Ka Makaainana, Volume V, Number 18, 4 Mei 1896 — KANAWAI HOOPAA INOA. [ARTICLE]

KANAWAI HOOPAA INOA.

Maaiuli oke ake o kahi poe iwaena o kakou e alakai a e ao lalau i ka lah ui 111 aka mea e pili ana i ke Kauawai Hoopaa Inoa, ua uln mailea manao iloko 0 eoakou e hoike aku i ka mskou ao ;i r i«sj a i apoia mai no hoi. alaila, o ka poao ia 1 ko makou koho atiH, a aohe olelo ana; aka, 1 hilinai ole ia mai do hoi, ua hiki ;»o, o »i, ua hoike aku no makou i ka uihkou i manao ai he pono, a aohe e hiki i kahi ina keia uaua aku ke ahewa mai ia makou rvo ke ao inua ole aku. He nan' hoolohe ole ia mai no ua hookoia aku ma ko īnakou' aoao ke ao aiia no ka pono laui«ha o ka iahni.

Ua maopopo no paha hoi ia kakou a pau aole i hanaia na kanawai e hoomalu ai ika maluhia o ka aina no na poe ponō a hoopeno, aka, ua hanaia no na poe kolohe a hana hewa. Aia no ke koikoi o na haaa hnihai kaohwai maiuiia o na poe a pau e kuo ana i na hoakaka aha o na kanawai•- E like do me ka makou i hoaiai pokole ai niemua .aku-■■ uei, pela n.o me na hoakaka ona o * e kon&wai i aponoia iho uei h e kue ino ia nei hoi e Ka Leo o ka Lahui, aole ia i hauaia no na poe pono a hoopono, aka, no ua poe kolohe a hana hewa. Mai no ka lahui a hiliuai like me ke ao ana a ka makamaka, no ka inea, aole keia kanawai he kanawai kakauinoa, a i ole ia, hoōhiki aku paha malaloo ke Aupuni oehaa e ku nei. Ua okoa loa ia uiai ka oiaio mai; afaa, o ka mea oiaio nae, he kanawai ia no ka hoopaa ana i ka inoa o kahi mea, kona wahi noho, kana hana, one hanau, mire a £uare ole ia paha, koua ohana, a pela aku. A ina he hoohiki kahi, he hoohiki maopopo loi no ke*ahi mea & mau mea paha i hoakakaia malalo o ua kahawai la.

Ke hoomanao nei makou i ka wa i noonooia ai a i hooholoia ai o keEahi kan wai i ano like me keia i v ke kau Ahaolelo o 1892, ua nui ke kueia e ua hoa oiwi maoiuli o ka uiauao he mea ia e hoohaahaaai i ko ke itauaka kulaua.- Aohe kuhihewa aku a koe mai o ia nuauao aua, 110 ka mea, ua pahola uo keia ano kanawai like ma kekahi uiau aupUni o Eui'opa, a aohe i Ikeia ia mea he kulaua. Eia nae» ua maopopo uo i ke kau i olek) oiuh ia aeuei, o ke kumu a uie ka manao o ia kauaw'ai i lawoia abj ai» he uiea ia e kokua nui ai i ua mahiko, a pola uo hoi me ke Aupuui. 0 ua Pake. a me kalii mau e ae i akeia «> loea &ku i keia

kauKW.n. no k* men. malalo o keia kuiiawhi e akak- loa fli na walii i.oho o kfb a rtie keia. a ke haa'ele ia wehi me ka palapala. a< J ole ake loaa, alaila, e kau ann ka hoopat a ke kanawai i hoakaka ■ l i. Ma tia ano a pau, be kanawai keia e kokua mai ana ike Aupmi ma ka hooaiaopopo'ana i ua poe hookaa auhau ole a uie na poe a pp.u 1 kupono e auhoiua, a peia pu no hoi n3e na poe aeahaukae a pau. O ka hoonui lilo kekahi kumu i kueia ai mamua. Pela io no, no ka wa kinoti; aka, ke holo lea pono aku na noohanaia ana o ke kanawai, e hoihoi hou īa mai ana no ia mau lilo a oi loa ae. A o kekahi kumu ho i kue

ia ai,"he hoohamama ana a© keia i ka puka 110 kekahi mm oihana hon. Pololei no ia, 110 ka mea, āole e hiki kekahi hana hoekoia ke ole he poe knhi na Inkou e lawehwe akn, lla pili no oa hoakaka īnaluua ae no kola mahele hope, oia hoi, na ka hua uo o ka hana e paui ina lilo a oi aku. Aia no hoi kakou a ike aku.

fflai manao mai nae hoi ka lehulehu e kokua aua makou i keia kanawai a ke Aupuni i aponoia ih.o nei. Aole loa pela, aka, e hoomaikeike aku una tna kou i kekahi mau aoao o ua kanaw.'ii ia. lie mea inakehewa loa ia makou ke ao aku e like la me ka Ka Leo o kekahi mau la i hala.iho.la, aole ka e pono i ka lahui e hooko aku, no ka mea, nia ke ano nui o koiiii mau manao, aole keia Aupuni i ikeia mai e na aupuni e ae o ke ao uei i uui ka maoa. 0 ia ano ao ana ka makou i niakemake ole ai, un ka mea, he ao lalau maopopo loa kela e hookomo aku ai i ka lahui iloko o ke ahi okooko enaena. Mai no kakou a koho me ke kuhihewa, no ka mea, o ke Aupuui e ku uei, k;e

aupuai lioi o aa poe uiaiiuilu kakaikahi aeku uei hoi uiauiuli o ka ikaika o na pono kaua, a uipkou no hoi i kapa mau ai uo oehaa a he ka o ia ke Aupuni o ka aiua nei i ikeiu mai e na maua uui o ke uo uei, a mai no u hoohewaliewsi kukou i keia mea. Ua ui ae uiakuu ia makauaaka, i Aloha Aiua, mauiuU hoi o ka ike kauawai o koau v iuuahoo. pouopono, me ka uiauao e loaa aua lie wahi kauaaho iki, eia ka hoi uo t r o ahou» iki uo kuua'i* ko kek uiaUuiaka ao luku aku kaua uiau olelo uia koua heiu o Apei:la 25 aku aoi "0 makou n.'o aku & aku» e pouo ua poe uaauao e kekua aku e kele pu uie ua poe uoouv>o uawaUwuli, e kokua aka ia 44

kou, i tnea e naal-nua pouo ia ai ko iakou mau pono." Ma j 6 inakou i koho iho Ri be \vabi ano kokūn no ko ka aole paha bci ma ke kokua ma oli ana i "ke kanawai hooluhr' ana no i olelo ai, fika, ma k& hookoino ana i ka manao ibko oka Uhni he mea makehewa *ke hou a-ku iloko 6 ke ahi, i ole ia, peku aku paha hoi n a wawse i na kui 001 o ke kakala4oa. Aka, ma ka hnpanui ae hoi o konā mau manao, bf kue maopopo lo>v oia i ua t kanawai hoopaa inoa nei. Uā oo ka mea, he kuleana no ia i loaa i kola a me keia.

No makou iho boi, aia no makou ma,k.a aoao.e hooko aku ana i ka makemake o ua kanawai \<i ma na auo a pan, ke hi&i mai koiia wa e ai iloko o Augate ūf. A.nhe a inakou uxz-\ e makau a e liopohopo ai m>ila!o 0 ia kuaawai, Pololei uo |jaha ka ia makamaka i olelo ai {> lie kauawai hooluhi. "ao ka iueu, ke haulele kahi uiea i "koaa waai 1 noho uiua ui a uee aku kphā.waui okoa, e poao e loaa ka aeia inai; a pela no hoi ke heie aku i aa apana a uaoknpuni e ae paha, o ia like ana ao, ake nalowale hoi kapalopala ae inua, he hapalla ka uku no ka pala pala hou. Eia nae, he mea ole keia mau hooluhi ana ina o ,: ka pono ke hanaia a haule mai ua laui." Me nei niau hoakaka aua, ua manaolana m&kou e uhai.mai sna ka lahui niahope o ka uiako.u alakai aua» uo mea, he mea .u:\kdbewa wale 110

xe kue aku ma uei uaea,oiai h aohe a kakuu wahi e hiki ai alo ae. Aia paha aaake au o ka uiauawa e uee aku uei e hoololi ae, alaila, ia wa auauei e hiki ai ia kakou ke alo se, aole loa mamua aku.