Ka Makaainana, Volume IV, Number 20, 11 November 1895 — KELA A ME KEIA. [ARTICLE]
KELA A ME KEIA.
Eku mai ana ka Monowai int,i na P«nalaau Hema mai i ka Ponha* iho. E huli hoi aku ana nō lap&na 0 Saimiza, ke KanUela lapana 1 pau il»>ko ae o ke kau hooilo. Ika Poakolu ibo e hookuuia mai ai ua limahaaa Pake e ho maluia iiei ma Kahnkaau 1 aaa E heluhelu iho me ke akahele i ka makou mau olelo hoolaha hou e oili ?iku la ma keia helu. l T a hele aku e ike ike Kuhina o ko na Aina E hon ke Koaiisina Beritania i kakahiaka Poa lima īho la. Ua lilo ma ke kuai kuda]a i na keiii a Wok'a kela mokupēa popopo i moe malie iho nei uiakai iho o Ulakoheo. Ua hoolakoia aku na makai me na palemai huluhulu i kaka hiaka P< ahma A aeh« aku lakou e aahu ia mau lole i ka po wale no Ua hoike ae o Kauka WByson o ka Papa Ola, he nui na poe i loaa i ke kuuu kalea, ann a me ka ma'i ma ka opu ma ke kulaaafcHuhaie wei. Ua pinanaia ena huila o ke helu 150 he keiki Pake ouku i ka aewioala Poalima nei ma kahī «okoke i ka uwapo o Healiliamann. aqle nae i eha. He $250 ka hoopai a ka Aba Apane i kau aku ai maluna o Wale Dav si no ka ioaa b kekrth) eke me na ki ii opi«ina iloko o keia uaau pu?e ak.i: aei. Ika Poalima īho la i hoo naaka mai ai ka pouh o na ao a helelei liilii m«! na kuhi pakaua a hiki ika Poaono 'iho la. A 1 keia wa he keu a ukele o na alanui. Ua hoea mai raa ke KopHlika o ka Poalua iho !a ke KanikelaKenerala hou o lapatia ma Ha waii nei me kana wahine, a eia ke noho nei ma ka Hoiele Hawaii.: ,
Ua hookoauia aku o Kauka īga he Kep&ni, i kauka naaklo -> Icm Papa Hoopae Limahaoa, I lapiina aku nei oia a o ka hoi ana msi iio ia ma ke Kop&li -k-.a. He eha poe h>ioie mahuka i mūiioO e luaa , lakou hana fQaauei i h'oihoiia nku uo Kapalakiko maiuua o r ka mokupjßa 'A f i■ y Tortier ika pole i hala iho r». He Lakeke Huluhulu Pola Wahi ie fea i loaa a eia i ke keena o ko oaakou Puuku e waiho nei. 0 ka mea noaa ia waiwai e pouo 'e kii iiiai me ka uku i ua lilo, CJa ku m.ai i ka'nuwiua k Poa!ra iho h ke Kop; tika mai Kiha e me lapane, a i'ka bora 10 ae o ke khkahiaka Poak^U 1 mai-i hoo mau aku ai ia i kona nlahele moana uo Ka.i>aiakiW>v Ika e malnm h nawai nua ka Punli Ilouia i <p) Peaiua iho \n \lanui Nai a>n ua heie aku ls w\k * ē papa ia lakou aol# e ha!r \ uiahMla a e hookauwale loa lukou ma kulii e. Aoltr be ae o i*Uikat i k<aa mau hana a ka iu.sk a:\ uolaila, ua laweu aku )a lakou a pau !oa no ka Halewi'.i, :» i haawHia ruai ai ka pono uo ka Puaii Ho ola. Ua hoouian aku lakoi> i k 1 k< haua n\e ke hou ole ia, i
oka Auseteralift ke ku mai | aoa i keia Poalima iho mai Ka- | I palakiko. ' [ { Ua hiki ako ika $7,888 83 ka ; aie o kela Hui Hoopukapuka Pakipika iku iho nei ma alanui Papu, mauka mai o ka Hale Dute. Ua kohoia iho uei ka mea nana e hooponopono na &oi ma ke kauoha n ka Aha Kaapuni. 1 ka auwina la Poakolu iho la i lawo ae ai o Lunakauawai Kaa pimi'Kupai kooa kulapa hnu v he Kuhina uo ko na Aina E a Loio Kuhioa no ka manawa,.a me kona lawe pu an«4 i ka hoohiki imua o Ainpaki Kauka. I nehinei iho la i malama ai na hoahanau o ka Ekalesia o Kawāiahao i ko lakou anaina pule hope loa maloko o ka hale papai mauka iho oko halepnle, a i kei? Ln Pule iho e komo ai iloko o ka luakini, no ka mea, ua pau loa ae nei na hemaheina. E uoho iho ana i Honolula nei a pan ke kau hooilo ke kauka Kukini i holo makaikai mai ai i o kakou nei, a e huli aku ana oia i mea nana e a'o kana mau keiki ehiku i ka olelo Euelani. A i keia makahiki ae pa- j ha e huli hoi aku ai no kona aiua. I īkawa a ke kaa kaomi alanui e hana ana ma ka aoao mahope 0 Aliiolani Hale i ka Poalima iho la, ua noha ae ia kekahi pa paa lepo a hamania ao la kekahi jutt nai.o 3x6 kapuai ke akea a me k|i loa a he 4 kapuai ka hohouu Ua loanaoia he ana paha, j a i ole ia, luakupapau pah** j I ka auwiaa la no o ka Poakahi i hela i ku mai ai ka Wari ! mu mai na Pānalaau Hema, I'a ' po no i holo loa aku ai do _ka Akau. Ua huli hoi aku malunu ona kela loio i noho iho nei i o kakou nei e hoomaopopo ai no na mea e pili ana i kela hihia koi poho i ka iaioa uiokumahu, Aia ke hanaia la ma E«pala kiko be mokukuna miāionan hou no ka lioloholo ana ma na Paemoku Hema. E heaia ana kona inoa o Logana 11., oiai, o ka nxoku mua ma ia inoa no, aole he mea i lohe hou ia mai noua. E hoea ui&i ana keia moku i o kakou uei ma ueia mua koke īho. Ua ula<? pu ia o luua iho o ke kaa o Abyrahama Feuaua i ka auwina la Poalima nei ina ke alauui mawaena o ka Hale Mele Hou ame Aliiolani Hale ma o ke ku ana ī kela laau e, koo la ma ka aoao Waikiki o ka hale, aole nae he ola i , poinō. oke " kaikamahiiie wale uo ko luna o ke kaa i kela manawa. . Ua hoopauia aku i ka Poalioia uiei he eono poe kiai oka Hale Dute no ko lakou hoohuoi wale īa eia ke hoao uei e lioopae Va\\w mai ika ophim- Mainua ! aku nei, ua hooiliia aku iualu.ua | o Likelike kekahi paliu j opiuuia mo ka ike ole i*, i .ue 1 he la, oa lakou i ae e h|ele aku ! kela f ue ka ike ole bko la- | kou p.oo. ! v. - ' Ma Boutahi\metona % Eue\iu', 1 oaake t\\ai uei o W. Aukiun, he loio kaiuaaina no kako,u j uei | mamua, i 10. pLehu^ } leha na apaua aiua wiiiwai o j waiho nei uia keia kulj.uak&u ( hale uona. Tve hooaianao uei 1 no paha hoi kuhi poe kahiko o | kakou iaia a me kaua mau hau. | m&anei oka loaa o koua mau aina muanei kaua i olii ;iuau ai « ma o koua poe hope la,
I ka po a ao ae ka Poaouo r-ai, ua ulu ae he hakaka niawfteji tt o kekalii mau kauak » makai (. Kakaako, oiai e lionwaJi awa biiu t anki! nn k»theawai m<»i ke koko mai iv\ aiaku m ?i o ke kahi kanaka ia Kamakaeha ms ka mokn o ka maka henia. 0 ka hihia o na Kepani i hopuia āi i ka po Poakaui i bal>i no ka hoohaunaele tna ke alauui Maunakea ma k« . oho aōa imua ■ o ka Aha Apana i ka Poaha iho la, ua hookuuii aku ka nui a koe elua wale no, na mea i manaoia o laua ka i koino kukonukonu loa ina ka hoao aua e hooulu hoohaunaele a me ke kue i ka makai. Mai Hanalei, Kauai, mai keia mau wahi mea hou malalo iho: a Nui ka inn nala o na kanaka o keia apana, a nui no hoi ka ona ame ka hakaka Ua hoaoia ae ka Lunakanawai Apana e pepehi e kekahi o kann hunona, a ua pakele oia mauiuli o ka nui o na iima kokua, Ua hopuia oia a laweia imua o ku Hope Makai Nui a hookuuia mai no," Ekolu mau kaa puiwa i ka Poaha iho la. Hookahi no kekahi Pukiki, mai ka Ha!e Leta aku a lioio maiuua o alanui Kālepa. Aole i poioo oka lua, ma alanui Moi nei, kokoke 1 ke alanui Mauuakea, he mau kaa i'piha Ina i'a. Ua hookui aku kahi i kahi a pau na huila i ke okaoka oke kolu iuka o Kapalamn. Ua holo aku ka iio me ke kaa a hookni rae kekahi poa ieīepoua a haiii pu ka pon. Ua poiuo ke a pakele aku ka lio. He hoopii ka Mele Poka i waiho e fcue aaa ia Hunaje Walakahanki no ke panikuia ana o kekahi auwai mai ke ka ī hawai mai o Nuuanu e kokoke i la ika pi o Miki, ma alanui | Nuuanu/ A no Mele Poka hoi :ua pono wai la. Na Wili Holo, I Pi Ki Keoui» Hanale WalakaI hauki, ame kekahi poe eae i pani na auwai la raa ke kauoh& a ka Papa Ola, oiai ke kau kore la iho nei. Ua aeia uae e wehe hou ua auwai la i keia wa, aole nae he ae o na poe e noho koke la malaila E hel? loa aku aua paha i ka uui keia haoa