Ka Makaainana, Volume V, Number 1, 6 Ianuali 1896 — "HAEHAE KA MANU!" [ARTICLE]

Kōkua No ke kikokikona ma kēia Kolamu

"HAEHAE KA MANU!"

Xu uiakou i U huai ?> ai i an U uiu o iioko o 1594 a pau, a hooaiaka ai e k&uiai & "maioo ua iwi o Hua i ka la" i kiaohi o 1895 iko ia, i uo e haU au»* &ka« kaia aua uo k wakou a luaioo io uo ua iwi a uoho aua i ke pu}ii a, ikeiuaka i fca iaea o ua wahi o ke Aupuui. Ua hoomau suai ka maloo aua o «a iwi a pau iho 1& ka 1895, a «ia hou uo uei euakou ke puaua ae u«i t —*'£ ha«hae ka uiauu» k«? *mteu*ai u«i kawai:* No kv kaoua hoi o ia uiau olelo kaulaua o Mauokaiauipo, aia aku uo ia i

k«la a me kēi E hooioan p'kw aaa■' makou i na mana© like ole, e like ;:oe īn īloko o na makahiki elua i bala ae malalo o ue poo like ole, i kulike hoi me n« hoakaka īwnhiua -n-e.

Pololei ka makou i lioike akn ai maQ»ats, he Aupuni kein no kamalii haoie n me n& kuewa mai. 1 hoik-.- no ka oiaio o ia, ua hookohui;« pe nei. he poe kainalii wāle no i poe Lunakanawai uo n a Aha a rne Apana, & e ikeia iho no hoi 'nn kahi okoa ae n keia helu. Oka hoike hoi no ke Aupuni ana no na kuewa, o na malihini ia e loa& nei rja hana Anpuni, a o kaLunakanawai Apann hon kahi oia poe. Aohe na poe o ka aina nei i ikeia Heaha aku ana la ko kakou hopena ma nei mua aku, ke mau aku hoi neia ano hana ?

Ma ke la Hape Nu Ia nei, ua haawi ae o Peresideiia a me Misasa Kele i kekahi nha ike pili oihana maloko o lolani Hale E©u na i)i o keia poe i kahi i hoolāa mua ia ai e na kapuai o na Moi Mawaho ae hoi o na iuna oihana Aupuni a ine na hamaaina a kuewa mai, aohe Hawaii hookahi i jhsle aku, mai na ili ulauk, na ili'puakea, a eno na hoa'loha ih keokeo oka lahin. He ole ane ole loa no.

Ina no ho* pe.ha i hele nui aku na pio kalaiaiEfai hoOkuuia mai ia la, aobe iiu ia he mea e hewa ai f eia nae, &ole loa . kahi mea hookahi i hete aieu. He hana pono no i , ina i hele akn, no ka mea, 'ae haawi aqa aku hoi ia i ka hooalaikai iio ka manao aloha i paholaia mai.

Eia nae, o kahi uaea ehaehn loa ma ia la ike, 6 ia no ka ikeia ana aku o kekahi o na kaikama hine opio a ka hapauea Wilimana l mare kane ole ma ke aoo he akali no Misasa Kole. Lohe mai nae hoi makou ua haua kela kaikanaahioe me kona hoihoi ole, aka, nianmli o ke kauoha a ine ka hookikiaa' a kona luaui, ma ke ano panai aku hoi no ka hooknuia ana o kaha keiki, kekahi pio kalaiaina, he

wa i bala ae

He ohaua aloha t»ina a makee Alii oiaio kela, a nawai no hoi e

ole ka hoehaehaia o na poe o īa poai mawaho nei. 0 ka hanauea no nae paha hoi ka i ike i kana mea e hana ai, aole loa o kahi ae Eia nae hoi, aole o ia wole ka ohana i hoonna palapala kono ia aku, aka, o kp Bila Ko nuwela kaikamahine keknhi a me ka Samuela ?aka raau uiahine, ua hooleia aku nae hoi ka maikei. 0 ua hoopahelo

aoa paha hoi aei e" haha ai 110 ka hiki ke >12 a«>ao a elvih. Ina o ka m«n>:o i», . aole loa pela-e loaa ~ Ahea ao la hoi pan se na haoa hawawi; a kt?in Aapnni. 0 ka bope loa iho nei, oia kn hoouna nnv o ke Kuhin.i n ko ua Ainn E i pslsptila kouo i ke poo o lia K»nikf-ib « na f ina e maane'. ?r»e ko noi mni j:.ia e. konu iikn i ua kanikeia e se, no ka hele ako i ik<- pili oih»na a ka Pwsldena. Ha hoowahawaha m : iopop> keia hana i na aupuni' e, a ua pii no h-M ke kai o ka hapanui o ia poe, a he pii pono jns no

E hoomaopopoī» aole k<? poo o na Kauikeia he poo io mamuli oka bookohui<i euai, aka, mamuii hoi o'koua kahiko ma kn hookohuia ana mai toa īa kulane oihaaa. Eia nae, ua makemake ak ke Kuh 1n& oko na Aip? E o keū.- RcpntwHka e hoolilo iaia i elele no ia Oihana. Ua malamaj>:i he halawni ana o na Kanikela a ua hooholoiii aole e hele nni i kn ah;j iive, aka, mahope iho u-i hoololi te a hele nui ai' kuhi pee o lakou/ 0 na piio hana iho la ia e hooha&haa a hoohilohila ai i ke Aupuni mamuli hoi hawawā o kekahi o knna mau Kuhina. He o'e ka iKeia o ia ano hana mamua, i nei au oehaa wale no.

Ua nuha hoi o Alapafei & hele ole ai o ikelP kena haku Peresidena i ka la Hape Nu la', a hoi aku nei a i Kualoa e "uolio mai 9 1 ile" ai. He keu no paha hoi a ka apiKi a rae ke kupīianaha. Mahalo hoi i nei Aupuai olakou poe ewe inikauele, hoio nae hoi i kuaaina e nuha ai. Hilahila ole no hoi kaoialii kahi pohue la.

Hele no ua pail na-hue" kepau rio ka n u psp V oili ma! a m "Ka i ka hoonohoia, aua hoomakaia no hoi e pai, ikeia rho la he manao i kupono ole i ka imkemake o na lala o ka Hui Paipalapala Kekake waii, no ka pelapela ka, wahi a ia hiii, a hpopaiiia ke pai ana me ka ae ole e hoopuknia. Mamuli o nei hana, ua nele ka hooN. •' ■ ' koia oka makermke oka raea

! noba ia nnpepa, a e laweia akn ana paha hoi i epni ai. Nolaila, "no nei hoako ole ia ana o ka haua ma ka ao.«o o ka 1 w ae ka lniia | hooponopono , tia wahi mipepa ! la he hoolalia, e haawi ana he makana o |250 i ka mea n maii mea paha o ka H«! R>kako H?\« ! wii e Mki aua ke ikei leahi o ka ! I pelapeia iloko o namea i manaō- ! ! ia * hoopuka aka raa ka heīn ! ! ? klnaiia iho la Aia ka hoohplo I j a apono ana t kekahi msu wwpe- j 1 pa alakai o Na loka, e !aa ka '

Ahailono. ,P<'U Almhi *■' ?ne na M&aawa, a ma ke i?Kksu!i'na e' waihoia ae ai ī ka la-.nho«>j'ono pono īloko o kanao ,o 1.-i. Ehu*hu no ka hf-i hei k' v .k*> hi ! Piipii kai .ko KiJo niipfpa naenu, i.ka pau io,-i o <o «.e Au puni dt»lv, i ka hu mi ~eoi:-e i» Holo-ulu oei « hoonelei hoi xn) eae He $300 000 k* « pau ana no ke -ui atk-a ō Kiikm»•.(ko, Ka lia cr.e Waiki <i, h hoopuinnia hoi «a h-ui:i e e fii oka īiin:i, e \aa ka haup. uiia i rn«u alauui hou, i iuea hoi e poao ai ua oihp.na oiahia], a peUi ;->ku. Ua pono nei pieua au;i, lo ka mea, ae uo hoi ve flUmui ) lun ; o Puo waina, ia kid-hoom ; jnāo o.lOikina Leuole'im wa'e uku na aj©a i me ks ioaa po maikei ole o aa apaaa kuwaho o na mokupuni e ae Neoneo ioa mdi uei «a lono kai?a snr\w?.ena o Amērika Huipuia ,me Eoelani. O &e, >mo iho la no ia, he hoopuiwa a hoohiki

lele nn ka sīj.v'iawn wale no, a oka helo aki> pnha hoi koe n u:lowale loi il•»o ka ka a wahi nbi Me Mn krt hopeaa loa, o E-ielaui no ke pukt* poii-'i '.r»ni au^.

la kakou no hoi a komo i nei aiakahiki hou, ein uo lakou nei raa ae ke uoho iuai uei me ka wiwo a me ku weli o .uiioho hon no ua hnaelo, oka oi !o& aku nae paha hoi t i ko waho mai. A raawaho ae hoi o ia, he maiuhia uo ka iaulea a ue ka lualai aoa o k:* } aaui, aie k,

uaa'haolaaa nui uo e boea mai ana no kn wa e por»o