Ka Makaainana, Volume IV, Number 9, 26 ʻAukake 1895 — EIA KE KOLERA I KA IPUKA! [ARTICLE]

EIA KE KOLERA I KA IPUKA!

Ua hooinahui wale aku tio hoi makou ma ka helu i hala, mainuli o ka 1000 i loaa mai, ua kokoke loa ka ma'i ahulau weliweli, ke koifci\i, ma na ipuka o kakou uei- Aole loa hoi __makou i upu iki © lilo b.n:a la i mea oinio loa, he mea ho«haeha loa ia ia mpkou, īloko oe nae hoi o na make kakaikahi o keia mau la iho la a me ko ka Papa Ola hooia ana ae he kolera io no keia ma'i, aohe no i hiliaai loa i& e kahi poe, a pela no hoi e makou. Eia nae hoi, iaa na hoomaopopo ana hoi a kekahi • poe i ike/ua ikeia na auōauo o & ma'i me ka hoohewahewa ole. A ma ka manao hoi o kahj, o ke Kolera no nei ma'i, hoi o ke ano ikaika loa, aka, he ano malani mai no, a i na kauka hoi o ka Papa Ola, o ke ano no i iike loa nue ka ina'i i weii nai ia ma Asia, ka punana nui hoi e

ia ano naa'i. He makehewa ioa n& ano oleio e ae, no ka mea, eia kā Fapa Ola ke iawelawe nei raa ke ano he kolera Asia a ke hoomaemae laiiiaha ia nei hoi ke knlanakanhale noi. No ke aao qka ma , iv aole makou ilaila, eia nae, aole »o i hewi na ao a hoonaauao e ana ia kakou iho: a no ka noomaemae lauiaha ana hoi, he oiea maikai ia, he hoo liio kupono ia ia o <lala no ke oia o k& iehulehu, Ma keia hana, ke haawi aku nei uiakou i na kokua ana i ka Papa Ola ma na ano a pau nq ka pono o ka iehulehu, a i hoik?e iip ia ko kua, o ka nupepa ku/ihawa o ka iho la kekahi; a omi hoi, he hana ia na ka Papa t a o kekahi hoi o na keehiua mua o ke ju> a hoonaauao m%i i ka lahui, aole nae i hanaia mai, aua kaa hoi ua makou e lawelawe me ka

uku ole ia. Aia ke kōikoi o keia poino maluua o ka Papa 0!a, uia o ke kauka awa la i hoonohoia ai 8 klai i,ua moku a pau e hoea aiai ana iaaei. laa e hoao ae e al©, e hsla. Na ke kauka awa. '!' a " t oia o Kauka La, i ae p hooleleia na.ohua. Pake b ka B^legika lalo o ka hoomaluia ipa Kahaka aulaua, me ka hoikeia oaai no! koi e ke kauka o ia inoku ekplu poe ohua, o aa Pake i! makt aia ka moaaa t ivo^ ka ina'i aumouia a ao ka' mai puuwaL Ēia aole i koino iho ka hoohuoi iloko o nei! kauka, oiai, ua ahulau ke koleral ma kona uwa hope loa i haalele| aku ai ia lapaua, o ia' o EobeJ Ina paha o kc Kauk' Palani, i inake, keia i nei w;>, aole e pae' kela poe malalo o ka hoomaiuia' ke ole e hoo.uaeuiiu u a ia. % * naoa tku ia mua» i!ok » paha o

1892, i ka wa i loheia mai ai aia ke kolera ma Hamabuga, Europa, aua pae mai boi ilia Nu I ka» a,i ka koea aua mai o kā mokumahu Auseteralia mahope mai o ka hooholoia ana o keiahi kanawai e ka Ahaolelo e uoho $aa ia makahiki no ka haawi aua i ka mana ; i fca Papa Oia o ia wa no ia mea, aol© aa ohua i aeia e lele mai, aka, ua hoomainia ka moku a me aa ohu», aia a ua pau nui i ka hoomaemaeia me na opeope a me na ukana, piii mai ai ka moku i ka uwapo a leie hoi na ohua i kula nei. Ua oi loa aku fca mamao o kela wahi, a o keia iho la hoi, eia koke ae no, he 13 la ke kowa. Mahope iho o keia mau make ma ka moana, ua loaa hou elun make ma ke hooihalu, a mai laila mai hoi ka laha ana a Iwiiei, iwaena paha hoi ka hapanui cna poe i hele ai i kela ahaaina o kela Poaono aku nei, a ai paha hoi i ka papai a me ka limu mai Kahakaaulana mai t f like hoi me ka mea e oieleia nei. Ina no o ka oiaio ia, alaila, aia no fceia hewa maluna o ka Papa no ka hunahuna a upoipoi i ka ma'i, «ōhe hoi he hoika «kea ia m. A iaa o oia'i io la no nei, he mea pono ia kakoli e malama a e akaheie loa me kahoopono hoi ī na ao a kuhikuhi ana, a e haawi ae hoi kela a me keia i na kokuā ana a pau • hiki pono ana i ka Papa Ola. He pilikia laulaha keia, aole hoi «

koino a# na hana mania a | me na manae kekeu© pili kalaiaina raa nei hana no ke ola o ka ha panui. No na hanu e ae lioi a ka Papa Ola, no kahi wa okoa aku no ia, aka, iloko hoi o ka Wa pilikia, hoi he pilikia 10, e pale ae" i- na manao kue a e kokna aku hof ka pono; al;a, i hana pono ole no hoi, hili aku. O ka makou ao hope nae lioi i ka lehulehu» mai no a hopohopo a pnlalelale a ano pilihua, aka, e noho rae ka hipo ole a "e nihi no ka hele'na \ ka uka 0 Puna.'*