Ka Makaainana, Volume IV, Number 13, 23 Kepakemapa 1895 — NA PALAPALA [ARTICLE]

NA PALAPALA

| Aole maluna iho o makou ke lroi- - x.oi o na hala a me na liewa no nn, ma nao i hoop'ukaia malalo o keia poo, aka aia no maluna iho o na poe na lakou kakau mai.l

Da Kapaeia ka Oiaio,

[Hoomauia.]

Aolo penei na hana a keKahi mau aupuni o ka honua, i ka wa i hoounaia ai kekahi poe mikanele ma Farani, Kelemania, Kusia, Araerika, Kina, lapana, a me kekahi mau anpuni e ae o ke a« nei, ka pepehi hoomainoino ia o na mikanele me ka lakou maa wahine, haoia ko lakou mau waiwai, puhiia ko lakou mau hale i ke ahi, a he nui walb aku na hana hoomainoino a kekahi mau lahui e ae i na mikanele. Aka, ma Hawaii nei, aole kekālii poe o na mikanele i haaaia pela, ua mailaniia lakou e na alii a me ka iahui, ua auamoia na mikanele wahine mai kekahi kihi a kekahi kih.i o ka aina e na kanaka Hawaii. Aole paha i ikeia ma kekahi moolelo o ka henua nei kekahi hana kupaianaha i hanaia e like me keia inau hana a -na Hawaii. Pela no hoomainoiuo i hanai» maluna o kekf?hi mau •kahunapule o ka hoomana Katolika Uoma i ka M.H. 1827-8. Ua kipaku ino ia lakou mai ka aina aku a hoopaahaoia na hoahanau me ka hewā ole. L a oleloia na Kāahumanu ia mau hana, aka nae, aole pela ka oiaiō. Ua hana o Kaahumanu ja haaa mamuli o ka pekapekaia e na kumu Kalawlu'a;' o ia keiā, ina e noho mai na kahunapule Eoma, e poino ana k'o oukou aina, e lilo ana ko dukou aupuni ia lakou, he poe hoohaunaele a hoomana kii. No keia mau olelo pekapeka i hana naaupo ai o Kaahumanu me ka maopapo ole iaia o kana mea i hana aku ai i kela poe hala ole, a he kulana Karistiano oiaio mai ko lakou noho ana a hiki i"keia wa. Aole i ikeia ko lakou ka oihana a iakou i hele mai ai, a eia no lakou ke lawelawe nei ī ka lakou hawa me ka hooke o!e mai i ke Aupwoi a me ka lahni, a ke hanai ue'i lakou i na i:h o Me o ko lakou mau honhanān i ka wai o ke ola mau, a e alakai rn:a hoi ma ke alanui o ka pono a me ka pololei. He lua 6le kd mana o ka 01010 a ke Akua, oia hoi ka hoke Baibala a toe ka holo hikiwawe ana o ka Ēaauelio iwaena o na aiii « me ka lahui rae ke kiimii ole nana e keakea mai a' puni ka Paeaink, mamnli ia o ka elen o Hopu'mo me ka hoi hope ole, e ake ana e holopoao ka malamalama o ka Euanelio iloko o na mea a pau, a pela io e like me ka mea 1 kauohaia aiai e Opukahaia, ke kanaka mna loa o ka lahui HawaH nana i

hookumu i keia pomaikai 110 koaa aloiia i kona lahui ponoi. Mawaena o ka mnkahiki 1820 a hiki i ka iuakahiki.lB23-4, oiai e nono ekemu ana mikanele me ka loaa ole ia iakou ka olelo Hawaii, ua 'iilo ia Hopu naa ke koikoi o na hana hai Euanelio a puni ka Paeaina, a penei kana hoonohonoho ana i na poe hana: Humehume, Kaninualii, a me 'hookahi haole uukanele 110 ka mokūpuni o Kauai; J Kanui me Binamu, no ka mokupuni o Oahu; o Honolii me Kakina, no na apana o Puna, Kau, a me na Konn; o Hopu a me kekahi o np, 'mikanele fio na apana b Kohala, Hamakua, a me Hiln; o Keiina, Pakimea, Kaili, Drtvida Malo, Kapohaku, a me kekahi poe e ae, no ka mokupuni o Maui.

Ua kaa ia llepn ma ka hanohano oka unuhi mua ana i ka Baibala a A me kekahi mau huke e ae ma ka olelo Hawaii. Ua hana lakou me ka paulele a hiki i ka make kupapau uni ana. E hoomauia aku aua.