Ka Makaainana, Volume IV, Number 3, 15 Iulai 1895 — WAIHO NOHOALII O ke Aliiaimoku a Lawe ai Ola i ka Hoohiki. [ARTICLE]
WAIHO NOHOALII
O ke Aliiaimoku a Lawe ai Ola i ka Hoohiki.
Oiai hoi, na ko ke Auguni aOAO no i unuhi ae i lia kukai palapala e pili ana i keia kumu hana, a aohe e kala i lioolahaia «i ma na apana pepa liilii (o ewelu aoao) i paiia ala hele ia i ka l'oa a me ka laula o ka aina nei, nokila, ua nianao hoi makou he no e hoopnkaia eku nfe oa kolami2 o Ka Makaainana nei, i mea hoi e holoiea poiio ai o na mea pili aioolelo a pau. lle mau kumu e ae no kahi i kono mai ia makou e hoopuka aku, aia no hoi & ka wa kupono, alaila, hūai aku ka manao no ia mau kumu. Ma ka haalele ana akui. ka pauku mua loa ō ua pepa liilii nei; non£t hoi ke ;po'ō~'E, o, e ka Lahui ! E hoopau i na ku hihewa 11" (aele hoi~~ ft E c, eka L%hui Haw&ii !"), a mawaho ae hoi o ia pauku ae la, ke hoolaha aku nei makou i na mēa e ae a pau loa e Hke me 'ia a ke Aupuni ilu hele ae ai i ke akea, Eia mai- * ■ llaaao o ka BE«a Kakau Aupuni. Maoaua o ke awakea o ka Ppaha, lanubri 24, oaaloko o ke keena o ka Hale Maaa Hooko e hoopaaia nei, ua kakauinoa iho o Liliuokalini Docniais, Moiwa hine hopē o ko Hawaii Paeaina, t maialo o : ""kekabi palapala ano oui loā iloko o fca moolelo ō ko Halniu nei noho #na, e hookuu ana, haalele loa & hoopau loa i ksna mau koi a pau, kona mau hooilina a mau hope i ka iioE'ōalii o Hawaii no ka manawa mau loa. " E akoakoa aua ma ia wa," 'mawaho ae o ka Moiwahine i pfcu, 0 Wiliiam G. Irwin, H t A. Widemann, Samuēl Parker., J K Kahoo.fcano, Ooei B JVi)son, Mrs. C. .. B. Wilson, Paul Keumann, A. S. Hartwell a me W. L Stanley. Aole hooka hi luna aupuni o ka i lihi launa aku 1 keia hana kaokoa a~ka MoiUa hakoia keia pakpala e Mr A. S. Hērtrwell, e like me ko ka Moiwahine ī pau makemake, maoauli o ko Samuel P«rker a B noi ana iaMr, A. S. Hartwell, a na Mr. Paul Neumann i heluhelu me ka leo moakaka. Ala ila, ua heluhelu hou ka Moiwa hioe i pau a kokauinoa iho la malalo oka palapala haalele i ka nohoalii, a mahope i ka hoo hiki e kakoo i ke Aupuni Repu Nlika. Ka Palapala Maalele Nohoalii, Eia ka palapala haalele a hoo kuu 1" a a Liliuokalani i na koi * pCTW n<"bo«lir
e heluheluia me ka aaoi nui e ka L*hui Hawaii: r Mokupuni o*Oahu, j - Honolulu, fao. 24, 1895. ] j I ka Mea Hflnoliano | Sanford Ballakd Dolk, Peresideua o ka s Rt?pubalika o H«waii. Aloha Oe:—Mah<*se iho o ke kuka piha āna mamui: o ko'u mau manao ponoi ' me ke'u mau inakamaka ponoi a me ko'u poe kuhikuhi ma ke kanaw&i ma mua aku a mahope mai nei o kuu hoop«aia ana mamuli o ke kauoha a ka Oihaaa Koa maloko o' ka Hooko o ke Aupuni; a sne ka hahai pu e like me ka lakou ao ana mai ■'ia-u, a mamuli uo hoi o ko'u manao ponoi a i kulike a! hoi me ko'u manaoio luli ole a me ka hoomaopopo ana i ka'u hana kupono i na kanaka ollawaii a me ka R> j pubalika o Hawaii a me ko lakou mau pono kiekie loa, a no ka pomaikai o na kanaka Hawaii a rae kekahi poe i alakai hewa ia a i (awelawe iho uei ma ke kipi ana īka Eepuhalika a me ka hoao ana e hoihoi ia'u ma ke kulana Moi i loaa ia'u mamua aku o ka la 17 o lanuaii, M. H. 1803; a me ko'ū manao ole e loaa ia*u kekahi pōmaikai a kulana e ae mai ke Aupuni mai mamuli o na mea a*u e olelo nei a e hana nei paha mawaho ae o na mea e loaa< ana ia'u ma ke kanawai. I keia wa ano ke makemake oei au e hoomaopopo a © hoike aku a ma keia ke hopmaopopo a ke hoike aku uei au ia oe ma ke ano ooe Wale no ke koo o ke aupūni i ku i ke kahawai a i ikeia, a i na kanaka a pau oko Hawaii Paeaina, ina peha he kupa a kupa oie no ka R-puba lika, a i ole ia, he poe e &6opili nei, a i ole ia, ua hōopili mimua "i ke Aupuni Moi mua ihi> nei, a pela no hoi i na luua aupuoi o aa aupuni e, e noho ana ma ko Hawaii Paeaina, a ke nonoi aku nei au ia iakou a pau i' keia oielo aliana a'u me ka ole, like me keia mihope iho nei: I
Akahi-—I mea e paleia aku ai kekahi mauao'kanalua a kuhihewa t paha ma ia mea, aka, aole au i manao e loaā ana Kanalua a - kuh»hewa paha. ~na kela ke ae a hoike piha a hoomaopopo aku nei au o ke Aunu ui o ka R6pul>ilika o Hawaii, o ia wale no ke Aupuni ku'i ke. kanawai o ko Hawaii Pāesjina: a o ke Aupuni Moi mua Iho| nei o Hawaii, ua pau loa no ia no ka manawa pau ole a aole he mana a kuīeana i koe ma ke k&hawai, a ma ke hookuu aku bei au no ka manawa mau loa i na ka« naka ona ano a peu, ina paha ma ko Hawaii Paeaina, p i ōle ia, ma ua wahi e ae pabs, Uiai ko lakou noho ana malalo o*o, a i ole la, ma ko lakou pili ano othana } a i ole ia, ma ni hana ia'ii a me kuu maa hooilina a me ni hope oo ka manawa pau ole, |a ma keia ke hoike aku nei nu i na kanaka a pau oia ano ma ko Hawaii Paeaina ua manao au he mea kupono ia lakoii uiai keia wa aku e kokua a kakoo i ke Aupuni Hepuhalika {k*M i pnu ) j