Ka Makaainana, Volume V, Number 8, 24 Pepeluali 1896 — Page 8

ʻaoʻao PDF (946.32 KB)

8 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, FEBERUARI 24, 1896.

[Mai ka aoao 5 mai.]
-

-owai hoi si ia oe. Ke pii loa aku nei ka aie lahui, pii pu me na i lo koa me makai a ua olohaka hoi ka Waihona, a i ahona wale no i ka aie aku mai ia Ona Banako Damona no ka pono o ke Aupuni a Kuhina Waiwai Damona e noho hana nei ma ke ano kiai i ka "eke kalena" Aohe hiki ia makou ke kamailio nui aku i nei wa, aka, no kahi wa aku no hoi paha ia e hoea hou mai ai.

-

                      Oiai hoi, ua kukala ae ke Kuhina Kalaiaina e paniia na keena oihana Aupuni i ka Poaono nei no ka hoomanao ana i ko Wasinetona la hanau, aohe i hooloheia ia leo e Lunakanawai Kaapuni Pere, ua noho no kana Aha e hoolohe i kahi hihia ia la. Pehea la, e pono ana no anei ia hana? I ke alo no a hookuliia, ole loa aku paha hoi i kahi manao.

-
Mau Keiki Limalima.

                      Ma na la mua o keia malama, ma Lihue, Kauai, ua wawahiia iho la na aaho ma ka aoao ma hope mai o na halekuai bipi o Wili Laiki e kekahi mau keiki Geremania elua, a komo aku la iloko e huli ai i ka laua mea i makemake ai. He mau wahi kenikeni wale no ka i loaa aku ia laua Aole nae laua i paa i ka hopuia, no ka mea, aohe poe i ike i ka laua hana ana.
                      I kekahi mau la mai hoi o ka pule i hala, ua wawahiia iho la ka puka e hookomo ai i ua leta o ka Hale Leta o Lihue, e pili pu la me ka halekuai o C.H. Bihopa, a komo aku la ka aihue ma ia wahi puka iloko. Ua lawe mai la ke koloho he lehulehu wale o na mea liilii o kela a me keia ano a piha ke eke hookahi a hoihoi aku la a huna iloko o ka lepo maloko o ka hale moa ma Kapaia, he hookahi mile mai ka Hale Leta mai. Ua huliia keia aihue nui e na makai a hiki i ka loaa ana a laweia no ka halepaahao e hoopaa ai. O ka makuakane kekahi i hopu pu ia no kona kokua pu ma ka huna ana i kela mau waiwai aihue. A na keia mau keiki no i hoike ae i ka wa i hoopaaia ai i keia mau hana a pau a laua i hana ai. Aole hoi o ia wale, aka, i ka po e hele ana keia mau keia e kii i na lio o kekahi poe a lawe aku la e holoholo a pau ko laua makemake, alaila, hoihoi aku la me ka ike ole ia. Ma kahi o ka 13 a me 14 makahiki pakahi o laua a i elua. Ua hookolokoloia lakou imua o ko laila Aha Apana a ua waihoia no ke kau kiure.

-

                      Ua ano oluolu iki ae ko Ilamuku Balaunu omaimai a ua puka oia iwaho ikeia mau la iho la.
                      Ua holo a a'e maluna o kekahi wahine luahine ne kaapio e kalaiwaia ana e kekahi kanaka Hawaii, ma alanui Moiwahine i ka auwina la Poakolu iho la, a na eha loa ia. Ua hapaiia ae ka mea i eha e kahi poe a hoihoiia i ka hale.
                      Ua aeia ke noi a ka mea hoopii, Ema Kipili kue i na lunahooko o ka waiwai o ke Kauka Palani, e hoohalahala ana i ka olelo hooholo a Lunakanawai Kaapuni Kaaka. E hooloheia ana kana hoopii imua o ka Aha Kiekie.

Ua Niau no Keia Aoao.

                      Ma ka po o ka Poakolu, la 12 nei, i hoi aku ai e hoomaha ma kela ao o Misasa Catherine March Whitney mahope o ke kaa ma'i ana no kekahi manawa loihi. Oia ka wahine a Misita H.M..Wini, kekahi o na kamaaina kahiko o Honolulu nei. O Pitamouta, N H., kona aina hanau, a ua noho loihi i Hawaii nei no kanaha makahiki a keu. Mamuli o ka hala ana o kana keiki aloha Hale Wini no Kauai, ua hookauluaia ke kanu ana iaia a ike ke keiki i kona kino wailua, a na E A. Wiliama i ialoa iaia. I ka hora 3:30 P.M. o ka La Pule la 16 mai, i malamaia ai ke anaina pule kupapau maluna o kona kino puanuanu e na Rev. H.H. Paleka a me D P Bine mawaho o Pawaa, a pau ia ua maneleia aku la a waiho ma ka ilina o Maemae, oiai, i ka la mamua iho ka huli hoi ana mai o ke keiki. Aia me ke kane wahinemake a me na keiki makuahine ole na haawina o ka luuluu, a o makou hoi kahi e komo pu aku nei ma ia u pu ana.

-

                      Poalima nei i hoomaka ai o A.S. Piianaia e lawelawe i kaua hana pill ekalesia no na oiwi maloko o ka luakini o Sana Anaru, ma ke anaina pule o ka auwina la.
                      Mau la kikiki keia, no ka pa makani mai ma ka hema. Eloelo kuaua o kakahiaka Poalima nei, a pela no hoi i ka wanaao o nehinei. Ke mau nei no ke ano omamalu ua.
                      O ka la hoano keia o Sana Matia, ka Aposetole a Maturo (mea i make no ka Haku). He mau anaina pule kupono ko keia la ma na luakini o Sana Anaru a me Malieokamalu.
                      Ma ka hookuku kiki pu mawaena o na koa o Hawaii nei a me ko Kaleponi poe, i malamaia i ka la 9 nei, ua lilo ka eo ia Hawaii nei He 1939 ka huina nui o na helu i loaa i ko Kaleponi poe a he 2018 o ko Hawaii nei, he oi o 79. Ua eleu no ua poe ilikea nei.
                      Ekolu apana aina o ke Aupuni ma Waianae a ka Agena o na Aina Aupuni e hoolaha nei no ke kuai kudala ia i Maraki 21 ae. Hookahi o ia mau apana aia i kahakai, a o kekahi kumu i hoakakaia e kukulu ka mea e lilo ai i kekahi hale kupono no ka hookipa ana he umi poe ma ke ano he hotele.
                      Mahope iho nei o ka waiho ma'i loihi ana o Misasa Ema Aima Nawahi a pohala hou, ua holo hoolana aku nei oia ma ke Kinau o ka Poalima nei no kona home oiwi, no Hi o Ualulehua i Hanakahi. Ua ukali pu aku nei kekahi keiki a me kona pokii, Misasa Lize A Like. E ukaliia ka Misasa Nawahi huakai hooluolu e ka pomaikai a e huli hoi hou mai me ke ola kino mohaha maikai
                      Ma ka Makahala o ke ahiahi Poaono i hala i kau aku ai a holo no Kauai e hoeueu ai i ko laila mau Ekalesia na Rev. E.S. Timoteo me J S Ezera me elima poe keiki himeni hoolaulea. Ma Lihue lakou e hoomaka mua ai i ka lakou hana no hookahi paha pule, alaila, nee aku no kekahi mau apana e ae. Kupaianaha! aole ka i hana a ala mua na Ekalesia make o Honolulu nei, miki e aku nei nae hoi laua ia waho.

KELA A ME KEIA.
-

                      Ke pii malie ae nei ka oluolu o Kauka Makalelana i keia wa.
                      La 4 o Maraki e wehe ai ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ka Mokupuni o Kauai.
                      I keia la paha e ku mai ai ka mokumahu Alatemoa mai Kolumebia Beritania a holo aku no Kina.
                      La 3 o Maraki e halulu mai ai ke Kulanakauhale o Pekina mai Kapalakiko a holo loa aku no Kina a me Iapana.
                      O ka Poakolu, la 19 nei, ka la hanau o ke Kama'lii Kawananakoa, a o ka piha ana hoi ia o kona mau makahiki i ka 28.
                      He nupepa Pukiki ke paiia ana a hoopukaia aku mai ka Halepai Makaainana o ko makou Puuku i kahi o keia mau la iho.
                      Aia aku nei na poe aliikoa makaikai i Hilo, e ike ai i ka luahine maka piheka o ka lua, ma ke Kinau o ka Poalima nei.
                      O ka Poaono nei ka la hanau o Keoki Wasinetona, ka Makua o kona lahui. Luhiehu na me ku o ke awa nei a me na pahuhae o kahi poe.
                      Ke lonolonoia nei mamuli o ke omaimai o Ilamuku Balaunu, e lilo aku ana paha o Timi Mare ma ia kulana, a i ole ia, o Kale Wilikina paha.
                      Hora 10 o nei kakahiaka e pau ai na lako pa a me dala o na Moi o Hawaii i ke kuai kudala ia ma ko Kimo Mogana keena kudala.
                      He hooheihei lio ka ka hana a ka lunakanawai o Kawaihau i kahi mau la o ka pule i hala. Ke pono wale la no No ke ano kamalii mai no paha.
                      Ua lilo ia G.W. Linekona ka aelike no ka hana ana i ka Hale Opera Hawaii. E hiki aku ana paha na lilo o keia kukulu hou ana maluna aku o ka 25,000.
                      Poaha iho la i apono ai ka Aha Senate i na hookohu pili oihana a ke Aupuni i hana ai ma o kona Peresidena la. Hookohu a hoonoho mua a mahope aku e hoapono ai. Apakau no paha.
                      Eia i o kakou nei he mau haole hoeueu no ka hoomana Karistiano he pegana na hoamana e ae) Hookahi mea haiolelo a hookahi mea alakai himeni me ka hookani pila. Nui no ka mahaloia mai e na poe i lohe.
                      Ma ka Miowera o ka La Pule i hala, la 16 nei i hoea mai ai o Poropera Paraisa, he haole noeau ma ka lele ana i ka Baluna, Ua hele kaapuni oia ma na wahi a puni ke ao nei a hoea mai la ianei mai Auseteralia mai.
                      Iwaena o na ahahui kokua o na haole i kupono e kokuaia, o ka Ahahui Hoa'loha o na Malihini kekahi. E haawi ana o Porofesa Zamaloka i aha hoikeike o kana mau hana mana i keia po ma ka hale o ka Ahahui Opiopio haole. Nolaila, e pono e kilohi ae i ka hoolaha.
                      He paikau hookahakaha ka na pualikoa Aupuni i ka po Poaha nei, ma ke ano hoikeike aku imua o na aliikoa makaikai mai Amerika Huipuia mai nei. Aohe no i ku loa i kau wahi o ka hie. Hilikau ka pahi a kekahi aliikoa i na au a pakele mai hina, o ka papale nae hoi ka i haule i ka aoao helewawae mauka. Hu ka aka o na ekake.
                      Ua hoea hou mai nei o Misita T.H. Kewiki i o kakou nei me ka ukaliia e kekahi mau keiki ana. Mai iaia mai nei ka loheia he maikai no ke ole o Kama'lii Kaiulani e noho la i Enelani me kona luaui. Elua a ekolu paha mahina ianei, alaila, huli hoi hou oia no ka home oiwi.
                      Hookahi hora a keu mamua iho o ka hora 12 awakea o ka Poakolu iho la, ua haalele mai ka mokukaua Amerika Beninetona i keia awa no ka holo hoomaamaa kiki pu ma Lahaina. Kakahiaka Poalima nei i ku hou mai ai. Hoohoka maopopo paha keia i ke Aupuni.
                      Aumoe Poalima nei i make ai ke kaikamahine omaka hou a W J Koelo, kakauolelo o ka Aha Apana, a me kana wahine, a nalo i ka auwina la o nehinei ma ka pa ilina o ka luakini o Maemae, mai ka luakini Katolika Roma aku ka hoolewaia ana. Minamina wale!
                      Ma ke awakea o ka Poakolu nei, ua hoao iho la kekahi wahine Kilipaki e hou i kana kane me ka pahi ma ka umauma, ua hoao iho la ke kane e pale nona iho, a ma ia hooikaika ana a ke kane e pale ae i keia poino mai kana wahine, ua loaa iaia ka palekana. Ma Kikihale ae nei keia kalaima kahi i hanaia ai.
                      No kekahi mau la ka noho ana o ke kiure e hoolohe i ka hihia o ka wiliki o ke kaamahu o Wailuku i hoopiiia ai no ka laweola,. a i ka Poalua iho la i hookuuia ai oia. Hanaia ka po a me ke ao, i hiki ai na hoike ke hoi no Maui A hala no hoi paha ke Kalaudine ia ahiahi molehulehu, hookuu laelae ia ae oia.
                      I ka Poalima la l4 nei i hooloheia ai imua o ke kiure ka hoopii koi poho a Misasa Wada kue i ke Aupuni no ka hoomoe ana i ke alanui maluna aku o kona aina makai o Kalia, no ka huina o $20,000. I ka Poakahi i hala i haawiia ai ka pono no ka mea hoopii nei meka hoemiia mai o ke koi a ka $7,500 me 9 pa-keneta ukupanee no elima makahiki.
                      I ka wa e hoopaa ana o kekahi Kepani hana o ka mahiko o Kilauea i ka holo paukiki ana o ke kaa ko maluna o ke alahao, makai o ka uwapo o Kahalii, ua hemo mai la kekahi eke kopaa mai ke kaa mai a haule i ka uwapo, a o ia no ka wa i hiolo mai ai o na eke kopaa e ae maluna ona a paa loa oia malalo, i ka po Poalima nei. I ka hapaiia ana ae o na eke kopaa a kaawale ma kahi e, ikeia iho la ua haki kekahi wawae ona. Ua kaikaiia aku oia a waiho i ka hale ukana.

-
KE KUPUA EUEU
ZAMALOKA
MA KA HALE O KA AHAHUI OPIOPIO
HAOLE I KEIA
PO POAKAHI, FEB. 24,
No ka Pomaikai o ka AHAHUI HOA'LOHA O
NA MALIHINI.
-

                      E hoomanao, a mai no a hoopoina, o ike ole auanei i na hana mana o ko Auseturia kupua kaulana o keia au.
UKU KOMO - - $1 00
                      E loaa no na palapala hoopaa mua i na noho ma ka halekuai laau lapaau o Hopena Ma. feb 24