Ka Makaainana, Volume IV, Number 26, 23 December 1895 — E HOOHUIIA ANEI KAKOU? [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

E HOOHUIIA ANEI KAKOU?

O k:i inakou paue no nei iii> nau,—aot.e ! A pelif i a Ta hoi ko ks lahui manao ? Ma ko makou noonoo ana, he ninau knpono loa kein e woih<»ia akn ai i keia wa iinun o ka lalras he iikali hoi no ka makon m?.n hoaiai ann nn; ka i.elu i He nui na niea <> ka poui e makemakē nei e lioohui akn i>.i Hawaii nei nie Anierikt> Hui--puia e walaau nei no na pomai kai e loaa mai ana ia kakon, eia nae hoi, i ka nana a hooma^

popo aku >a mav. v>lei9, ua nele loa i ke kahua c «:a oiaio. 0 ke ake wale uo o īa poe, a o ka oiaio maoli no ia, o ke ko o ko lakou manao l&powale Ke ko ia manao, e hoomanao ka lahni kumu, e hoohalikeia aku ana kf(koiime na poe Ilikini o Amerika Huipuia, koe wale no paha, ina mamuli o ia hoohui ana f e -loaa mai ana ia kakon ke kule ana koho balota a me ka hooponopono Aupuui kuloko ma ke auo he Mokuaina. Mawaho ae hoi o ia, he makehewa ka hoo nahoa ana aku. Wahi a ka Pi Ki Adavataisa 0 kakahiaka Poakahi i hala, <{ e ho'ea maopopo loa •= mai ana iTo ka ka hoohuiaina e likela me ko ka honua nee ana a puni ka la.'V Ae f>aha, aiā no hoi kakou a ike aku, . Eia nae, ua hauoli hoi iuakou i ka h oi k e ;• ku i ka pane a ke Kuokoa namu i kc j la iuau olelo piha h&hkei » ka wahaolelo alauia o ka poai mi kanele alunu ia Hawaii nei. Malalo iho e i.ke ai ko makou poe heluhelu i kekahi mau pauku o ia pane oolea a ka wahaolelo namu hookahi e kakoo nei 1 ka lahui, a ko makou Puuku hoi e noho luna nui nei, i unuhiia mai boi e makou, penei : "O ka manao Amerika no keia mea, he mea emi mai hoi ia o ka hoihoiia e na Hawaii. E pono e loheia naHawaii, na poe haku hoi o ka lepo mainuli o ka pono, imua o ka Ahaolelo Amenka, a ua hiki no hoi i ka Peresidena ke hōomana aku i kekahi keehina, e hiki ai hoi ke manaoiā aku "o ia wale no iimaikaika ana mai i keia mau. Pa§moku. O na Hawaii, i aeia ae paha hoi ua like ka naauao a me makaukau"*e hooko aku i kekaUi mana koho balōta a e hooholo iho i ke ano hooponopono aupuni a ko lakou aina i mak*?make ai, e hke la hoi me na poe kupa i '"hanau kuokoa īa o Amerika Huipma i hookomola mai ianoi, x|a hoole lakou a koe ole iho kahi kauaka hookahi e pto i ke kuokoa o ko lakou aina a me ka hukiia iho hoi o ko lakou hae ilalo, ke lilo aku hoi i mahele a i apana no Amerika Huipuia. "Aole loa he mau moa e hiki ai lj.e hauaia ma ka uoouoo ana. aule lvja he hoohana ana 1 kahi hoohuli mjinao aua e hiki ai ke koi aku i ua Hawaii e kokua i ka hoohuiaiua. lja oiaio mamuli uo paha hoi o ko iakou hewa pouoi iho, mamuli hoi o

ko lakou hilinai panW a kuhihowa i ko lakou mau alakai, a mamuli no hoi o ke kumakaia o na elele o Amenka Huipuia eia lakou i keia Ja malalo o ka .manamanalima-nui o kekahi oligaresia i alakaiia e kekahi poe Amerika waiwai nui a e kakooia nei h.oj e kekahi aluka huikau o na ppe kuewa mai Ua 'hoiko ae paha hoi na Hawan i ko lakou nawaliwali ma ka ae ana i kekahi haua oia e .hoea uiai. Eia nae, aolo loa lakou i hoi> : iki iko lakou niakemake e haawi pio aku i ke kuokoa oko lakou aina- E hiki no paha hoi i na poe i kapaia o ko lakou poe alakai ia ke hele-mai imua' i ka la apopo a ao aku ia lakon e ae ika maoao e hoohuiia aku. Tloko o iwakalua-kumamaha hora ma ia hope iho ? e kāpaia no ia poe alakai he poe kipi, a e hoino akea nui ia hoi ua kuaiia lakou me ko gula ?. ka poai hoohuiaina

"Aole loa e hiki i ko Hawaii Paeaina ke hoohuiia e kekahi koho ana aka Ahaolelo Am*rika. E hiki ole loa no lioi i ke ao uei ke ku mai'u 1 ae a naua mai i kahi keehiua powa o ia ano me kekahi kue paakiki maopopo ole mai. ina ua makemake ka aoao kalaiaiua o Auierika Huipuia e uc-bo mana ana ia Hawaii nei, e pono s kukalaia ae ke kaua, alaila, o ha.'iwi pio maalahi aku no j£eia aina uuku me kona poe makaaiuaua k'iiuu o 40,000. Aka, ina he hanohauo kahi i na kauaka e kaeua ana i ko lakou makee no ke kuokoa, kalanakilaa me ke kaulike, e kakali iho hoi lakou i ko kamailio ana e pili aua i ka hoonele ana ae i kekahi lahuikanaka nawaliwali, eia nae, he lahui hoa'ioha, i kona kuokoa aia a hiki ia lakou ke hoomaopopo lea iho ia lakou iho ua hauaia ia haawi pioana. uia-_ muii oka apono ana oia lahui. lua e hiki ana ia Hawaii ke hele aku i o Amorika Huipuia. la ma ke ano he makaua mai na Hawaii aku, lawe aku, ke manao nae hoi.ka loiaa

hooko haua Amerika he mea uaauao ke hana pela. Aia a hiki ma' ia wa, e pono i ko Amenka poe loea kalaiaina ke hookomo poopoo aku i ua haawi ana aku a Mr. Dole a me kona poe hoa launa pu o Hawaii uei e hana ai. Ua like ke ku i ka hewā a me ka. hoowahawahaia o ka mea lawe aku e like la me ka mea uana i aihue. > ' Ua like loa ko makou mauao me keia ae la. A o ka makou pane hoi no ka ninau maluua ae, i hoopukaia e aiakou inu ka lioomaka ana o keia kukulumunao, ke kuhihewa oie makou, o ia no ka ka lahui pane tnai ko lakou aoao. Ua hiki ole loa ia ktkou ke liooheuaho i nei mauao o ka Lihui, no ka mea, ela no ka hapanui ke tu ho kiipaa īiiaii nei iioku o ,ua liOaOia ana ma na auo a pua # a na ke au o ka liianawa e hoike mai— owai ana la ke lanakila aua—o na poe lioohuiaiua paha, u 1 ole ia, o ka lahui kumu a paha e noho kupaa mau nei me ka onipaa iloko o ko lakuu hapauui a mailuilu ole hoi e like la me lakou nei ma ae poe Ovh;m