Ka Makaainana, Volume IV, Number 12, 16 September 1895 — Page 1
This text was transcribed by: | Kawena Komeiji |
This work is dedicated to: | Chun 'Ohana |
Ka Makaainana.
BUKE IV --- AnoHou. Honolulu, Oahu, Sepatemaba 16, 1895. HELU 12.
KOKUA NO NA OIWI.
-----
Na Hana Ahonui a na Wahine no ka Lahui.
Ke hoomau nei no ka Ahahui Manawalea Hawaii i ka lakou hana maikai, o ka hanai ana i na poe i nele iwaena o ka lahui mamuli o ke panikuia o na auwaha e loaa ai o ka hana a kahi poe. Mahope iho o ka puka ana aku o kela helu aku nei, ua lilo i mea noonoo nui ia ka mahelehele ana i ka apana o Kona nei iloko o na apana liilii, a ma kela a me keia apana no e haawiia ai na haawina ai no na poe popilikia o ia mau wahi. I ka Poakolu iho la i hoomaopopoia ai a hele maoli no na komite wahine o na apana iloko o kela a me keia hale e nana a e ninau pono ai hoi i ka pilikia, a i ka Poaha ae i hoomakaia ai ka haawiia ana ma kekahi o keia mau apana, aka, i ka Poalima nei i hololea loa ae ai na lawelawe kuwaho ana. Eia iho malalo
Na Apana a me na Kahua Kokua:
Apana 1, agena, Misasa Leihulu M Keohokalole, kahua, ma ka hale hoolulu o ka Hui Alahao Oahu; apana 2, agena, Misasa J Nawahi, kahua, ma kona hale noho; apana 3, agena, J A Victor, kahua, wahi noho o Ema Nakuina ma alanui Liliha; apana 3 1/2 a hiki i ka 7 1/2, agena, kahuapoo, ma alanui Betela; apana 8, agena, D. Kamiki, kahua, wahi noho o Keohokii Kakaako; apana 9, agena, Misasa Lala Mahelona, kahua, me ke kahua kikipu o na haole ma Kalia; apana 10, agena, Misasa S Douglass, kahua wahi noho o Bowene, kokoke i ka uwapo o Kapiolani Paka; apana 10 1/2, agena, Misi Hattie Hailama, kahua, Halekula o Kamoiliili; apana 11, agena, Uilana Olo, kahua, Waialae; apana 12, agena, Lunakanawai Pere, kahua, Awawa o Palolo; apana 13 a me 14, agena, Misasa Makanoe Kaaepa, kahua, ma kahi hooulu mea kanu o ke Aupuni, Pawaa; apana 15, agena, Kale Keo Pukahua, wahi noho ma Pauoa; apana 16, agena, Misita Kahahawai, kahuna, halepule o Maemae, alanui Waile; apana 16 1/2, agena, Misasa M Kahea, kahua, wahi hoolulu kaa hapaumi ma alanui Nuuanu; apana 17, agena Misasa Tema Meekapu, kahua, wahi noho ma Waikahalulu, alanui Kula; apana 18, agena, Mose Nakuina, kahua, huina on a Alanui Bekele me Kaili, apana 19, agena, W Mutch, kahua, Moanalua; apana 20, agena, Misasa Caroline Kalaka, kahua, hale kiai luawai ma Waipiula, alanui Nuuanu, apana 21, agena kahua poo, kahua, alanui Betela.
Holopono ka Hana a Loaa Hoopiaha.
Mai ia manawa mai i akakuu mai ai ke hana o ke kahua poo ma alanui Betela, ua kaa ka hana iwaho, eia nae, mai laila aku no na mea ae e hoounaia ai iwaho maluna o na kaa hali kokua o kekahi mau hui kalepa o kakou nei. Ke holopono nei ka hana. I hewa no ka hana i kinohi i na poe meo a anunu, aka, ua paleia ae ia mea i keia wa, a pale pu ia ae no hoi ka piha a puuluulu nui loa o ka lehulehu ma alanui Betela ae nei. Ua hoomaha na wahine i nehinei, a owai no hoi ka mea ohumu aku ia lakou no ia wahi la hoomaha hookahi o ka pule. E hoomauia ana no ka hana i keia la.
Hoika Piha Ekahi a ka Puu ku,
Mamuli o ka oluoluia mai, ua hiki i KA MAKAAINANA nei ke waiho akea aku i ka hoike pihe a ka puuku, e like me ia malalo iho:
NA LILO.
Ukuia na Bila a
H. F. Bertelmann.....$94.85
J. Nott.....20.30
R. Grieve.....9.00
Castle & Cooke.....4.20
Lewis & Co.....1.85
Hawaiian News Co.....3.35
G. W. Lincoln.....186.52
J. T. Waterhouse.....20.60
E. B. Thomas.....152.10
J. Phillips.....90.00
J. Emmeluth & Co.....80.50
H. Davis & Co.....20.04
Ho Yen Kee.....8.05
M. Phillips & Co.....5.60
Love's Bakery.....79.12
Metropolitan Meat Co.....255.22
Hustace & Co.....30.00
Evening Bulletin.....5.00
Hawaiian Star.....1.00
T. H. Davies & Co.....63.69
Hawaiian Hardware Co.....77.00
Ka Makaainana.....6.00
Golden Rule Bazaar.....2.55
W. L. Wilcox.....245.64
H. May & Co.....140.41
H. K. McIntyze & Bros.....35.97
Hawaiian News Co.....1.00
Uku hana no 8 poe hana.....43.00
------
Huina lilo.....$1,650.49
Koena dala ma ke Banako.....4,531.46
------
$6,181.65
NA LOAA.
Huina dala i luluia.....$6,139.50
No ka Poi i hooliloa....20.00
No ke Gula i hooliloia $2,215.....22.45
-----
Huina o na loaa.....$6,181.65
Huina nui i luluia....$8,823.00
Huina i ohiia a keia la.....6,139.50
-----
Huina i koe e ohiia aku ai.....$2,683.50
HUINA O NA POE I KOKUAIA
Eia iho ka huina nui o na kane wahine a me na keiki i kokuaia iloko o na la ewalu i hala ae: Poaono, la 7, 1,136; La Pule, la 8, 1,138; Poakahi, la 9, 2,002; Poalua, la 10, 1,878; Poakolu, la 11, 2,291; Poaha, la 12, 2,550; Poalima, la 13, 3,511; Poaono, la 14, 3,470. Huina 8,076.
O ka huina i hooliloia, $1,650.49, ua komo na hoolilo a pau loa a hiki i keia la, koe ka uku hoolimalima o kahi (kahua poo), ua haawiia mai ia e Kakela & Kuke.
EMILIE MACFARLANE,
Puuku Ahahui Manawalea Hawaii.
Honolulu, Sepatemaba 14, 1895.
WELI NEI KUPUINO.
-----
Eia no ke Ulupa Nei me ke Ano Akakuu Iki Mai.
Ua ahona iki mai hoi ke kulana o ka ma'i ahulau e ulupa nei i kekahi poe iwaena o ka lahui, eia nae, aole o ia ahona iki mai ka mea i makemakeia, aka, o ka pio a nalo loa aku no ka pono loa. A ma kahi nae hoi o ka pio, ua loaa iki he wahi maha i keia mau la iho la mamuli o ke ahonui a me ka ikaika o na poe hele a komo kauhale o ka lahui, e nana ana i ke kulana ola iwaena o ka lehulehu, me ka haawi aku i na olelo ao a me na laau kupono e pale aku ai i ka pilikia ke koea mai. Nui no ka mahaloia o na hana kokua wale a na poe a pau.
Kahunapule Molia Iaia Iho.
Mai ka hoomaka ana mai o keia ma'i ahulau, aole i komo iki ka manao iloko o kahi kahunapule e haawi iaia iho no ka pono o kana hana makai o ka Halema'i Kolera, oia hoi, no ka pono uhane o na poe popilikia. Ua paleia ae nae hoi keia e ka manao koa a huluaa loa o ka Rev. Makua Valekino o ka Ekalesia Katolike Roma. Poaha, la 5 nei, i noiia ae ai i ka Papa Ola no kona aeia e hoi i kai o Kakaako, a mahope iho o ka noonoo ana o ka Papa, ua aeia oia. Ke hoi oia ilaila, noho loa a pau ka ma'i, a e puhi ahi ia kona mau aahu me kona hoomaemae pu ia no hoi ke hiki i kona wa e hemo hou mai ai. I ka Poalima ae oia i hoi ai i kai o laila, a eia ke noho nei malaila. He hana keia na makou e haawi nei i na mahalo kiekie palena ole.
Poe Wahine Lawelawe Ma'i.
A mawaho ae hoi o keia ae la, he ewe ponoi kekahi no kakou i haawi iaia iho e lawelawe i na poe popilikia me ka ae o ka Papa Ola, oia o Luisa Makaadala (McArdie), kekahi o na kaikamahine a Euge Bal (Iukini), he haole Farani kamaaina no kakou nei. I ke awakea Poaha, la 5 nei, kona hoi ana i kai o ka Halemai Kolera. Ua noho mua oia me ka Halemai Moiwahine e lawelawe ai. Elua ona mau kokua, no laua na inoa o Malie Kaleikoa a me Waikulani.
I kinohi hoi o ka ulupa ana mai a ka ma'i, ua hoomaopopoia o na lima lawelawe kupono no ka mai @ ana i na ma'i a me ka hooko @ ana hoi i na kauoha a na kauka me ka haawi laau pu ana kekahi kumu i akeaia ai e loaa ona poe lawelawe kupono. Iwaena o na poe mua i loaa i kinohi, he ekolu wahine haole, o Misi Lamb, Misi Heslop, a me Misi Estell, he Pelekane na inoa mua a he Maleka ka inoa hope. Nui ko lakou mahaloia mai e kai o ka Halemai Kolera.
Waipilopilo, Wahi Hoopulapula Ma'i.
Mamuli o ka loaa nui loa o na poe ma'i mauka o Waipilopilo, Kapalama kai, a hoea i Kapaakea, Puuahle, ua pau ae na poe noho ma ia mau wahi i ka hookaawaleia i ka auwina la Poalima no kai o Kakaako, a ilaila e hoomalu nui ia ai. Eia na holoholona a ia poe ke malamaia nei e na makai, ma ke kiai a hanai ana, a e hoomoeia aku ana hoi i ohewai no ia wahi, a aole hoi e inu hou i ka wai punawai a auwai paha.
Maemae Loa o Kai o Koholaloa.
Ua manaoia o Iwilei kekahi wahi pelapela loa. Aohe ma'i hou i oili ae mai laila mai. Maemae loa ka na pa pepehi bipi a me na pa hanai puaa i keia wa, i ka hamo a lu puna mau ia me na wai hoomaemae e ae. E pono no paha e hookaawale loa aku ia mau wahi. Ua oleloia he ao no na ona o ia mau wahi e hookaawale ke loaa ha wahi kupono e aku, a na ka Papa Ola na lilo. Ina pela, alaila, no ka Papa Ola ka hewa o houlolohi iho.
Kiai Makaala ia na Awawa.
Makaala loa ke kiaiia ana o na awawa o kakou nei, aohe no hoi he loaa wale o na palapala ae mai ka Papa Ola me na kumu kupono ole. Poakolu iho la i hoao ae ai o Peresidena Kole e noi i palapala ae no ka pii iuka o Pauoa e nana ai i kona aina malaila, aole hoi i ke kulana ola o kahi mea a poe paha; a ua hooleia mai e L. D. Keliipio a me Hanale Walakahauki, na na mea haawi palapala ae no ka Papa.
Alanui Aekai Hou o Kapuukolo.
Eia ke hoomakaia nei ka hoopihapiha pohaku ana i ke alanui aekai hou o Kapuukolo, eia makai iho o ka huli Waikiki nei o ka uwapo o Haaiilimanu kahi i hoomaka mua ia ai, malalo o ka lawelawe hana ana o na poe Pukiki hoonohonoho pohaku. He pohaku nunui okoa no ia e @luia nei, i laweia mai hoi @, ua kaa hoki a me na kaa hoki panee ma ke alahao o na kaa pa-
-----
[Hoomauia ma ka aoao 5]