Ka Makaainana, Volume II, Number 9, 27 August 1894 — "HUAI KA ULU O LELE." [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

"HUAI KA ULU O LELE."

Aole ao i pau loa akujke au 0 na hana mana, oiai, eia uo ke ikeia nei maanei, a iloko nei hoi 0 keia au o ke "aupuni oi loa ;ak'U : a keia mau paemoku 1 ike ai- 0 keia hana, ©ia ka lilo aha o na tini opiuma 1 oleloia aia ilōko 0 kekahi pahu i hoes mai ma k«T Ausetera!ia 0

ka la 11 nei, a ma kahi hoi o w meiā, ua loaa aku he iuau pal«pala pili hoanoana no ka haawi wale aku. Ua hoikeia mai ka lohe i ka Luna Kiai Awa me ka hoakakaia mai o b arto o ka pahu, a ua kiai makaala )oa ia hoj ua pahu la i ka hooleleia mai iuka, a iloko no nge hoi o ia makaalaia, ua pulialahio aku ia no ua raea ia o loko i kaunuiia. He haole malihini ka mea i hoonohoia e kīai 5 a oiai no iioko 0 kona k?«.i ana no kekahi mau kj ua lilo aku no ua pahu la ? me ka maopopo o!e ufa pehea Ia i lilo a-i mai kona m&kaala ■ana. O ks inea oiaio !oa na0 s ua lilo aku no, a ua haohaoia no ka nalo honua ana o ua pahu 1a. Iloko o ka imi ikaika ana ua loaa hou aku no ma kekahi wahi okoa, a i ka nana aku, aohe i manuheū iho, eia nae v he mea e ka i ikeia iho i ka wehēia aoa ae, oia hoi he mau palapale piU hoomana, 0 na hana no ka koi 1 1:887, oia no ka hoi k 1 keia wa, Ahea no Ja hoi paii keia mau ano hana maoa ? - ■ - ■■■■■ y - Ku uo hoi i ka hooiiiakeaka aa hana pihpe & ano oaakau a hohe wale © na oehaa pakah¥'o kakou. Oiai hoi ke Kamepiona iwaho p ke-awa nei i kj po Poakolu iho la kahi i .kiki 'hoomaamaa ai i koaa aiau pu nuiHii a me ka hookuu ana hoi i kekbh ? mau topido 9 a iaia no lioi e kaaloalo ana ta& o a maanei» a'ua holo loa a mawahe pouo o Waikiki a kiola ae k ! Ua ikaika noii o kona kukui uwila ia uka a ahuwale ka-aeone # af[& no hoi na &iu a me ua mukai.' kaulio e kiei a e haU> ana i ka hoopaeia

i mai q kekahi waapa ine nn lako j kauu 110 na poe aīoha aiim, tTe j hoku nae noi ka mea i loaa īa j lakou uo ia luhi wulo ana iajgp 1 O na aka no pahu o lakou ka lakou i kiai a:, īna i manae ke Kamepiona e Jele tnai iuka nei, j aol*i loa e hiki ia lakou nei ke j akeakea aku. | 1 Pau aku ia hoi na hana uriana s oili ae no hoi ia »nau hana kapakahi a ke kahii o ka Aha Kaapuni ma ke kime e noho nei, a e ike Iea ia iho no ke kaulike ole o ka hookau ana i ka hoopai. He Pake w6 kekahi mau hua opmiEa, ua hoopaiia no 18 malama hoepaahao me ka uku pu aku i $400, o kela m&u Paniolo ho; 110 ka wawahi hale, me ka maopopo ole-o ka mea & laua i aihue,ai, he eono a he elima makahiki pakahi; a o kela haole hoi i kolikoli ai i kana j wahine uie ka manao no paha e j pepehi aku a make loa, he eiwa wale iio malama hoopaaliao ma ka liana oolea. Akaka loa ke kaulike ole.la! Ia lakou haole iho ao. he mahani loa ka hoopai, eia uae, oia ka hewa ©i loa aku o ke ino a ke koikoi mamua o kela mau hewa aku. Ua hele kela hoeha aua i wahinb a koe mai iee ola, he eiwa wale no maīama hoopai, Nolaila, aole ke ola i oi aku, he mea paani wale no ia. Ina paha he Hawaii, mahanahana pouo! Ae, he keu iō no hoi paha a ka apiki o keia au t Iloko ō na la i hala iho la i hookolokoloia ai kela hihia oki mare a Kauka Makalu opio, ma o kona kahu la» #i ua uui ua ike ekaeka ā ku i ka pelapela i kaulaiia ae imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena= Uiai, aia no ka mea hoopiiia ma ka ama e, xra hanaia no ka hihia a ua iiooiaia, ma ka manao o ! Lunakanawai Kupa s ua hewa ; loa oia ma ke kino, mamuli o kona ano lilo loa i ka "pahee l ka welowelo." 0 ka makou no nae hoi e oleio nei no ka apiki, oia ka 1s©opii a ke kanē ma o kahu la a aeia aku la e moku loa laua mai na launa a hookauuu ana o keia uma aku, Apiki io uo U a me ke kupaiauaha pUe He mea maopopo loa I keia wa aola o Luiiakauawai Kaapuni Kepoikai o Maui e uookehu hou | ia aku ana ma ia kulaua i keia mua oiai nae hoi, ua paa iho uei no oia maklo o ke kupeeia ana. Ua iuaopope loa koua pau, aohe ona tnea e pa- | kele ai» no ka moa» ua inaina'o j Kuauau īi\vx uo kona kuokoa . ma ka hooki> anA i ke k«uawai t o hopuia o De!o lima-iuuumuu.

Aole eia wale, a'Va, © KolekaaVa no ka h&i. kek$bi e hooikaika nei e. pau oia. Tīo wiln mika* n<>!o iio ka ka mea i m.maoia e ho.okohu'aku, no k>i ohana a Balauwina, a oial hoi, o kona puka ana iho nei no ka ia mai ke kula ao, aole o!a i maamaa ma na mea pili konawai. Eia hou no ua. ano apiki! Imua o ka Ahaolelo kuikawa i ka Poaha iho la, ua hoike ae na loea kalaiaina pakaha i k<* lakou hoihoi ~ole i kekahi haawina nokela hate makeke hao hou a Lualii Kikania i kukulu ai makai o Ainahou, Waikahalulu. Ua makemakeia no e hoihoi ae a kahi no e ku nei. Ē hewa la boi ia l Mahalo nae hoi makou i ko Kakina noonoo mua no nona iho, rrV ka mea 3 e ole la a rae ke alanvii pali o Puowaina, loaa ia mau kia hoo. manao nona me ka lilo wahi dala ole mai iaia aku. Oia ka hana rna : oiai, na hai hoi ka "pe" ana, Aohe i lawa, ho kou aku !

Nui ka hooikaika o ka ohua paiemo aiaula e hooholo koke ia he biia kanawai e haawi ana i ks pono no ke&ahi hui alahao uwila. 0 ke kumu ka o kei» hooikaik|i, ua kooao kekahi hoahauau Kakela, e paioa aei { laakai o ka Haie Dute» ma ia | hana a oia hoi ka hepe maanei i keia wa. Ua waihoia aku he mau no ia mea imua o ka Ahaoleio kuikawa, aole nae hoi "i ae koke ia i keia wia e no«noo aij me ka hoolohe ole ia hoi o ka Kuauau uwe hapehane aku no ka pono a pomaikai 0 na poe paahana, ina ka e. _aeia ua aiahao la, oiai, ua inakaukau ka he $150,000 uo ka hoohaua koke aku, a aia ia_oiaj mauao a.i e pono ana na poe paahana, Aole i lawa ! A hiki mai la 1 ka Poakolu i hala iho la 3 ua pehu loa ae ka aie lahui a ka huiua nui 0 $3,507,045.20. Ea, nui io no, aohe wahi mea a emi iho ia lakou nei, o ka pii mau ae no ia e ikeia nei. A ke noi nei no hoi ke Kuhu<a Waiwai uo ons aie lahui hou no na haua Aupeni hou # w»hi ana< Malia i mea hanai no i na koa 0 lakou. Oia paha, ae pnha, a pela paha ? Ina paha o keia ke au 01 !oa aku * ka maikai, e like la hoi j me ka mnnao o kela n? hesa j poohina Kiwini, nole la hoi e j loaa ia Kapena Mnk»i Uwe ki| e. j Mamuli n<Tpaha 0 k<f ano lilili j wa»w ena 0 na Alii Mak>> : a pau • i iOKiia ai i w»hi nokahi e poino ! ke dala, hn F tt ke

ka inea uaii» i hooko nku, a<» , - —fetptrnit-ATrnTn* hoHa jr ~['mo 'nana i aooiioo. Auwp no ka hof ka ekaeka e hoopailua 'aj_e_? : ' Ke hoomanaoia nei no "hoi | paha, aole 1 loihi loa ku maftawa j i hala ae, i ke au a Kale Wili- | sona paha ka o» loa akn, e noke • maii ia ana ka hoinoia o ka Oihana Mākai. A pehea hoi i keia wa ? Aohe wa oi aku oka pelapela ame ke ano kupono ; ole. He meha pu hoi ia o Kuanau a mo na nupepa a lakou, . i--^he' , 'walami-iyftle: he, i kooia hol T eka Ilainuku a iue na anela ; malalo aku ona. Oia nae pana \ lioi, aia a no hai 'ke 10 n ino ole ] paha, hailuku aku ine ka īepo; j aka s i kaia iho la hoi ia lakou ; ponoi ilio, he mumule ia la a ' he muaiule loa, j No ia nae pah ah oi ka mea ' e loheloheia nei e pau aku una ] ko Hikikoki nolio Ilamuku ana ; a o Hope Ilamuku Kalaiuiu, ka- | malii paioa, ke pani. Ina he | oiaio ia leno, ke oIe)o nei makou ! ao.le o Halaanu i kupono e lilo i ' poo malalo iho o Kuauau no ia : oihana. Kia uae, ua hoole o ilikikoki i ka oiwio o ia lono, a : aole liyi oi a e wain oana, no ka | mea, ua loaa hou mai no kona hookoh li hou iio k a hooh iki an a iho uei. 0 Vona iini maoli no ■ ka hoi loa nō Hilo, aole. nae hoi he aeia mai. ' j Ua lonoia ua hooia aku ke ; K.omisina Beritania hou e, ma- j iahiāia no ka maluhia a e hoo- j pakeleia no hoi na ola ona poe ; Ameīnka maanei e ka mokukaua ; auputii, oiā hoi na poe Amerika i komo ole ma na hana pili kalaiaina .naunei. i