Ka Makaainana, Volume V, Number 22, 1 Iune 1896 — MOE MA KA AINA E. Pahaohao ka Po. Heaha ka Haina o ke Ao. [ARTICLE]

MOE MA KA AINA E.

Pahaohao ka Po. Heaha ka Haina o ke Ao.

[Koena toai kela pule mai. | No ke kii o Maria (Doraina). He mea nanaia ka ha'na a keii inoao Maria, he "Hakuwahine," a i ole/'AKiiwahine." Nolaiia,ma ka nana ana i na inōa ehia, ua loaa he haina ku pono no ke alii, penei: Hobla, a i ole, Hoop/ikele i ke Aliiwahine. 0 ia paha ka hookuuia a lanakilo, a i ke kau hou antv ma ke kiekie,(elike me ke kau ana o ka fnahina_ iluna i ke aouli Nolaila, h« aka o Maria no ke aliiwahiīie. 0 lesu a me Marift, he keiki o lesu na Maria, he hoi o Mnna no īesu 0 ke keiki ana o lesu na Maria, o ke aka ia o ke keiki ana o ka laliui na ke Aliiwahine. 0 ka makuahine aoa o Maria no lesu, o ke aka ia o ko ke aliiwa* hine ana no kalahu.i, [Nolaila, e na keiki puhiohe a ka lahui, e Imopono ia oukou iho ma ke ano o ke kulana malamalama.J No ka mea, ke kn aku nei o lesu, ka mea noua ke kea e kau la maluna o ka mahina, a e hoomanao ae o.ukou i ko ~ouko»i i mea e ianakila ai ma ka aiua malihini, a e hoomanao pu iho I hoi, aia pu ko oukou makuahiue alii ma ka meheu o ka oukou j huakai, aole oia i p*iua no oukou,- | s—Na : f( haole elua e ku | imua o ke kea, me he la e kuka | ana lau» kekahi me kekahi. He paa keonimana ko kekahi, a he paa lole koa ko kekahi.'V 0 keia mau haole ae la no laua na aahu like ole. he aahu keonimana me ke aliikoa, o ka mea hiki ke hoike ae, penei no ia: 0 ka haole me ka aahu keoniman»?, he hoike ia e ao mai aua i ka mea naDa ka moe e lawe ae ia ma ke kulana keonimana o na hana, a pela lioi i kona mau hoa. G ka haole hoi me ka aahukoe, e ao mai ana ia i ka mea naua ka moe a qae na hoa e ae o ka puali puhiohe e lawe i ke kulana o ka manaoio hana, a e haua me ka wiwo ole o ke kulana o ke kanaka koa, a e hoouaau aku uo ka pono, ka lauakila a U3 3 ka holomua. Ina uo ke alii, e keouimaua oukou uona a e wiwo ol® hoi uoua ma na aiea a pau e hoea mai ana imua o ke alo/ma he mnu ninauke hoea mai aua, A oiai, ua ku ua mau haole la ioiua* o ke kea, oia hoi, ka <( Lauakila" ' a "Hoola" hoi, peia oukou e ku aku &i imua o kahi e lanakila ai, a e hoolaia mai palia na uiauao i | iuuluu eloaaaihe hauoli aua.'j I O ke kuka ana o ua mau haole jla (koe ivtfe hoi ka lqluu& o'ia j |- 4aūa m&u olelo e ka uaua ka j I moe), heaha la ka muuiio o i& j j kuka aaa? Me he la, he kuka j ia no kekahi uiea, a u.\ kekahi o laua e hook»\ Ma ka uaua ! aua aka, o ke keuuiui&ua ka i I

k»ur.ha i-ka-koa-e hnna j kekahi mea, a jjh ke k-.oa aaa e hooko īoa ola ka manao, alaik, kanaka kulana kiekie ua keonimana 1« nana ke kauoha, a o ke koa hoi, he kanaka hooko kau oha' i». Aole nn he \»»ihi moaii moakaka oke kauoha ake keonimana i fce ko&, koe wale u xo 110 ka huh ana aku i ka rneu feo o ke kauoha ipaluna o ke , £&&&. ka koa, ka mea e aahu ana i ke kapa ko», a maluna paha oia «ahu •• oa e huH aka ai i ka uianao o ka haole keooimaua. 0 ka haole e aahu ana ī k» lole koa, he kaoaka ia i aUiīa iaia iho no Wa make n tio ke-oU. Ina o ka hai aa ia o ke kanaka koa, alaila, e loaa ana paha ka uanuoo o~ka līāole keoaioaana e kauoha akn.ai ike koa, e haawi ua koa la i kona ola no fca pouo oke aliiwahine, (oia hoi 4 ka mahiua iluuo o ko lhua alo me kela kea), malalo o kana oihaaa i alauaia ai. lua iho ia hoi pela ke auo oke kauoha ake keoaima ua, alaila, o ka oiea hiki ke olelo ae, e haaaia ana ka hana maleio o ka uiana o ka oihaua koa a ke keouimana kiekie o Amerika

Huipuia. 6—-Ka <( ike Eaau ana o kamc& naua ka moe i ke koa me koua ihau kiaohinohī anap&napa o ke gula ame ke daiaaaaa." Ile ho iko ia ika mea naua k« moe a nie koaa mau hoa, e kahoahoa e mai ana e hoolaua mau i ka manao; e i aku ke kea o ka ha-

iiohauo ke alolii mai ia i like me ka auapanapa o te gula a oie ke (i&imaaa, a o ua haoohano la # o ia na haawiaa mahaln he aui e paholaia mai ana. He kea bauohaiio ia iua paha tofilu.ua o ka hana i lawelaweia, a iua uo paha ma ka mal&oaa aua i ca xula ke ouimaua a kulaua juaaL.ao koa. 7—"Ke komo ana o ka mea n&ua ka moe iloko o ke*ahiiuuu a halawai pa me koua inau hoa, a puhi pu i kekah; mele," (koe hoi kainoa o ke me!e,aole i hoi* keia mai.) He hoike ia uo ke kono ana aku \ kekahi e hele mai e ike, a i ole, e akoakoa mai, a i ole, e h&i aku aua eia makon. He mea pono no aae e makaaU !o& i na kuia e hoea mai aua. B—."Ka ike ana o ka mea nana ka moe ī ka Moiwahiae Liliuokalam me koua mau ukali kaue a me na wahine/* He hoike ana aku ia I ka inea uana ka inoe a me kona mau hoa puhiohe, e hele ana ke alu i ke kaapQui 4 a ua hai e aku ke aliiw&hiue i kona hele ana no ka hooiuaha I ua keiki puhiohe mamua 0 koua hele kino ans no Waialua. o—Ka "lululima aaa o ka Moiwahiue me kekahi o ua keiki puhiohe, (ovrai la ka inoa,} a a»e ka mea aaua ka moe/' Elua uo mahele uo ke aloha lululima, ka mua» ke aioha iuloiima uo k* haiawai hou aue, a o k« aloha luiuiima uo &e kaa*&le *u* aku 0 keia aloha iiUuuau hope iho

. .. i iho la ko ke alii hoike ~l Ui » na i ka lue,.. u&na : -~rio me kc»ia 'ioa pu 1 lulu . . ;. pa i& ai e ke alii, ka 4iai . :oa ana aku i kaaa hua- • ioolana no Waiaiua. Ama * ~il , i »no hoi. me he la e lulupku anp. paha Ukon (na .• roe kekaiii ]t:(Ie A ,: k 'ina 'iiekie, a keonimnne

\,i . o ualu> o ke kulana man i tj-: knlike me ko Liliu kulana >v:)l si ne, a maliu lioi o loaa he n,au makana mai laila .uai. M 'a > nana ana i koia mea, ~.j;hfi!e no kn Moi'/ahine Liliu. I—-Ka mahiniī ka mea i kapaia ke aliiwahine <t ka ,po; 2—Maria ka mon i k« paia he "Ooinina,'' ka H;uuwa;iin«> a Ahiwahine >1 a ka uanii ana hoi i inoao ka naua moe, he eiua no muhele, 1-ke kea, ka mea i feapaia ka "Lana kila;" 2-lesu, ka mēa i kapaia ka "Hoola/' o ifi ka mea i kapaia Victor-

<) ka 'k' nna ia lesu me ma Ka moeuhhiie, he hoike ia no ka loli ana ae o ke kulenu p«s( lilo i inea hoopono: « pela hoi i ke feanaka pouo, ue oi io« ak" ia ona haawma ra m kai non ame ka pii mahuahua o ka manaola"* na i na pono lani. ' Nolaila, e na keiki aloha nina, e aahu iho o«kr>n > k/: «abri keooimana o ka inoa ' maemap. a e kakua ae ika laahie"6 ka oihana koa no ka pono o b oo|_ou lahui, ko ookou *i na a rao ko oukou Moiwahine, a e hele nku imua me ka uaapaolana, a e ioakaala i na pahele a me na imihala e poai mai aō» ia oukou/ 0 keia iho la na kualehelehe ana a ka mea wehewehe. Nolaila, e hoomau akn i ka hana a ka i.noa Vitori (Viptor) , a hiki i ke ko a*B, KILOKILO DrMKRATA, Ma keia Poaono ae ka hoike hui o na Kula Bab'ati o ka Mokuppm o Pahii nei. mja Ka«•aiahao . .. ««<• , ■ Maama o ke awakea o ka Pos-. lua nei t ua peu iho la 1 ke ahi ka hale 0 Haliilehua (w) e kn nei ma Kukuluaeo. Ao!e i kani iki ke oeoe hoopuoho pauahi a lilo wale no ka hale i piiu leliu. Aole i maopopo ke kumu 0 ke &hi, O ka mokuuaahu Kina ka i ku mai ika Poalua iho la mai ka Ipnka Gula me na nuhou ui&kamaka loa mai na aina mameo. Mahope iki iho paha 0 k* hora 50 ke ahiahi Pei kolu m»i i haalele mai ai oia ia Kou mi no Kina a me īapana. Ua heopaiia 0 Ane Luahiwa me kana jpo hana leale'i 1 ka Poalua iho la he $13, a o ke kane he |30, 0 laua nei ka i 11 !oaa pono aku ia Luahiwa me na makai e hiolani ana ilunn oka moe, maioko ka o kekahi hale makai o Kakaako, mahope iho 0 I ka u hoonuu ana a kena, Oka j uiolani ana iho paha hoi ia Ua ki, hoou Bi)a ka w»iwai t '