Ka Makaainana, Volume V, Number 14, 6 April 1896 — Page 8

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, APERILA 6, 1896.

[Hoomauia mai ka aoao 5]

maloko o ka hoike a ka Peresidena o ka Papa Hoopae-Limahanai i ka Ahaolelo o 1888, oia no o Kakina, e hoike ana i ka nui o na hoolilo no umi makahiki mamua aku o Maraki 31, 1888, ma kahi o $1,010,248.93 (he $858,448.07 hoi o keia huina nui ae la i aieia), a he $70,000 hou aku hoi no na makahiki eha a 1892.

No ka pomaikai wale ae la no keia o na ona mahiko. Ua maopopo ole hoi na hoolilo no na makahiki mahope mai. O ka hapanui o keia mau hoolilo, no ka lawe ana mai no ia i na Pukiki, i noho hoa'loha ole hoi me ka lahui oiwi i haawi ai i ke kokua ana no lakou e hiki mai ai ianei. No ke aiai paha o ko lakou ili, a ulaula hoi ko kakou, ko lakou kumu paha ia i hoolilo mai ai ia kakou i poe enemi.

Elua wa o lakou i kokua ai i na mikanele e kipi, a elua no hoi o lakou wa i hoohokaia ai. He hoike no ia no ko lakou ake ole e hoohoa'loha ia kakou. A e like no me ka makou hoaiai ma ka helu i hala, e hooi loa aku nei ma keia, aole loa e hiki ia makou ke lawe mai ia lakou ma ke ano he poe hoa'loha lakou no kakou.

Mawaho ae o ka palapala a ko makou Puuku i pane ai ia S. K. Kamakaia, peresidena o ka Puali Puhiohe Lahui, a me ka J. Mekia A. Kealakai palapala e hoopukaia aku nei ma keia helu, ua lawa loa na kumu e pau ai o ka hilinai ana ia S. K. Kamakaia i oleloia, ka mea i bapetizoia a lilo aku la i lala no ka hoomana Moremona i hooponopono hou ia oiai no e ona ana, oia no a me kona kaikuaana, J. Kamakaia, ma ia ano like. Ua lawa makou.

Ua oluolu loa ke omaimai o ke Komisina Beritania.
                Aia ka i Puna i keia manawa o Kate Fila kahi i ninaninau ai i na kanaka no ko lakou apono i keia Aupuni a me ka ole. A ua hoohokaia mai oia e na kanaka, me ka oleloia mai----"Mai ka wa mai no o ke Aupuni Moi i loaa ai ia makou na home hookuonoono," a pela aku.
                Ma ka hoopii uhaki aelike a Alamaira Kahananui ia V. V. Akepoka, ua haawi mai nei o Lunakanawai Kaapuni Kaaka i ka pono no ka aoao hoopii, he $1,000 poho i ka Poaono nei. Kapaianaha no, aia no o Akepoka i o, hanaia no keia hihia maanei Ua oolea no ka hoi ko keia kaikamahine kakai.

                He haunaele nui o na Pukiki me na makai kaulio ka i ulu ae ma alanui Ema i ke ahiahi o nehinei, a ua pau nui ae i ka paa i ka Halewai na poe hoohaunaele, he poe Pukiki wale no. Me ka hana nui na makai i noke ai a paa nui, me ka hoehaia he elua mau Pukiki, a aia laua i ka Halemai.

KELA A ME KEIA.

O ka Warimu ke ku mai ana i ka la apopo mai ka Akau.
                Ke manao nei ka Hui Keaka Lio e holo no Kauai i keia la, a i ole ia, apopo paha.
                Ua lohe mai hoi makou e hohole semoka mai ana Ka Leo i keia la, aole nae.

                Ua hala aku nei no na Kona ma ka Malulani ka Moiwahine Kanemake Kapiolani.
                He hoolaha lio komohewa ka makou e oili aku nei. E heluhelu pono oe, malia nou ia lio.
                Ua hooholo ka Aha Senate i $5 ka laikini no ka po hookahi o ka mele-go launa e poniuniu ai.
                Ke kukulu mai nei na Kepani i hale amara no lakou iho. Ke hele mai nei e opa pu i na poe amara e ae.
                Ekolu mau kiai o kai o ka Hale Dute i hoopauia i keia mau la iho la no ke dala ole o ke Aupuni.
                A hiki i keia la, he hookahi wale no wahi Pukiki i ae e hele e hana kumakahiki no kahi uku o $16 o ka mahina.
                Iloko o 24 hora, he 3 poe i hanau maloko o ka Home Makuahine Kapiolani ma ka la 31 iho nei o Maraki.
                Ma ka mokumahu Gelika e ku mai ana i ka la 10 e huli hoi aku ai o Kuhina Wilisi a me kana wahine i Amerika.
                Ahiahi Poaha nei i mareia ai o C. V. E. Dove, ana-aina, ia Misasa Felorene Maunakea, wahine a M. D. Maunakea, anaaina, i okiia.
                Ua waiho aku o Kapena Poohipa i kona kulana pailata no keia awa. Ke alualu nei kekahi poe no ia makalua oihana. Aohe i akaka ka mea e lilo ai.
                Ua kani ka aka a na poe ako lauoho haole a me Pukiki no ka hooholoia ana o ka hoololi a ke komite Ahaolelo e pili ana i na laikini e ae ana i $50 no na baba.
                Ua hala aku no ka imi naauao ana ma na aina e o Mabela a me Mele Ina, na kaikamahine elua a Keoni Ina ma ka Mariposa. Me Kauka Kata laua i holo pu aku nei.
                Mai poina i ka heluhelu ae i ka olelo hoolaha haleaina e oili aku la ma nei helu, a e kipa ae ma ia wahi i ike pono i ka ono kuhinia o na mea-ai no ka 15 kene ta wale no.
                Kakahiaka o ka Poalima iho la i make ai ko David K. Beka, kupunawahine ke 92 a keu o kona mau makahiki. A i ka auwina la o nehinei i nalo ai ma ka ilina o Maemae.
                E hoau mua loa ia ana ka Halo Opera Hawaii mahope iho o ka paa ana, e kekahi puali keaka o loko iho nei no o ka aina. Ua mahui wale mai no nae makou o ka "Wahineokaliula" ka mea e hanaia ana.
                I ka wa a ka Eleu e kolo mai ana i ka moku kalepa Riteta i ka Poaha nei, ua moku ae la ka laina a loaa pono mai la kekahi o kona mau luina i ke kaula i moku a kiolaia aku oia iloko o ke kai. Ua nui kona hopohopoia o loaa i ka epaepa o ka moku a pilikia, aka nae, ua au hoomanawanui oia a hiki i kahi i loaa aku ai i ka moku. Aole oia i eha.
                Ma ka Home Kapiolani, i ka Poalua nei, Maraki 31, ua hanau mai ka wahine a Thomas Ayers, he kaikamahine.
                He 13,000 ka nui o na poe kumukula Geremania no lakou na uku he $200 no ka makahiki pakahi.
                He paina laulea ka ke Komisina Beritania e haawi ana i ka po o ka la apopo no Kuhina a me Misasa Wilisi.
                O ka Poalima iho la ka la hoowehiwehi o na Pake i na ilina kupapau me na puaa, me na lau nahelehele, a pela aku.
                Elua mau Kepani i hopuia iho nei no ka lawaia me ka makau makai o ka uapo Pakipika. Makena a laua i'a i ka wa i hopuia ai.
                He keiki Hawaii, o J. Kulolia, ka mea hele iluna o ke kaula uwea i hoikeikeia iho nei i keia mau po iho la e ka Hui Keaka Lio Hawaii.
                Mamuli o ka laha ana o ka ma'i puupuu ulalii ma ka apana o Waialua, ua pau ke kula ana o ko laila Kula Aupuni a hiki i ka wa e hoike hou ia aku ai.
                Ua ike mai nei ke Keena o ko na Aina E ia Heinrei ch Renjes ma ke ano he Hope Kanikela no Kili, ma kahi o Misita Julius Hoting i hala aku no na aina e.
                Ua lonoia ae ua hookonokonoia aku kekahi poe o na Kona, Hawaii, e lawe i ka hoohiki i hiki ke lilo i kiure, he ole nae ka aeia aku. I ka nui ole no paha o ka maunu.
                Ua makemakeia na lala a pau o ka Ahahui Hooulu a Hoola Lahui e akoakoa ae i nei kakahiaka, hora 10, ma ka Home Kapiolani, no ka noonoo ana no kekahi kumuhana ano nui.
                Mai no ko makou poe heluhelu a hoopoina iho he mau la helu wale no koe a pau ke kuleana e koho ai no kekahi piano Nu Enelani maikai ma ko L. B. Kerr halekuai. E hoomanao i keia.
                Ua huli hoi aku ma ka Mariposa ka haole i hele mai nei e pena i ke kii o Kilauea na Keoni D. Sepekela. E hoea hou mai ana oia i No vemaba paha no ke kaha ana i ka nanaina o ke kulanakauhale o Honolulu.
                He 65 ka nui o na make ma ka malama o Maraki. Mai loko mai o ia heluna, he 38 Hawaii,

7 Pake, 10 Pukiki, 5 Kepani, 2 Pelekane, a me 2 Amerika. Na kumu i make ai: Kunu kalea 10, fiva 5, numonia 5, akepau 5, lolo 5, bronchitis 3.
                I ka po Poaono nei i hoau mua loa ae ai na lio poniuniu ma ko lakou kahua hou ma ka uwapo a Hooliliamanu. Laukanaka no hoi. Lealea loa na limahana o Ke Aloha Aina i ka holo lio laau, huipu aku la no hoi me ko makou mau keiki. Ua ano huliamahi hou no kela ma'i ahulau iwaena o ko makou mau limahana.
                Ma ka Waialeale o ka Poakahi i hala i kau aku ai o J. K. Kaulia, J. K. Kahookano a me ka Hope Loio Kuhina no ke kau kiure mua loa e weheia ana ma Kailua, Kona, Hawaii, i ka Poakolu iho la. A ma ka Malulani hoi o ke ahiahi Poakolu mai i kau aku ai o Enoka Johnson, H. Linekona Holokene a me kahi poe e ae no ia wahi no.
                I ke alo iho la no o kekahi makai ma Kapaukolo aenei kekahi mau haole kahi i hakaka ai i ke ahiahi o nehinei, aole nae i hopuia aku. Kupanaha no ka makani he "waipa," e o---e.
                He aha keaka paele ka ke Komopani D o na koa pualu o ka Repubalika i haawi ae i ka po Poaono nei, maloko o ka hale paikau hao ma Haimoeipo. Ua hele no a piha i na poe makaikai me ka nui o ka lealea o na poe i pomaikai ma ka hele ana aku e ikemaka.
                No Kipahulu mai nei ka lono i loaa ia makou e hoike ana, i ka nui o na hana lapuwale ma kahi o ka lunakanawai o Kipahulu, Misita Piimaku. He nui ka ona malaila a me na hana kue kanawai. O kekahi hana hilahila ole i hanaia malaila, oia no ko Hakuole aumeume ana i ka wahine a ka Pake o Hana a nohae pu ka palauki. He hilahila ole na hana. Mai a U. Haopuu i loaa mai ai keia mea hou ia makou.
                Ma ka hora 1 o ka wanaao Poalima nei, ua pau iho la i ke ahi ka wili laiki o ka Hui o Lee Sing Wai o Kaneohe. Iloko o hookahi hora ua lilo ae la na eke he 1,000 a me 300 paona laiki, a me na mea paahana a pau i puu lehu. Ua nui na lima kokua i hiki ae no ka hoopakele ana i na mea e loaa aku ana, aohe nae e hiki. Ua morakiia ka waiwai ia W. F. Alani no $2,000, a ua panihakahakaia ia J. S. Waka. Ua kohoia ke poho ma kahi o ka $3,000.

Hoolaha Lio Komohewa.

Ma keia a mahope aku o keia la, ke kauoha aku nei au i ka mea nona keia lio ulaula wahine me ke keiki, iloko nae o na la he umikumamalima, e kii koke mai me ka uku pu mai i $10 no kuu malama ana. A hala na la he umikumamalima, e lilo no ia'u keia mau lio. E loaa no au ma Kaaawa, Koolauloa, Oahu.
                                                H. KAHOPUWAIKI.
Kaaawa, Koolauloa, Oahu, Aperila 6, 1896. apl 6-1*

Olelo Hoolaha.

Ua wehe hou ae nei o TAI SING i haleaina mahope o ka Hale Leta. He umikumamalima [15 c] poi, bipi, a me ti. Ma na Poaono, he kaka a me ka moa no 15 keneta wale no. TAI SING.
Honolulu, Mar. 31, 1896.
apl 6-1mhu

Hoolaha Manao Hooko Mo raki
a me ke Kuai.

MAMULI O KA MANA KUAI I Hoikeia maloko o kekahi Moraki i hanaia ma ka la 6 o Augate, M. H. 1892, mai ia JOHN K. HANUNA a me POIPE, kana wahine ma re, o Hana, Maui, ia ISAAC TESTA, Kahu Waiwai, o Honolulu, Oahu, i kopeia ma ke Keena Kakau Kope Aupuni ma Honolulu, iloko o ka Buke 139, ma na aoao 175 a me 176; ke hoolahaia aku nei ma keia ke manao nei ka Mea Paa Moraki e paniku aku i ka Moraki i oleloia no ka uhakiia o ke kumu, oia hoi: ka uku ole ia o ke kumupaa a me ka ukupanee i ka wa e kupono ai no ka ukuia, a mamuli hoi o ia paniku ana e hoolilo aku i ka waiwai i hoakakaia maloko o ia palapala ma ka

POAKAHI, LA 30 O MARAKI, M. H. 1896,

ma ka hora 12 awakea, ma ke kuai kudala akea ma na Keena Kudala o W. S. Luce ma Honolulu.
I SAAC TESTA,
Kahu Waiwai, a Mea Paa Moraki.
Honolulu, Feberuari 27, 1896.
                No na mea hou aku i koe, e ninau ia A. Rosa, Loio, Alanui Kaahumanu, Honolulu.

O ka waiwai i paa ma ka Moraki i oleloia e manaoia nei no ka hoolilo aku, o ia no: na Mahele he Umikumamawalu iloko o ke Kumu Waiwai o ka Hui Mahiko Panailike, o Hana, Maui, i hoakaka maopopo loa ia ma ka Helu 31 o ka Buke Kuleana Mahele no Umi Mahele; Helu 55, Ekolu Mahele; Helu 48, Elima Mahele.

Ua hoopaneeia ka hooko ana i ke kuai o ka moraki maluna ae no ekolu pule, ke hiki aku i ke awakea, hora 12, o ka Poakahi, Aperila 20.
apl 6-3pl