribed by:  Kate Motoyama
This work is dedicated to:  with deepest respect to kumu robert cazimero

Ka Makaainana.

8          HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IUALAI 20, 1896

 

Pakele mai Pau i ka Poino.

 

            Ia Wilikoki me Owana a me na keiki liilii elua i hele ai i ka holoholo @ i ka auwina la o nehinei @ho o Waikiki, a ua pau no hoi ka eha puhiehe mau hoohiaia mo la he ulia i ko lakou kaa.  E kau ana ke keikikane, o Keona, iluna o ko Wilikoki uha, ia Owa@a hoi ke kaikamahine uuku, ua kunou aloha aku o wiikoki i kekahi mea, a iaia no hoi ke kaulakaohi, o ka puiwa ae la no ia o ka lio a komo kekahi aoao o ke kolo ma-ke kua aku o ko J. Pa@kaula kaa, oia no a me kana wahine ko luna, haki hoi kekahi aoao o ke kolo, hemo na ili huki a hemo pu me ka lio, haule o Wilikoki a kakaa aku ke keiki ma kahi e, a o ke kaa hoi keia, lilo i ke alualu aku mahope o ko Paakaula kaa, i ka paa paha hoi kahi o ke kolo, o Owana me ke kaikamahine no ko luna.  Na kekahi i mea mai a ku ai ko Paakaula ma kaa, me ko laua pakele aohe i ku i kela laau kolo.  Ia Wilikoki a ala ae, e ku aku ana ka lio, no ka mea, iaia no ke kaula kaohi kahi i paa ai.  Aohe mau poino aukonukonu i loaa i ke kaa, mawaho @e o ka haki o kekahi aoao o ke kolo a me ka laau huki ili o waena, a pela no hoi ia lakou mawaho ke o kahi pohole ili ma ko Keoua auwae.  O kahi no paha hoi o ka laki ana.

--

Kipa Ike ia Halehai.

            Ke hoolaha nei ka on a nona ka Uniona Saluna (Hale Inu Rama Halehai), ma kahi okoa ae o keia helu, ua makaukau oia e hookipa aku i na oiwi a pau malaila.  Mawaho ae o na waiona oolea a me na mea inu e ae, o na Waina Kaleponi maikai loa no kekahi e loaa malaila me ka paipai ole ia e like ls me ko kahi mau wahi e ae, a@ no ke kumukuai like no hoi me ko na wahi e ae.  Ua kamaaina no hoi ka kou ia Halehai, o ua mea maikai wale no ke malamaia malaila.  A ma kahi pakaukau ma ka lanai mahope e hiki ai ke hoolaulea a hookuene pono me ka oluolu a me ka maluhia.

--

Ike Mau no ia Kawa.

            Imua o ke Aha Apan i ka Poakahi i hala, ua hoopaiia o Iopa, he opio o 22 makahiki, no ka aihue ana i na apana keleawe mai ka moku Kaimiloa, he mau pule ae nei i hala, he elua makahiki hoopaahao ma Kawa.  Penei iho kahi mea e pili ana no kona hopuia ana mai kona wa he 16 makahiki: Ua hopu mua ia no oia i ka la 20 o Sepatemaba, 1889, no ia hewa like no, a hoopaiia he 4 makahiki hoopaahao me $38; Mei 6, 1893, hopuia no na ia ano hewa like no a hoopaiia he 18 mahina me $18.80; Maraki 26, 1895 uo ka aiuhe i kekahi mau mea hoopahupahu pohaku a ka Papa Alanui a hoopaiia he 6 mahina hoopaahao; a i Iulai 13 iho la no hoi, no ka aihue i na apana keleawe o Kaimiloa.  Ua kamaaina loa oia i na paia o Kawe.

--

            O ka lono e pili ana no ka Puali Puhiohe Lahui, ai ano lakou i Manahatana, Kikako, a ke nee mua la no ma ka hana.  E pau ana paha ko lakou aelike o elua pule ma ia wahi ma ka ia 1 o Augate, alaila, nee aku no kahi okoa.  Holomua ka lakou e heemanawanui la.

 

Make ia Lunakanawai.

            Ma ka Mokolii @ o kakahiaka Poaono nei i loheia mai ai me ka make o W. A. Kukamana, L@kanawai Apana o Molokai, ma Kalaw@.  I hele oia ilaila e hoolohe ai i kekahi hihia, no T. K. Naka@gela ka, a loaa i ka mai no hookahi la a make i ka auwina la Poalua, la 14 nei.  Ua oleloia he mai @loko o ka p@ a i okiia ka e ke kauka, aka, loli ano e a poino oia.  He hoolewa nui kona, a ma ka ha palua like o Kalawao me Kalaupapa, lilo ke alakai ana i ko laila puali puhiohe a hiki i ke awapae.  Ua hookauia kona kino kupapa@ iluaa o ka Mokolii a hoihoiia no kona wahi ma Pukoo, a nalo oia malaila.

--

KELA A ME KEIA.

--

            He ilio-kane keokeo i okiia na pepeiao ka i loaa a ke hoolahaia aku nei.

            Kumukuai o ke kopaa ma ka lono hope mai nei no ka paona, he 3 3 8.

            He nui ka lealea o na poe i hele aku e hoolohe i ka nunulu ana a na bipi ma Maki Ailana ma ka la inehinei.

            O ka Poaono iho ka la hoano o Sana Iakobo, a e hoomanaoia ana e like me ka mau ma na luakini o Sana Anaru a me Malieokamalu

            Ma ka mokuma@u Kaeona o Kapena Poo Paka a me kona ohana e holo hoo@aha aku ai i keia kakahiaka @ kkahi mau la lawaia ma Hanauma.

            I nehinei i hanau mai ai ka wahine a Keoki Palike (G H Parisa), luna nui i pau o ke Halepai  Kekake, he kaikamahine, a o ka laua hiapo no hoi ia  Ea, oia na iwi!

            I k@ ahiahi e maraia ai o S. G. Waiia, keiki hiapo a S. G. Waila i make, me kekahi kaikamahine a ke Kahukula Nui i pau a Luna Nui o ka Helu Kanaka i kaia wa.

            Aohe ke kokua Komisina Farani i holo aku no Hilo, aka, eia no oia i Honolulu nei.  Ua hele aku ka bana Aupuni e hoolaulea iaia i ka la 14 nei, ka la kulaia hoi o kona Aupuni.

            Ua hoea mai nei ma ka Pekiea o C. A. Sepekela, kekahi o na keiki a ka On a Miliona Sepekela.  Oia nei kekahi o na mea kuleaua nui a ona hoi o ka mahiko o ke kula o Kamaoinao.

            O ke Kulanakauhale o Pekina ka i hookomo mai i ke kakahiaka nui Poaono nei mai ka Ipuka Gula mai, a i ka auwina la iho no i hoomau loa aku ai i kona alahele moana no Kina a me Iapana.

            Ma ka hookuku ki pololei ana iuka o Makiki i ka auwina la Poaono me mawaena o na Komopani B a me D, ua lilo ka e@ i ka hope, he 364 ia 347.  He hookuku keia mawaena o na poe pokele o na puali a elua.

            Ma ka Maiulani o ka Poalua i hala i holo aku ai ka Bihopa o Iloaolulu a me kana wahine no Kona Hema, Hawaii.  I nehinei oia@ kaulima ai i kekahi pue in a ka Luakini o Karisto.  Ma ia moku no i ka la apopo e noi mai ai ka Bihopa a kee aku no ka wahine, no ka holo makaikai aku i ka Lua@ Pele me ke kaikamahine hanauna a ka Bihopa ke kumu o ke kula ma Kainaliu.

            E heluhelu ae i ka hoolaha Ahamele o Ka@noiliili e puka'ku nei Lolii na kenikeni e na makamaka no ia po lea o Haialii.

            U@ ia W. Luka Wilikoki ka aina a me ka hale me na lako inikini a pau o ka hale hana bia o G. Wala mauka o Kalihi kai, no $16,000.

            E alawa ae ko makou poe heluhelu i ka hoolaha hookahe kane wai a ka Luna Nui o ko Honolulu Gihana Wai e oili aku la male@ o ke poo "Ma ke Kauoha."  Ua hoakakaia ua manawa e hookahekahe wai ai no na mea kanu, a pela aku.

            Mahope iho o ka hora 6 o ke ahiahi Poalima nei i ku mai ai ka Auseteralia mai Kapalakiko me kekahi heluna nui o na olua no keia awa a me na ukana.  I ka auwina la o ka la apopo e haalele mai ai oia i keia awa no kahi ana i holo mai ai

            Loheia mai nei no mai a W.O. Kamika.  I Kina ka oia a me kona hoa, a ma ko C. Afona wahi laua i hookipa maikai ia mai ai e ia a me kana keiki.  Aohe nae hoi i akaka ka palahinu o keia huakai hoopo uhene kohuu koalaala a laua, malia paha a u hoi mai, alaila, ike kakou.

            Me ka kauoha a Konela Makalena o na pualikoa o ka Repubalika o Hawaii, ua hopuia o Kapena Good o ke Komopani E malalo o na kanawai o ka oihana koa malalo o kekahi mau kumu elua i maopopo ole, aka, imua o ka Aha koa e maopopo ai.  Ua hoopanee ka Aha koa mai ka po Poalima nei a keia po Poalua.  O Lopikana kona loio.  O keia ka haole nana i ki o Leialoha me ka pu-panapana a pakele ke ola, i ka wa hookahuli Aupuni Moi, Ianuari 17, 1893.

--

Ahamele Kokua Halepule.

--

            E weheia aku ana he Ahamele me na moolelo Baibala e ko Kamoihili mau kileo uhene kohu Vaiolina, ma ka

Po Poaono, Augate 22, hora 7 30

Ahiahi.

 

Maloko o ka halepule "IMIOLA," o Kamoiliili, a o na pomaikai a pau e loaa ana, no ka hoomaemae ana ia halelaa o ke Akua.

            He holo wale na kaa hapaumi ke kuai i ka balota.

            E loaa na Balota ma ka lima o na luna kuai, ma ke keena o ka Puuku o keia nepa, a ma ka lima o ka luna-nui o na kaa hapaumi.

            Uku komo, na noho wae         -           $1 00

            Na noho mahope me aoao       -                50

                                                            iul 20 4t

--

Hoolaha Manao Hooko Mo-

raki a Kuai a ka Mea Paa

Moraki.

           

            I kulike ai me na olelo o kekahi moraki i hanai e G.B.ELAMA [k] a me KEALALAINA, kana wahine, ia John Pulaa [k], i hanaia ma ka la 28 o Mei, 1888, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope, Oahu, ma ka Buke 110, aoao 329 me 330, ke hoolahaia aku nei ma keia, ke makemake nei ka mea paa moraki e hooko i ua moraki la, no ka uhakiia ana o ke kumu aelike, oia hoi, ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee ma ka wa e ukuia ai.

            Ke hoolahaia aku nei hoi mahope iho o ka hala ana o na pule ekolu mai keia la aku, e hoolahaia aku no ka aina i paa ma keia moraki ana, no ke kuai, a e kuaiia aku no ma ke kudala akea ma ke Keena Kudala o Jas. F. Morgan, Honolulu, Oahu, ma ka POAKOLU, Augate 12, 1896, ma ka hora 12 o na la la.

            No na mea i koe e ninau ia

                        J. A. MAGOON,

            Loio o John Pulaa, ka Mea Paa Moraki

            Honolulu Hale, Alanui Kalepa,

            Hanaia ma Honolulu  Iulai 20 1896.

--

            Eia ka waiwai e kuaiia aku ana:

            O kela apana aina e pau e waiho la ma Kapaakea a me Opukaala, Waikiki, Oahu, i hoakakaia ma ka Palapala Sila Nui Helu 2568, Kuleana 1536 ia Kaneauhii, maloko o laila he Eha a me 30-100 Eka.

                        iul 2@ 4t

 

            Poalima nei, ma Kai@, Kona Hema, Hawaii, i malamaia i ka hoike o ke kula kaikamahine Bihopa o laila, malalo @ noho kumupoo @ o ka Rev. S. H. Davisi, a ma ka Mal@ i o ka ia apopo e hoi hoomaha mai ai kekahi o na haumana.

            Ma ka Poalima nei, ua haalele mai la i ka honi ana i na ea oluolu o keia ao o Misi Mary Haleakala.  Ua hanaia oia ma Laiewai, Koolauloa, Oahu, 1 Sepatemaba 15, 1880, a ua piha iaia na Makahiki he 15 a hala wale aku la no me ka walohia.  Mina mina wale ia pua makamae.

            Mahope iki iho o ka hora 1 p. m. o ka Poaha nei, ma kahi o ke kahua hoolulu kaa panee, ma Waipilopilo, i ke kalaiwa kaa o kekahi o na kaa e hoomaka ana e hoololi i na hoki no kekahi poo o ke kaa, o ia no ka wa i pahu mai ai kekahi o na pauda hoopahupahu pohaku a puiwa na hoki a hoomaka aku la e holo me ka ikaika a iele iloko o ka loi laiki, me ke kaualako no i ua pauku hao mahope a hiki i ka loaa ana.  Hookahi hoki ua eha loa.  Ua kaualakoia hoi ke kalaiwa a haule pu iloko o ka loi laiki.  Mawaho iho o ka halekuai o Kakela & Kuke  i ikeia ai ua eha loa a kauokaia e wehe, a i ka loaa ana mai o kahi hoki hou, ua holo loa aku ke kaa ma kona alaloa no ka hana.

--

Ma ke Kauoha

--

HOOLAHA HOOKAHEKAHE WAI.

            Kehoolahaia aku nei ma keia i na poe a pau e paa ana i na @ono Wai, a i ole ia, i na poe paha e uku ana i na uku wai, o na manawa no ka hookahekahe wai ana, aia ia mai ka hora o a 8 A. M., a mai ka hora 4 a 6 P. M.

                        ANDREW BROWN,

            Luna Nui o ko Honolulu Oihana Wai.

Aponoia:

            J. A. KING,

                        Kuhina Kalaiaina,

            Honolulu, Iulai 16, 1896.

jul 20-mhp

--

OLELO HOOLAHA A KA LUNA-

HOOPONOPONO WAIWAI

            Ua hookohu pono i ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono Waiwai no ka waiwai o PILIPO KAKIMILO k@ o Honolulu, Oahu, i make.

            Ma keia ka hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka Moraki a Palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea noaa ka inoa malalo iho nei loko a eono mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia aku mahope o ia manawa.  A o na mea a pau he mau ale ko lakou i ka mea i make, e awiwi lakou i ka hookaa koke mai ma ke Keena Loio o S. K. Kane, ma ke kihi o na alanui Moi me Betela, ma ka hale maluna.

                        S. K. AKI.

Lunahooponopono Waiwai o Pilipo Kakimilo k., i make.

            Honolulu, Iulai 18, 1896.

iul 20-Smnw

--

HOOLAHA A KA LUNAHOOPONO-

PONO WAIWAI.

            Ua hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malalo iho i Lunahooponopono Waiwai me ka Palapala Kauoha iho ka Waiwai o M@o [w] o Honolulu, Oahu, i make.

            Ma keia ke hoikeia aku nei ka lohe i na mea a pau he mau koi ka lakou ma ka Moraki a Palapala e ae paha, e hoike koke mai i ka mea nona ka inoa malalo iho nei iloko o oona mahina mai keia la aku, a i ole, e hoole loa ia aku mahope o ia manawa.  A o na poe a pau he mea aie ka lakou i ka mea i make, e awiwi lakoa i ka hookaa koke mai ka ke Keena Loio o S. K. Ka-ne, ma ke kihi o na alanui Moi a me Betela, ma ka hale maluna.

                        KELIIHANANUI,

Lunahooponopono Waiwai me ka Palapala Kauoha o ka Waiwai o Ma@ i make.

            Honolulu, Iulai 14, 1896.

iul 30-8mnw.