Ka Makaainana, Volume II, Number 11, 10 Kepakemapa 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]
"HUAI KA ULU O LELE."
E kala ka hi ko n o makou e olelo tsau nei i ka apiki o keia au, oiai hoi, eia ke koiia nei ki\ hoohiki aku o na luna Aupuni a pau loa. Aka, iloko o ia koi, ua hoouohoia ae he akua-iapu lloko o ka Oihana Makai, ma ke 4:ulana Kapenano/ka Wāti Elua, naa» Waiiuku mai, me kona hoohiki ole. Oia aae paha, ia iakou iho no ia. Ua oleio wale ia he piii palekoki kona kumu i noho ai ma ka oihana. Apiki io no lā!
Kupaianaha ke ake loa o.kekahi poe o ka poai uhana mikinele o hooholo koke ia kekp.hi kauawai, e aiia 1 ka pōno i kekahi hui e h.ooholo i na kaa alahao uwila uia kekahi mau alanui o Honolulu. Eia ke lawe hele ia nei he palapala lioopii no ke kakauiuoaia ae.e ka lehulehu no ia mea. Iloko no o keia
wa o ko lakou Ahaolelo kuikawa, ke hoomano uei no i ke noi no keia liana, oiai boi. aohe i Hhi launa mai ko lakou Ahaolelo malalo o ko lakoa'kumukanawai oehaa.
Mamuli hoi o keiā hoomano o kahi ona ohana hemolele, ua manao wāle ia he wahi ano liaua ek:aeka pāha hoi kahi,no ka iaea, heaha hoi ko lakou ake loa e hooholo koke i keia wa, a waiho ole aku hoi aaa ka AhaoMo i koho pono» ia eko lakou poe ohakulai. Oke kumu paha, uo ka makau o l.oaa pono keia koloh© uui e uaaiiaoiu uei o apuka i ka lehulehu, me ka ike iho uo ua liio kahiko ia pono i ka Hui Alahao Mawaii e hoioholo uei na kaa i keia wa;.
Ua loaa uo i ka hui uouu ua kaa hapauaii e lioloholoin nei ke kuleauu o hooholo i ua kaa tuu* uiuli o ka īkaika uwila, oia uae hoi k*>iu poe ke koi hooiuauo aei, oiai uo ka Ahioulo.e Uwalawe uiauu\s a uua x uu haua. Ile ui*?a pouo loa i ua hm o
keia au « hana māi lakou me ke akahele loa, o pae hewa nui auanei i kula, Ua hoaoia ia ano alnnui tna na aina e a ua ikeia kapono-olea me ka poino o ka lehulehu; a oiai hoi, aia nō ke īmiia mai la na 'ioea e hooholopono loa akn ai, me ka manaoia no e holopono ana, aohe no e hewa ke kakali iki iho keia po& poale maka. He lep uwaloka i leheia i keia mau ia iho la, mai ka lunahoomalu mai o ke komite kuwaena oka poai Uniona Amerika. 0 ke auo nui o ia uwaio, e poloai aku ana i na hipa auwaua mawaho aku o ia poai, a i ano pa iaieha paha hoi, e hele nui ae me ka hoohiki a e hoopaa i na inoa no ke koho balota aku. No keaha hei ke kumu o keia poloai 9 Me he la ua akaka loa ko lakou ano nawaliwali» ia hoi keia e uwalo nei, i wahi paha hoi e loau ae ai o ke aoo puipui iki ae.
Aohe no he mau mea ano nui loa a, ka Ahaolelo kuikawa i hana ai i keia Poaha iho la» mawaho ae hoi o ka hoao ana o kekahi niau hoa e kapae loa \ kela haawiua dala no makeke hou. Aole no hoi oia wale, eia hou iho no, oia ka wailio ana as o Kuhiua Ilakipuu i, bila wai elioonoa aaa ina waiwiu e e komo oiai aaa 110 ka Waihona Hoahu Mea Kahiko _ Kauiehameha me ka uku dute ole, Ke hoea aku hoi i ko makou Aupuni, e kole ana na maka ( hakelo ka hupe a kahe hoi kā wale haae waha o na poe e uahaiaholo p« nei mahope o ka ke "Kuokoa" maa alakai hewa a lalau ana. R noke wale 110 ia poe a huli keia houua, aole loa e pau ana ko enakou manaolana» & me ka hilinai pu eo hoi, uo ka hoihoi hou ia o ke Aliiaiinoku. He au ko ua aao holoholoua a pau, -
Oka aie Tahui hm ua hotfee ae no keta Kuliiua laenul i ka pehn roa\i ae, a !oaa aku I& hoi ka huina nui o $3,317,615.20. Ea, nui no kela liaawe a keia poe e hnna nei ine ka uoouoo ole*
OMo na haole i kn ua&upo o ua Hawaii i ka ae oK» e hoohikL Healia la ke kuma o na Hawali i naaups ai? No lakou 110 iLein aina, ke Aupuoi a me ka Moi, k nolaihi f o lakou 110 ka i ike i k« &loba i ka aiua » i ka laliui a i ka Moi. AoW ia ha Uewa uo ua oiwi, aka.« o ko lakou Uoike aiao j#opo ia i ke ahi * lalapa aua iioko o ko lakou uiau puuwai. 010 loa Uoi ua po« kuewa la i pae bi wa iu«u :auei, aoU uo la kou k«ia aiua, a v maka
leho ai, nola!!a, no haawiua aloha oka niwf mo lakou. Oka lakou walo no, oia no ka pouo o 'na 'ekeeke». Henau, hele loa pala i " /
Oiai, ua pau ri>ai o Kamiki mai ka o hana no ka ae ole e hoohiki, ua ?oaa aku iaia he palapaia hoomaikai i kakauinoaia e Kolekaaka a me Hakipm;, tua ke ano o na kulana a Uua e
pa<* nei malaio oka pakaoa. 0 īa palapala la, ia he mea no Kamiki e pono ai, oiai, ua hamo yaniki wale aku la no iaia, aohe hoi he hanai ai aku, e maona ai la hoi ka opu o ka mea i paii ne la no kona hewa—o kona aloha aoa i kona aiha a me Kona Alii.
Ua lonoia ae i>o hoi eia ka na
poo alakai Aupuni pakaha o kakou ke manao nei e kukala hou ae ike kanawai koa, a niahope iho hoi o ia hana ana, e komoia ana na kauhale o na poe aloha aina a pau e hnli ai no na pu a me na lako kaua, a o na mea a pau e loaa akn ana, e kaili lima mii ia ae ana, 0" ka lohe ko inakou a hoike aku, a koe r*mi ao hoi ko makou hooia loa aku i ka oiaio,
Poaha iho la i lono lauahea ia ae ai ua pau ko Kuhina Wilisi nuho Kuhina Amenka ana maanei, he la hoi mahope iho oks ku ana mai nei o ke Kaletoiia } a ua paniia afeu la ka ma ia wahi Kanikela-Kenerala Mila. Oke ano ae la no ia o ka lono, a mawaho aku hoi o ia v aohe i maopopo ia makou. Na keia mua iho paha e hoike ae i ka mea oiaio loa.