Ka Makaainana, Volume II, Number 15, 8 ʻOkakopa 1894 — Ko Malie Kahai Waiwai. [ARTICLE]

Ko Malie Kahai Waiwai.

Poakahi i hala i hooloheia ai ke noi a S. M. Pamona no ka aeia o ka palapala kauoha hope loa a Malie Kahai imua o Lunakanawai Kaapuni Waiiina ma ke kēena. ' Ua faaiho aku o S M. Damona i kona hookohuia i lunahooko-kauoha malalo o ka. palapala kauoha Nolaila,* ua hookohu mai ka Aha ia Keoni Kamaki i lunahoo^onopono-wax wāi o $12,000 hona, a nana hoi e hoolaha sikti no na poe aie a e waiho aku iloko q 80 la i ka hoike heln o na waiwai a pau loa F. M. Haki no ka mea noi, J K Kauha' -a me E. Johnson no na poe pili a i knleana. I ka Poaha ibo ia i waihoia aku ai &a. G. Iwini aia k?> ano hope. n. Ua lawe o J, M. Poepoe a nae 8. M. Eaaukai, he mau loio, a me aie Makana [McCfumJ a me 3. Ko?a, he' poe hoenoho hua kepan, i ka hoohiki e kakoo i ka Repubalika, a pela hoime C. J. Makate, no kon a wah laikini kuai waiona. Ma kahi hoi o ko Kapena P; Waipa hookiekieia ana ae i Kapena Poo no ko Honolulu nei Oihana Makai, ua liio ae o Anarti A. mea maiama keena hookipa o ka Halewai, i Kapena no ka Wati Ekahi, a ua lilo ae hoikona wahi ia A, Hama, kekahi Keiki a C. Hama hana ili, i uoho. kiai iho nei ka Oihana T>uto Iwaeua o ua ohua kainnaina i huh hoi mai ma ka Auseteral*a o ka Poaouo nei, ua ikt j nku aiakou Piliki Wilihema me kaua waluae a ine ka laua kuikam*hiue me na ola kino maik&i Oiai lakou ma Kaleponi, ug loohia no © Mrs. Wilihema tue kona n«ai pili ka hano, aka, «a palekana mai no nae hoi a ike hou no 1 ka aina oiwi Ua haawi makana no o 0. Hama s mea hana ili i kekahi pin? gn!a oman teiai u J Akina, kekahi makai kumau o kn ma kr ano tnahaV a Kem maikai iaia, no ke pani ar.a * ka ipuka o kona hah> hai>r, i k* wa \ loaa akv? ai na heivu> * ** to a ku kiai oiu ma!aiV< okw eliina ko ua iMne U me ka hnaoWo "Aloha" mawAenn O ka nktiU no k« hooko pono i kn h*tu

ke aioha i kā airui; 2-~ No ke aloha ika Moiwnhinp; 3 No k© aloiia ia kakou iho no (lahui).

A pohea ka lahui e hana'i ? Peuei: I—E nai aku ka lahui i kekiihi mau nihna nni o nr Aupuni nui e noho kuikahi nei iuo oe, <3 īlawaii, e mai i ka maiuhiM; 2—lo k ikuu a hoo hki ka !ahui he m, a o--psa ko ka lahui e hoihoi at ka Moiwahiue m.*i ku noho Kalaunu o Hawaii; C>—E koho balot& ka lahui e hoomau i ke Aupuni Moi; 4--E kakau a hoohiki ka khui © kue ioa i ke Aupuni Kepuhalika aua haole i poineke ae nei. Noiaila, ma keia mau kumu, ua manao ka niea kakan he idau kiimu kupono io ae.la'pa ka la hui e noouoo ai a ke kumu kupono, a i ole, o Iwkou no a pau.

A pehea hou ka lshui e hana'i ? Penek—lna e aloha ole ka-lahui i koaa Moiw^hine, a manao ka lahai he mea maikai ka Kepu halika, akifa, penei: I—E koho ka lahui i Peresidona: 2—E koho i ahaeleie hana kumukan:;wai; 3—E kakau a hoohiki Lp. lahui «.Rvpubali'ka ka aiua. No keia mau kumu: I—Aole he ohohn. 0 ka lah.ui i ka Kepuhalika a na haole e hapainiemeue nei; 2—He nui ka hoowahawaha o ka lahui Ina hana pakaha ana haole i ko lakou aina ponoi: —Makia ina eko na haole ma ka lakou hana ana e Kepuhalika, ā i:aahope; hookahuli hou lakou a lilo i hoohuiaina, papapau ka lahui i ka papaa. '

A pehea hou ka lahui e hana'i ? lua e a'oha ole ka lahui i kona Aina. alaila, e ae aku ka lahui e panalaau o Hawīdi no Beritania Nui. Penei: I—E noho no ka Moi ma koua noho 'me ktma uiau kuhina, me na luna aupuhi e ae, a na Beritania Nui na kanawai e liooiualu ai i ka lahui, e like me kekahi mau aupuni a Beritania Nui e hoamalu nei. No keia kuma ka ka lahui mea

i manao ai e haawi (ina e manao ka lahui pela), ®iai, ua lawe lima uui o Amerika me ka ae ole o ka lahui. 2—īle maikai ko Beritania mau kanawai hoomalupanalaau, a pela aku.

A pehea Uou ka lahui e hana'i ? Penei: Ina ua hooholo io mai nei ka Aha Senate me ka Peresidena j o Amei-ika ua pono ka Hepuhalika a na poe limanui ia Hawaii, alaihi, he mea poho ī ka lahui e kohjo aku ia Beritania i luuakanawai e hoopOLOpono ai i ka hihia a Amerika i hana iho nei ia Hawaii. No keia mau kumu. I—Aole i pono ka haaWi «na aku nei na Amerika Huipuia ehouponopono no Hawaii nei, oiai, na Araerika no_i hana ka hewa, hoihoi aku nei no nana # hooponopono mai, Kupaianaha no paha ! Heaha ka Amen'ka olelo hooholā ? Ēia wa!e no, ua pono ko iala ueno e pepehi i ka Moi, a e Kenuhalika ka aina, nolaila, houlolohi mai nei a pau ka makahiki a oi. I aha

ai keia houlololii ana? Ke ole ka mea kakua e kuhihewa, j pau -ku ai ka lahui i ka puai i ka lioohiki e pepehi ike Aupuui M°i a e Repnbalika ka aiaa, a m&hope hoohuiuina aku, «l-aila, ko ka iini a ua poe Jawe limanui nei i kn aioa.

He nui aku palui na i koe ana k~ lahn? m&i hoi ia e'ho»lawa mai. Ena poe heluhelu, aole i mau&o ka mea kakau e

pon loa ana na kuniu me na hoakakn, uka, e lawe kela a ine keia, a hoahewa paha, alaila, lioaiai ae imua i ka lahui. Ao|e no i lawe mai ka mea kaka'u i nn kumu a me na hoakaka i mea paio, aka, i mea na kā lahui e noonoo ilfo ai, ua pono kekahi' m&u k'i.'ma me kekahi man hookaka, a i ole, ua r>ouo uo u pau loa a uh hewa no paha a piiu loa. PUUOKUIU

E hoea hou mai ana i kahi a keia mau la iho he I,ooo' poe eemoku lapana no na mahiko. Ua ioaa ae nei nc ua loio haoie hou i aeia imua o na Aha a pau, nona ka inoa o George Harrisoo De La Vergne fKeoki Harisona De La VoaneJ. Eia no ke mau aei ka panma wai ana o kela kaawai ma Kamaki Kuea, i ka po a me ke-aō ia e noke nel. E ole no nae hoi ia, pa\X kn hune wai ok® Puowaina a me ko Kulaokahua poe. Ke loa aku nei e pau na hana uhau uinihepa o ka hale hou o A)ani & Lopikana, a koe aku hoi o loko. 0 keia paha ka hale oi aku o ka nani oke aio, a he ekolu hale kona kiekie. Ua noi aeo Elizalseta J. Paka, ka wahine kanemake opio a Keoni Paka ōpio, i ka Aha Kaapuni e hookohu ae i kona luaui, Kimo Peiekane, i kahu no ka waiwai o kana kamaiei wahine uuku, Annie Tnelna Kahiluonapuaopiilani.

Lehulehu na poe holeholo ma na kaa hehihehi wawae i hoprjhopuia i na po i hala iho la ; n!o ko iakou hoioholo me ua inau kaa nei me ke kukui ole. Ake ku aku hoi imua o ka LunaApan a, kopiia mai me %\ pakalii ame na koina. | . Ke hanaia nei he mau hoomaeinae hoa ana i ka Hale Leta Nui. ona puka haawi leta a kuai ppeleta hoi, e hoihoiia fU ana ma ka huli ma Waikiki. A ma k« alo hoi makai } e hookf iwaleia aua na mahele pohaku e ku nei a e hoopihaia aku ana i po# pahu leta malaila.

Ke manaoia nfi e hana i mau hoomaemae hou anā i kahi ena hookipa mua aku i na poe |e Uopuia ana a hoea aku i ka Hiilewai. E hoololiia t e ana ka puka kouio a nra k. pa lio e komo aku ai, i akea ka o ioko no na kupakako a rae na makai, He h»na hoopauakaka palia hoi keia. Elua apana aina ma Kālihi kai no Keanaalu [w |, i make, i hooHloia i ka Poakahi, Sept 24, ma ko Kuno Mogana keenn kiul k, malalo hoi o kn nooko ana i kekahi morftki ia Kamk Foom#ikelani 0 mua, h« 83 100 o ka ska } lilo ia J. Makainai no |200, a o ka iha, he 23 100 o ka eka, lilo |S5 ia S. Maheloaa. - !