Ka Makaainana, Volume II, Number 18, 29 October 1894 — NA AINA MAMAO. Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei. [ARTICLE]

NA AINA MAMAO.

Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei.

A KU KANA-GENEKALA TANASE.

Hay."(Lt Ka a Rulv. Kanu Ia Oia Mamuli o n« hookikioa ana a iekahi pne i paluiu i ko lakon mail heleiieleua a i hiko .du pu. ika wa konpo Po»• Iu 2".', i * «»mo aku «i o Ak.uo.li i «u-Metvl:. Taiiase.iloko ko<:ihi kah i n;i paa pu ia, īii a n;i Wair n h y -i a Kolora do, ;. c- Jh j lo iirko oka U' 1 , hapiliia oia me ke ka b ■ > ij > i'k'ī iiifi ka hului „ h .»k i'.i.i niH ke ala e 1 1 . - u 1 i f'* !ieva,be 65 mile ' t'i W\ alr mai keiu ** r»ia'i o e ko U)\ p >t oo kana hana ko-kua.-i ila poe o«i !anah>» h;iplele hana a kiie hoi i u-s <.na lu» laufshu. īloia 330 oka wanaao (■ Inoe 23 i hikaka hele ae ai oia a ke a!o o ka pa o kekahi kahna 'hanai holoholona, he ewalu snile mai kahi ona i hoopoinoia «i, a ;tta koheaJiawa!iwa:i aku oia no ona kokua. Aohe mea e ae o loko o ka hale o kekahi kanaka opio, a i kona puka ana iwaho, ua ike aku oia he kanaka eieele neie ka helehelena i kapilk piliia me na hulu mauu paumaele koio. Āohe ona wahi aaliu

e ae mawaho ae o ui ka maa, lolewawae, palenaai o luna a me Ka papale, a na keia mau mea ae la i huna aku i na mea e pipiii aoa i kotia iii. Me na huaoleio paupauaho pokole r.a hahai ae ©ia iaia iho a hina iho la i ka honua. X«oaa ho Samaria M»,ikai. Ua holo akii keia opio a i kekahi mea okoa aku, o Aia.ru. Maloe [Andrew Malloy], kekahi o nft kaaaku i lawelawe ai ma ke ano hope makai niu rn« Kanpi:i }variki e kne ana ia Tanase, Oia ke Samaria maikai, .Ua hookipa aku oia ia Tanase, hook u u iaia e h oo in a h a, a aw i wi e hana koke i na i-o- i kekahi kaa. "E lawp aku ia'u a kahi k ;koke loa e hiki ai ia'u ke hoouna oklo aku i ke'u ohaoa a e loaa „i hoi ooa kauka," wahi a Generola Tanase. Ua kakakii aku laua a hiki i Loko Pama i ke awmkea, Hui me ka Ohana a me na Hoaiolia. Iloko hoi o keia wa, e pioloke ana o Deneva, a ma kekahi kaa kaokoa i haalele aku i ka hera «11:4.0 a. m, no na Waimapuna Kol«rado, l kau ai ka wahine, ke kaik imahine a rne na hoaMoha lohulehu o Generala Tanase. Aohe wahi mea i loheia nona a hiki wale no i kona hoea ana 1 Loko Panm, a »a maiiao wale i« iO «a make oia Ua hoea loa

aku kona ohana ilaila a hoihoiia inai oia no Deneva, me ke ano pnlepule mainuli o ka noonoo uui no keia mea i hanaia aku maluna ona. Kona l'ahele ū Hoowalewaleia Ana. Nana no i hoike inaoli ae i ke ano o kona ana a puka ;}i oia iwaho oka hoiele, kauolupeia iloko o, kekahi kaa a heo aku la. laia ka i koino aku ai, ua nmaui aku oia no xe ano o keia hanaia ona pela, aka, ua paneia akn oia me na oleloino me ke kauohaia aku e pani'kona wahu ina aohe ona makemake e pepehiia a roake. Ua hoao oia e lele mai ke kaa aku, aka, ua uha',ria ilio oia ma kp poo me kekalii pu panapanM, a rnoku hanuiiua ka' alualu Ekolu kanaka iloko o ke kaa me ia i palulu i na helehelena me na -hainaka a hiki ole iaia ke hnomaopopo aku owai la 1-akou. ,Ua hor>weliweiiia kona ola ina oia e kuhea ana no ona kokua» me ka puili mau aua o ko lakou mau lima ma kona waha, i hiki ole ai iaia kekahea,. oiai, ua hoao no om, use ke pai T)u aku no iaia.

Holo ke kaa a ku, kauolupe hou ia iwaho a hoomakaia ka weheweheia o kona lole iwaena o na leo hooho hauoli o 25 paha poe, me he la ua hiki mua no iiailāj a ilaila kahi i kakali ai no kona hiki aku. He oi loa »ku no paha inalaila, o na ieo kamailio wale no nae hoi kana i lohe aku. O na poe i paluluia, o lakou ka mihimihi mai, aka, o na poe palulu ole, he hoomamao ioa aku hoi lakou. Oke Kumu o ka lnaina o keia Poe laia

waki no a lakou i kuhi aku ai iaia, no kona kue ma ke kaua ana aku i da ona lua la.nahu a me na hope mukai nui, kmia alakai ana hoi i na pualikoa o k a Mok Uni o a m a k a aoa o k o k ua i na paāhana oioheni, a uie ka haawi aua i * kekahi 'kauoha e kiia na pukuniiihi : waeua o ua hope makai nui, h o ke'kahi hoi mamuli o:ia i Loake ai hope uaakai nui ma . Ppu Buiu No keia mau mea i manno ai lakou e pepehi iaia a muke. 0 ua auo olelo pelape a a pau ka i luuiia aku iaia. Kamailio Oia no Koiia Jlko. o ka pau anp o ka lak u uihu oleK), ua hua*|iia umi i raaaav t iu> u e . kiiuuaiio «i nona ihu. Me ka ueouop ole ue no kekahi n i koe wale uo ai,. oiu imUii poua o ka >unk<, uh uv\alo ttku oiu e unou iu koua olā no keuia « h .ua, & o n« ole:o w.ilo >*o k;ia.> wuhi pouo : e hnnn nku ui, a uu uwalo o.U u 01 aku niau ua ao o k«ua e iaua ai imuaOKik. I Ua hauku!ykolo. Ua'hoakaKi uku oiā uo ka wa

nawa o na pualikoa a rne na ; hope makai nui ma ke kahua mokomoko, me kona hoaiai aku ( | ao aole iaia ka hoomalu ana o j I ua koa, aka, ia Keaerala Buruka j j malalo aku o Kiaaiua VVaite, ka i j Alihikaua Nui. Ua' hoike uku | oi-i he oiaio ua komo pu oia ma : .i» mau haua, aka, ina ke ario j loio wale no »o ua paahana. T ! j ka wa i haawila ai o ke kauoha j e ki i na pukuniahi iwaena i 0 ua hope makai nui, aohe oia ' 1 lihi lūuua aku, oiai, he mau ; miie kona m>jii)ao. A. oiai no ! ; hui, aole iaia ke alakai ana o n&

j koa, ua iiewa ole oia no ka makē j aua o kekahi poe. lua e iii!.:ke | oia, alaila, e iuake no, eia nae, j, aole i loaa ia kkoii ke kauaka | i>oloLei, a he pono.ole loa hoi ktt | hoopai make iioiia. laia a pati, 1 ua kukakuka ua poe la a hoo- | liolo e hiliia oia i 100 kaula. I ♦ka hoikeia ana aku iaia, ua olelo aku-pia, eki iaia i ka pu, no ka aole paha e ola aku aua oia mahope iho o ia hoopai, a he oi ke aloha ke iuake oia ma o ka poka la. .

Hoomakaia na Hana Hiena. 0 ka inanawa keia o ua poe hieua la i kapai aku ai i ke ka wela maluoa ona, mabupe iho o kela kaualupeia ana aku mai ke kaa y he kanaka poupou puipui ke ku ana, ine be la oia ke alakai, a naua hoi i kahea aku nc ona ka wela, hooko mai hoi kahi poe i kaula, a uwa mai hoi kahi poe iho, "E pepehi a make." He wahi mamao īki aku kahi o ke ka i hoomakaukauia ai, uo ka mea, he ikeia aku no ka ula mai o ka momohi lanahu. Ua aku ke ka a hoomakaia keia haua hiena a hoomainoiuo. Ekolu poe na lakou i kapai aku i ke ka, a me kela me keia hapala aua a ka palaki, e hoopuka mau aaa lakou i na olelo peiapela loa. Me ka wela loa hoi keia e.hamoia nei a me nui hoi o ka eha i like ioa me he mea la e make. aua oiai no nae e ola ana, Ua lilo na uwalo ana aku ia lakou i niea ole loa, he oleipi.no wale no ka pane i loaa akU me naleo hooho hauoli ia inai hoi no na poe hoomainoino e hoomau aku i ke kau ana. Mahope iho oko l&kou hoomaopopo ana ua paa pouo koua kim me ka helehelena i ke ka, ua hoihoi hou ia aku ko iauei inau lole. A i ka wa ana e kumo uua 1 kuua mau Lle, ua iiUihīie liilii aku k ua aluka nei

ma. o a tuaauei U& kahikuhiia aku kia ke aUuui ma ku akau a oleloia uia in aluuui oia o hale pululei ul uie ka huli hou oW uku i hope, & iuu ui* e luaa Uou i u % W. imupuua Kolorado h i iv*rtfut kuUiki |H»ha» o koua c.u» ki in.ui. r« * oia i hele

I akn ai i!oVro o ka pouliul! me fca j loaa wahī haīe ole. I Hwluaa oke Samsria Maikai. Ia Maloe i lawe i«ai ai 1 ka lio ame k£ kaa, ua haawi ae oia i pu panapana ia Generala Tanase, hookahi no hoi iaia a olelo y»ktl 1h: "Ina lakon e kii mai ana f ia kaua, e hanle like no kaua," a hoomaka aku la Jaua i ko laua holo ana no Pama. Ua hōpohopo laUa ke hoea aku ilaīla, aka, ua kupaa o Maloe mā- | hope oka mea i hana ino wale i ia, a'pela no a liiki i Deneva, a j~ua hoaumoe ae oia ma ku hale- ! noho o kana mēa i ko&ua ai a i 1 hoopakele mai la mai ka poino a | popiiikia aku, ! He hoahanau o Oeneīnila Ta- ' nasetio LRnam;.kāainana Tanase o Misonri a me Lunamakaaiuana Tahase i pau o Mikigana īloko ona ano e ma Karipili Kariki mawaena o na haku a ' me na poe eli lanahu, ua laweI lawe oia ma ke ano loio uo na | poe eli. 0 kekahi kumu ona I I ino loa >a ai, oia 110 koua alakai | ana i na pualikoa e kue aku i ka 1 Half> Aupuni ika uiauawa oke

paonioni ma DeneVa e pili ana i ka Papa Oihana Makai. Hoino Loa Ia keia Hana Inoino. Ma Deneva i hanaia ai a hemo ke ka a me ka hulu māau me ka wai wela a me ke kopa a me kekahi mau mea e ae. He kanaka oia i aoo, ua piba ke 50 makahiki, a ua manaoia mamuli no o kona āno oolea o ke kino i palekana ai oia, eia nae 4 ua kokoke loa eia e pupule mamuli o keia mau hana hiena maluna ona. Ua lilo keia haua i uiea e hooinpiua loa ai īaKiaaina Waitea ua hoopuka ae oia he kuahaua pili oihana e haawi ana i makana o $1,000 uo ka loaa a ahewao hookaln a o na poe no paha a i lawelawe aii keiahana liiena. Aole oia wale, aka, o ke Knhina Waiw*ii kekahi o ia Mokuaina i haawi pilikino ae he makana o $2o0. He mau ahahui kekahi i hoopuka ae he mau olelo hooholo e houhewa loa ana i keia hana a ua*haawi ae no hoi kekahi he makana o $100. O na koa a na poe eli lauahu kekahi o Kari ; pili Kariki i inaiua loa. Ua hauoli loa uae hoi ua po« eli akahi no, a ak&ka loa ke auo © na poe i hifci aku ma ko iakou wahi uia kaaoao e k&koo aua i ke kauawai a me ka maluhigu I<oaa a Hopuia fcskain Kolohe lulai 35 i .hopuia ai kekuhi poe o Kulanakauhiile Kolorado « na makaikiu uui Deueva aku, uo lakou ua iuoa o Johu Mulliu* [Keoui Mulina], H?rm«u l\ubhak« [ilereiuaua Uuhake] a uit 0. II. McKiuuej* [Makiue o na niiuapuua o Kolomdo t uo k# kouio pu aua aku uia ua Uaua t

hoopomn ai ia A kukiuui.(renerala Tanasc He $5,000 pakahi ko laieeu inau bona. Aole olākmT WBtē7ar«7 uale'hulehu na palapala hopu i hoohikiia, aole nae hoi i maepūpo ka nui, 0 ua olelui-alie elua mau wahine iwaena o ia poe, Ua oleloia ia 'wa ua Inwa loā na olelo ike e hiki ke hoahewa a'hoop'aiia o na poe i hoohuoiia, a ka i no e hala. Mamuli o ia mau ike i loaa, ua pau ka hapanui o na poe i hopuia i ka hoopaiia. KE KAUAMAABIA HIKINA. Na HionaWehweli o ke Kaliua Kaua, Na kekahi aliikoa moana Beritaniay i pili oi i me na auniokiikaua Fake ma kela hakaka Ānama ka MūtfwaTTal u7llī ae i kekahi mau hoakaka ana o ia hakaka ana ma ka nupepa kii Garafika o Ladana. īluna ka o ke Kene luene, he keu aku ka a ka weliweli o ka hoknka ana. Malu jta o ka oneki a me ua wahi kowa ik rna kahi n nn puknni*ihi, e mnu i>*«okm ki ana na apanapana kino o Ke kanaka, a ekoiu o na poe elima e liojhana t»na i kekaln pu o eha tona i hoopahu liilii ia e kekahi pokapahu mai ka mokukauu lapana Nauiwa aku. Ua ku aku ka hn 1 kekahi paka iaia i ho t ;o ni e holo mai kahi aku o ka iokou pu e ki ana, nko, o* ka lima iho, ua mau no. kona kupaa ma kona kulana. O keia kanaka i koe iho, ua ki hookahi aku oia he ekolu pu i ka Naniwa, a komo hookahi pokfpr.hu iioko o ke keena euegini o ka moku Kepani a o kekahi aku- hoi ua ku a okaoka ke alahela oneki 0 iaaa, Na feeia mau poka i hookuemi hope t ku ī ka Naniwa. Ua haaw? makana aku ka A<iimerala.Pake i keia mea heokahi 1 koe iho me 1,000 taela. He mau hōakaka e ae no hoi kekahi i ku i ka weliweli a me ka nianaonao i noikeia ae ma ua palapala la no ua poe i make o luna o ke Kene luene. Uā ku aku keia mokn ma Weihaiwei maho pe iho o ka hakaka ana ma ke kulana like no me kona haalele ana aku i ka. hooili kaua iina. Aohe mau hoao ana i hainia ae no ka holoi ana aku i ke koko uiai iaia aku a e hookaawale aku paha hoi i na kino make e muu mokaki anu maluna o kona man oneki, Ua olelo ae ka mes kakau ina paha i ike na *Jii o Europa i ke ano o ua oneki o ke Kene lene, ina la paha ua hoole loa lakou i ka hooili kaua mai ia wa aku a ruau loa. Wahi « Hooili ai b.e K&ua H&hana. Ua akoakoa ae he 180,000 kauaka, he poe uluaoa ka liap mui a me na koa kaualio me na pupauapana, no ka hoopākele ana aku ia Monkedena } n ua mahao wak ia aole e loihi loa ana na la a ulole io ae lakou me na Kepa-

ui oka īiiakuahouowai kane i'Oi keia o ka .Emeperoa o Kina, noua- ka inoa 0 Bune Kawei (Wung Kwei), ua hala aku oia 110 hama.Hai Kawana, ma ke kaikuono o Lia Tona, me 5,000 poe Manakuna i wae pono ia/ O kahi ano oui loa ia i manaoia, oiai, aia tna ia wahi e hoomaka aku ai ke alaoui hele mai ka aekai aku no Pekina.

Na Htmahima Huikau o ke Kaua, Ua hookohu aku ka Emeperoa o Kina ia KamaMii Kune, he makuakaae haaaaoa rio iiOaa ; i peresideaa 110 Ahakuka o na Knhiaa, me ka hoopouopono aka boi no ua hana kuwaho. O ka AhrtnkāTTmiperiala hoi keia, ua pio?oke a uluaoa loa lakou. Ua loaa na hana apuka iaoiiio loa raa ke kuai ana 1 na lako ka-ua. Aua ikeia no hoi ua uuku loa ka ai no na pualikoa. . Ua louoia e kue ana ua luna Byrit,tnīa i ka hooleleia aku raa Tiei:ete8ina, e ka mokumahu Berilania Ire'.ie, o ua lako kaua no na Pake. Aia na haole a nau loa e noho ia ma Pekina ke aoia la e hookaaw,t1? eikn, uo ka mea, nia ina ke alu e hoea aku ai ilaila, ua teu Ioa i na koa kue i ua Europa. Lehulehu na poe Pelekaue o iaila ī hoehaia, pau pu rae ka maheleolelo o ke keena Kuhiua Beritania a me kahi poe e ae e hele ana no ka hema. Ua nalowaie aku o Taotai Su o a, ka 1 u nak anawai po o o Tienetesina, maoiuli o kona kuhiia no ke kunaakaia wale i ka nee ana o na pualikoa Pake i na Kepani. Ua oleloia n»na i hoike no kela huakai a ke Kao Bina, a o kona hoopiholoia ka hopeha mai o ia in^a.

Sepatemaba 28, $e umi mile kir naamao o ua aumoku Kepaui mai Sain&hai-Kawaua ae } ma- ka aekai komohaha o ke kaikuooo o Lia Tona. Aia M hookania la na auhan kaua maliina o na poe Pake kalepa. '

No Saaahāi mai jca loao o ka la 4 nei aia ua Kepani ma Lana* su, iloko oka apana o Kilia. O na poe hoi keia i holo mahuka ai mai Pini lana, i}ia ht)i ae lakou me na pwali i | hoopaeia ai ma ka waha oka Muliwai lalu a me kahi poe mai | Sinituna ae. Aia ma Latma kahi i hoomoana ai o na pualikaha holookoa, kahi hoi 1 manaoiia ai ilaila e hooiliia ai kekahi hoouka kaua bahana ana. j Uluhua i ke Kaua a Ake e Pau. Ua hmoia ae ina k 12 n* 4 i, i.a hoomaka aka ke Aupuiii o Kina i na kukai pili aupuni ana »c lapana no kn maluhia. Oke komi maio keia, ua maluhiluhi a uluhaa oia i keia kaua, me ka hlēloia a«» hoi : I ■

ua paakaukau loaf oia e afe a e ike aku i ko Korea kuokoa a rae

ka uku pxi aku hoi ia lapana i kekahi haawina dala poho no ke kaua. Ua lonoia ae ua hooleia keia nōi a Kina e lapana, a nolaila, # hahaua loa aku ana paha laua. Ma kekahi aoacr ae hoi, ua hooieia ka oiaio o keia inau iouo ae la. Pela pu no ka hoi m-e" lapana, ua makemake e pavl a e unuhi aku'i kona mau pualikoa mai Korea aku, oiai, i mau no ko laua hakoko ana i ka hookuukuuia aku e na mana nui e ae Ua oleloia aia ka pomaikai ma ko Rusia aoao, a e ko āna paha konar4ini nui me ka haua uui ole aku, a aia īaia ka hoomalu ana o ke kulana,Vuoka mea, aia no i kana mea e olelo ai paha e pio io ai keia kaua, a ke hookokoke la kona mau pualikoa i ko Korea paleha me kona kiai makaala loa. Pilikia Kina i ko lapana Hoomano. Aia na puali alakai o lapana ma kekahi kapa o ka Muiiwai laiu aua iuacX he kahua hou. He wa waie no puha uo ke kaua. Ua hooiaia ma ia 10 uei, no ka liio ana aku o Sifu, a ua hoopae aka hoi na Kepani i ieekahi mau puali in» kekahi wahi kokoke la Awa Ata, a ua lonoia aia ke nee la no Mouke-

dena me ka maopopo ioa o kona haui& pio aku Nui ioa ua ionoiono aia Saaahi*i, o ka oi nae paha hoi, oia ku pae ana aku o 40,000 poe Kepaui ma kahi kokoke ia Suaua wana, ma ka palena o na ap&na o Manakuria a me Si-Li, ma ka paiena hikina loa o ko Kiua papohaku nui. Ina e iiio io ana keia wahi ae lu, aiaiia. ua maopopo loa ko Pekina pio. Ua iilo kao.koa ka hoomalu ana o k« Kaikuono o Pekiii i na Kepani, a īiaiia aua paha kekahi haouka kaua moana weliwēli hou no ka oiea, ua uiakaukau ko Kina mau aumoku kaua, Aole iioa o Pekiua e Pakele. No Tokio aku ka iono i ioaa i Ladanu i ka la 11 nei no ka haule pio &na o Wiju. Oa lele kaua aku kekahi mahele kaualio a me na koa helewawae a hoauheeia he puali o 2,000 Pake, a aia o Wiju muialo o na Kepani, Ua manaoioia iloko o na la mna o Novemaba ae e nolio mana aku ai na Kepani iloko o Moukedena fc a me he la o ka haalele aku koe o na Pake ia Manakuria iloko o na pohoiima o na Kepani. O kekahi o na e hoopoino loa ai ia Kina a e hiki ole loa ai hoi ke hoopa kele ia Pekiua f oia ka lono i loaa ae ma Sanahai o ka la nei no ka haule pio ana v> Awa Ata, kahi o na aumokn Pake i hoolui i ai mai kela hakaka ana ma ka Muliwai !a!u. Ina ua oiaio loa fceit> !ono, alaila, ao?e loa he wahi mea iki o hrki ai ke

hoopakele aku ia Pekina, oiai. haiile ae 1a ia j>apu ikaika a oolea loa o lakou. Paakiki "Enelaiii a Hoomalao H-uaia . Iloko no nae hoi o ko Enelani koi paakiki, ua onioni a eneu ole ae o Europa rr,a ka aoap e ; hoopau ai 1 ke kāua. Ua hiki !oa no iu laoaoa ke hana aku e * / like me ko&a. makemake, oiai nae hoi o ±lusia e liuliu malu aua e hoohana aku. 0 na luna Kukmi oia ka apana o Amua ; iioko 6 Manakuria Rukini", e pili aoa me Manakuria Pake Hikina, i paieia e ka Muliwai Amuo, a ua haawiia aku hoi ke kauoha e ku na koa malaila me ka makaukau mau 110 na wa a pau i makemakeia ai, pela ka" lono ma Sana Petorobuga o ka la 13 nei, no ka nee aku imua e kue ia Kina mamuli o kekāhi mau hoohilikau ana i ulu ae a i kupono loa- hoi no ko Rusia komo akeakea aku.