Ka Makaainana, Volume III, Number 5, 8 April 1895 — Page 2

Ka Makaainana.

 

LAUOMIDIHAE;

--KA--

UI I MOHAIIA I KE KOKO

--KA--

NANI I ALANA IA I KA OI O KA PAHIKAUA.

---------

Ka Mea Huna Iloko o ke Kiaha Waina;

Ka Mea Pohihihi i ka Maka o ke Kuikele.

--A O KE--

KEIKI NUMAREDINA

KK

Komo Lima Maka Popoki.

---------

 

MOKUNA XVII

Ke alahele no ke Kihapai pua o Numere -- Ke aloha welawela, aole i nalohia aku-- Owai ke kupua, o oe? -- Hehihehi kulana i ka nani o ke Ao Olino -- Huhuhui na opua i Awalau.

[Hoomauia.]

Ku iho la ua poe kamahele la me ka nana ana i na ouli a me ke alahele aku o mua a lakou e hele aku ai, a ninau ae la ua poe kaikamahine alii la:

"I hea kakou e hele aku ai, e Numaredino, aole anei i pau ka manao imi i kahi o ka wahine au e manao nei. Ua nele anei ka aina honua o kakou me na wahine ui, i iini ai oe e imi i ka mea i maopopo ole kona wahi e noho nei?"

Luliluli ae la ke poo o ua keiki la a nana pono aku la maluna o lakou, alaila, pane aku la me keia mau olelo

"Aole, aole pela; o kona mau helehelena, ua like ia me ka hua apala memele (ano like me ia la e hoek@pu la), o kona mau maka poni uliuli, ua like ia me na manu nunu o na puu haele lua o Haredina.  Nolaila, e hele ana kakou imua a hui kino aku me ia iluna o kona wahi e noho ana.  Aia iluna, i kela mau ao e lele ae la a o luna aku."

Ia manawa i kakakau like ae ai lakou maluna o na lio, a motio pololei aku la no kahi a na ao panopano e lele ino ae la mamua o lakou.  O ke kilokilo wahine mamua o lakou me kana pahuhae o ka lanakila, (e like me lakou la), ke ukali la no hoi o Numaredina ma mahope me ka manaolana mau, o na kaikuahine aole he pono o ko lakou manao. 

I kela manawa a lakou e hele nei, aia ka makani ke pa pukiki mai la mamua pono, ke houhou mai la ke anu huihui maeelo o ka lewa ia lakou, o na ao polohiwa ke paniku mai la mamua o ko lakou alahele. Eia lakou i ka lewa e ahai hoomanawanui ia nei e ko lakou mau kokua.

Ke pii palua la ka ikaika lele o ua mau li la o ua poe kamahele la, a ke nana aku ia lakou iloko o kela manawa, powehi ka ikeʻna i na ao olinolino. Ae, e ka mea heluhelu, a i oi loa aku paha hoi mamuli o na hookikina ana a ke kanaka eleele, na haku o ua mau lio la; oia no hoi ko Numaredina pokii o ka hanau kamehai ia ana mai e ka makuahine hookahi, i hoikeia aku ai no hoi ma na helu i hala.

O keia mau alaalai mamua o ke alahele, aole loa ia he mea e hookuemi hope mai ko Numaredina manao hele imua, oiai, ua mainoino kona kino mahope o ka mea ana i ike ai iloko o ke kiaha waina maloko o ka halealii o ka moiwahine o Peresia. A no ia mea i paa ai ka manao o ua keiki la e hele a hui kino iaia, alaila,  pau ka manao uhu ana ae i ka hai mea i hanai ai a nui, na keia hokake ipukai ka hoi e ai ono i keia mau la.

A ia lakou i hookokoke aku ai i ua aina la, ike aku la lakou i ka oi palua hou ana mai o ka ikaika hoonee o ka makani mamua mai, i hui pu ia hoi me na kilihune pakaua, a oia ka na kaikamahine i kaniuhu iho ai me ka naau kaumaha, a pane ae la kekahi o lakou,-

"E Numaredina, e i ke alo o ko makou mau makua, aole keia mau haawia i loaa ia makou. Ua ahona loa no in a i noho ia aku la no e kakou iloko o ka halepaahao mamua o ka hele ana mai i keia wahi e make ai, a nawai la auanei kakou e hoomaopopo mai."

(A oili hou aku.)

Ehiku põe Pake piliwaiwai i hoopaiia imua o ka Aha Apana i kakahiaka Poalima Maraki 29 nei, e uku i $10 pakahi a me na koina.

I kakahiaka Poaono, Maraki 30, ua make iho la o P. Naihe Puhi ma ka Halemai Moiwahine, a nalo no ia auwina la ma ka ilina o Makiki. Ua waiho iho oia he wahine me na keiki, na pokii a me ka ohana e paiauina aku nona. He 64 makahiki a keu o kona ola ana.

Mauka o Kauluwela, i ka La Pule i hala, Maraki 31, ua inu a on a iho la kekahi poe kanaka Hawaii a o ka hopena, oia no ka hooulu hakaka ana o elua mau wahine o Kainoa a me Mele Kolomona, hui pu aku la hoi me kekahi mau kanaka hana hilahila ole, hookahi ke kaapa pu ana me he puaa la. Hiki ole no hoi i kanaka ke ai a uaho malie, aia no a hoolapa.

 

NA PALAPALA.

Aole maluna iho o makou ke koikoi o na hala a me na hewa no na manao i hoopukaia malalo o keia poo, aka, aia no maluna iho o na poe na lakou a kakau mai.

 

Ka Hakuepa Nui.

[Hoopau a ia.]

He hookahi wale iho no o Kaona, aole o na poe i hoihoi ole i ka Buki mau olelo muhee hoi hope o ke ano lapuwale. No ia kumu haalele lakou i ka lawe ana i Ka Leo, a no ia kumu paha hoolaha mai nei kela me ke ano hookikina maoli aku no i ka oihana makai e hopu ia Keo Kalana. Hilahila ole.

E ka lahui Hawaii o kuu koko Hawaii, na oukou e kaupaona iaʻu me Buki i ka mea o maua i oiaio, oiai, na hoomaopopoia na mea a Buki i hana ai mai kona wa i noho Kuhina ai no Hawaii nei ma Samoa mamua aku a mahope mai nei.

Aole loa he mea nana i kukala leo nui aku ia oukou, o Buki hookahi wale no. Ma na puka ana aku a Ka Leo o ka Lahui mai ka wa i kahuli ai ke Aupuni a hiki i ka la o ua Buki muhee nei e aʻo hewa nei ia kakou i nele kona olelo mai-"E hoomanawanui, e kupaa, a pela aku, o Buki wale iho no; a i ka wa nae o na haneri kanaka i paa ai a me ua o Buki nei iloko o ka ikaika o ke Aupuni mamuli o ka makaukau o ka Ilamuku Hi kikoki a me kona mau hope a ike iho nei aole he wahi o kona pakele, a laila, hoomalimali ae nei, e mahalo ana i ke Aupuni, ka Ilamuku a me Dole. A i na la hoi mamua aku, he ino, he lapuwale na poe mikanele, he poe hao aina, a pela aku.

Lapuwale o na lapuwale, muhee o na muhee. E like me ka iole e ake ana e hemo a pakele mai kona paa ana, pela ua Buki la e hoao nei e hemo. E pule wale no i ka la o ka make, aole e ola, he lapuwale. No keia ke kumu o koʻu olelo ana, aole au e lawe hou i ka pepa a na poe aʻo lalau me hoopunipuni, oiai, oia ke kumu i ulu mai ai na hana hoohaunaele a paa pio ka kakou mau mea aloha, kaawale ka wahine me ke kane, ke keiki me ka makua, ka makuahunowai me ka hunona; no ka punihei mamuli o na aʻo ana a Buki ana nae e olelo mai nei - he makehewa na manaolana no ka hoihoi hou ia ae o ka Moiwahine, a pela aku. Lapuwale.

Ina i aʻo mua ia no Hawaii pela, in a i keia la ke noho aloha nei no na kanaka Hawaii me na haole, aole hoi i mau enemi, a lehulehu o na ohana i hooneleia a ilihune maoli a me ka ike no o na Buki nei ua nele na kanaka Hawaii, ua ilihune, olelo iho nae, "E kuhi ana paha au e malama mai ana ka lahui i kaʻu wahine me kaʻu mau keiki, eia ka hoi aole." Auwe no hoi ka olelo aloha ole a ua Buki nei in a io ua olelo oia i ela me ka ike iho no o ua Buki nei ua ilihune ka lahui i keia mau la, ke noho hoomanawanui mai nei ka noho ana o na kanaka Hawaii e ai pakiko ana i kahi mea i loaa, a he nele maoli i ka noho ana mamuli o ka ua o Buki paipai ana, no ke ake e lilo i Kuhina, aole no ka manao imi i pono no ka lehulehu, aka, no kona pono ponoi iho no e like me kana i hoolala ai. Nolaila, ke nana mai la oukou e ka lahui, owaila auanei o maua ka mea oiaio.

Ma ka pepa iho la hoi o ka Poaha, Maraki 19, ua hoolaha hou ae ua BUki nei ua lohe ua hoohiki o Kalana, makuakane o Keo Kalana, kalaiwa kaa, malalo o ke Aupuni Repubalika. Ma ka leta a J. S. Kalana ia J. Na wahi, aole oia i makemake a i kakauinoa no ka hoohiki ana e like me ia i hoolahaia, he hoopunipuni a he lapuwale. Pela o Keo Kalana i haalele ai i ka lawe ana i ka nupepa Ka Leo o ka Lahui no ke aʻo hewa me ka lapuwale, a ke lawe nei i KA MAKAAINANA. Na oukou e ike mai i ka mea oiaio a wae no ou kou iho, e na hoaʻola.

JOSEPH KALANA.

Kapalama, Maraki 20, 1895

 

E lawe i KA MAKAAINANA, i ike i na mea hou.

Ke hoomaka hou mai nei na poe aihue moa i ka lakou hana iloko o keia mau po.

Ua hookohuia o F. C. Paetow (Peito) i kumu poo no ke kulanui o Iolani, ma kahi o Jahn Bush, i waiho aku.

Eia ke au mai nei i ka moana mai Enelani mai, ke kia hoomanao o ka Moi Kalakaua i hala. Aole i maopopo loa ke kahua e kukuluia aku ai.

Eia ko Hilo makapo hookaui oeoe ke ike mau ia nei ma na pipa alanui o nei. Ua eleu no oia ma kana hana a loaa no hoi kahi kokuaia e na poe ana e hoolealea ai. He kaikamahine uuku kona mea nana e lawe bele.

 

HENRY WATERHOUSE,

[Hanale Walakahauki.]

Agena no ka Ahahui Panihakahaka Uniona, Ladana.

HOOPUKAPUKA MA NA WAIWAI PAA

Ua makaukau au e lawelawe i na ano hana a pau e haawiia mai ana naʻu e hana, a ua oluolu au e noho agena aku no na poe a pau e makemake mai ana. O na kukai palapala pili oihana e lawelaweia no me ka eleu.

mar 18--4mnw

 

KAUKA YONG KAM PUNG.

[APANA.]

KAUKA LOEA O KA AINA PUA.

--------

Helu 306   -    -    -     Alanui Hotele.

 

Ua hiki ke hoolaia na ano maʻi a pau, o na ane, wahine a me na keiki liilii. Pela me na maʻi hano, akepau, eha ma ka puuwai, ka maʻi korela, @@@@ra, fiva lenalena, puupuu ulalii, koko ino, a me kekahi mau ano maʻi e ae.  Ua hiki ke haawi i laau hoohanau keiki, a pela aku. 

He oluolu loa ka uku.  E naue mai i ike pono.  Oluolu na kuka ana.

mar 18-1m