Ka Makaainana, Volume II, Number 5, 30 July 1894 — NA AINA MAMAO. Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei. [ARTICLE]

Help Learn more about this Article Text

NA AINA MAMAO.

Na Lono Huikau mai na Wahi Like Ole mai o ke Ao nei.

Ma ka Wanmu-nii] noi i loaa «ai ai ua lono malalo iho; PANIKUŌ NA AI AHAO AMERTKA Pio na Paahana a Lanakila hoi na Ua pau ke panikuia ana o na alahao o AmerikaHuipuia ; ai pio koke hoi mamuli oko Peresidena Kalivilana komo koke ana aku e akeakea rae ka ikaika o a a mea kaua nia on a pualikoa }r. Oiai hoi na nupepa 6 Enelani e hoopuka ana i na manao mahalo ia Amerika Hiiipnia no ka pio koke p.na o keia olohani iui i nianao wale ia, na hooholo ae ka papa hooko oka Ahahui Alahao Ameiika ma Kikako no ka hoomauia aku no rne ka hahana a me ka ikaika o keia T>aniku ana } me ka nāna ole ae

lioi no ka manawa a i na hopena paha e ulu ae ana. Ua hanaia keia olelo hooholo mamuli o ka ac ole ana o ka Ahahui o na Luna Hooliana Nui e lioihoi hou aku.inapoA olohani ma kolakou inau wahi hana mua> ine ka hookoe i na poe i komo kuhohemi a i lawelawe maoli ma na hana karaiiria a kue :kanawai. " Elua oaau kuahaua pili oihana a Peresid6na Kaīivilana i hoopuka ae, me kona olelo ae e noii

a e nieniele pono ia akn no na kumu lioopii a hoohaiahala a na paahana/ Ua lilo kana hana i mea e loaa ai oka hopena maikai, e na ia mea hoi i koiio aku i ka Ahahui e hoike aku i kona manao haawi pio, Aole no i akea loa ke kuahaua mua, &k&, oka hope iho ka oi aku o ke akea, © kauoha ana i na poe kue a olohani a pau o na Mokuaina o Dakota Akau, Monotana, Idaho, Wasinetona, Waiomina, Kolorado ame Kaleponi, ā me na Okana-aina o Uta a me Nu Mekiko, i mea hoi e hiki ai ke hooko pon© iā ko ke Aupuni inana a me kona hana, oia hoi, ka laweia ana o na eke leta, e hooki na kanaka i ka lakou mau )iana kue a akeakea i ka laweia o na eke leta a me na oihana kalepa ma na ala o' ia mau walii, e like hoi me na pono i hooiaia e ke kanawai no ka oihana leta,

oihanakoa auia a me moan'a, a me na hana o ae o ke Aupuni, a mamuli hoi o kona ano JPeresidena no Ainenka Huipuia, ua kauoha aku i na kanaka a pau e lawelawe ana, a i komo paha ma kekahi ano, me ia mau hana ku9 a akeakea kanawai, na hoohui ana a hoakoakoa ana palia. e hookaawale a e hoi aku no ko

lakou aiau wahi noho ' ka uialuhia ma ka hora 3 o ka auwina la o lulai 10 a mainuii ae paba. v ♦Ua pai a hoolakaia ke kuahaua ma na olelo Bohemia, Polaai a me Beritania, a lu laulaha īa ma o a unaanei a iwaeua koi o na poe Hohemia a me Polani; a ua loaa I<a mea i i manaoia, oia ka maluhia. Ma ka a«ao hoi o kela mau lahui ae la, ua hoohalike Jakou i keia fcuahaua aka Peresidena e like la kekahi kuahaua a ke Za o E,usia ma kekahi o na wahi kuaaina loa o Polani a me Kijsia, o ka hoolohe wale no ka mea pono hookahi, a akahi no hoi lakQu a akakuu mai me ka malama ana i ka uialuhia, aole mamua aku, a oiai hoi, na ka Peresidena © Amerika Huipuia ua kuahaua la, aohe n® a lakou hana e ae o ka heoiohe wale ne. Ma o a maanei, ua ikeia ke waiwai o kela kuahaua hope a ka Pe3.«sidena, a ua hiki ole hoi ke hooieil ae. A m-amuli- no hoi o ia, akahi a ike a maopopo lea i na poe haahaa hoohaunaele ke koikoi maoli no oka popilikia maiuna iho o lakou maiaul) o ka iakou mau hana kanawai ole, i oi ioa ae hoi mamua o na hoao ana e hoomalielie a e uwao ae ma o na komilo U a lakou ponoi iho no i manao ai, ina no e kukakukaia no hookahi malama hoiookoa. lianakila na Aliahui Alaliao, Ma Pulumana, Ilinoi, ia 14 nei, ua olelo ae na poo o ka Hui Pulumuna e hoomaka ana ka hana i ka Poakahi ae, la H>, a e aeia ana na poe kahiko i olohani e hoi hou e hana, ko« ua poe hana hewa, a uo na uku hoi mamua aku iio oka oiohani ana. O na po« hoi e noho ana naalaila e a0 oie ana e hana malalo o

na kumu mua, e pau nu? ana i ke kipakuia, E hooko pono ia aku ana keia rula. O na poe olohani no noi i hiki ke hele, ua haalele nni, a ko« aku no na poe hune a nele maopopo loa. Nui ka pioloke o ia p.o mapaulio ko na paahana manao ua pio lakeu. Piha puuluulu ne i na kanaka, eia nae, aohe mau hoeueu ana i hanaia ae. Aia ka manao o ka hapanui o na kanaka no ka hoi hou e koe no na poe manao welawela loa, aia no k« kupaa la mahOpe o Debe. j Ma Toledo, Oliio, a me Ipkahi mau wahi e ae, e laa o a Kapal«kiko, nui ka pi olo<ije mamuli. o ka hoomaka hou ia o ka hana ma ka ia 14 nei, a a|ia hoi ke holoholo hou la na kaapahu. Ua haawi makana ae ka Hui Pakipika Homa he $5,000 no kokahi ike e hiki ai ke hojpuia a ahewaia o ua poe i kokua ma ke

keakea ana a me ka hoopoilio ana i na kaamahu, e kue an» hoi i 11 r kanawai o Kaleponi. Hoohaniniia Koko. tīo ehikn i make a me na poe lehuleinu i ©ba, oia kfl hua o na ulele hakaka ana mawaena o na pualikoa a me na po« hoohaunaele uia Kikako, i ka la 7 nei. Ua mako hewa he wahine a mo ke keiki mamuli o na poka lele ahiu wale. Ua hookaheia ke koko ma na alanui o S,acarameto, v i kakahiaka o īulai 13, a ua nui kā pioloke a me ka enaena o ia la a po. Elua mau mer iki pu ia ena koa, aole nae laua he mau mea olohani, aka; he mau mea- kokua ika manao olohani,. Hookahi o la.ua i make loa, a o kekahi hoi aia ma ka halemai ua puka pu k<a poka ma kona lima akau a tiie ka poohiwi. Ua ao pinepineia aku no ka lehulehu e na koa, a o ka hua ae la keia no ka lioopuuluulu a hoopaakiki aku o na kanaka oaa na pa hoahu ukana o nakaamahn. Na LonoPili Olohani Lehulelm. Ma ka Moku«ina o Wasinetona, ua puhi ahi ia na alahaka alahao.

O na kanaka hana hoi keia o na alahao o ka hui Pitihuga me Komohana, ua-hoole lea e.hoolohe i ke iauoha olohain laulaha. TJa apono o Peresidena sona i pau i ka Peresi<lena K&livilana hana ma ka hoouna ana i na pualikoa Aupuni 'iloko o kekahi Mokuaina me kekahi kauoha ole raai kd Kiaaina maL ona kakauolelo hoi keia i hoouhaiā raai Wasinetona aku no ka hele ana e hooponopono i na hoike helu o kahi hana dala o Kapalakiko, ua paa lakou raa Ogedena. Uta, no umi la mamuli o ke paniku.

I kulike ole hoi me ka mea i maaaoia, aohe i ulu ae he hakaka ma Sacarsmaeto i ka lioea ana aku o ua pualikoa i kakahiaka ae okala 11 nei. Oke alakai hoi keia o na poe olohani, oia o Heneri Noka fHenry Knoxj, ua paa oia i ka hopuia.

Ua kohoia aole i emi malale iho o 15,000 poe hana o nā Nai*a Paahana i hoololie I ke kauoha « olohani laulaha, Ma kekahi mau wahi aku hoi, aole na lala o ia ahahiu i hoolohe i kela kauoha. A nia ka la 11 i hoopio ai o Soverimi i kana kauoha olohani lanlaha. Mahope o ke paonioni nui ana me na poe hoohaunaele ma Bana Hose, ua haalele iho h« kaamahu ia laila no Kapalakiko i ka la 10 nei, a lilo hoi ke paniku i iiiea ote. Ua holo na kaamahu o na alahao a pau, ma ; a la no. ma Kolo\*aJo« 5 pela uo hoi ma kekahi mui n&hi e a« A mu ka la H at ] hol i haki loa

ai ke kua'o ia kamelo nui ma Kikako, aua bolobolo ae aa kaamahu a lāwelaweia hoi na hana ma na alahao a pau. Ehia puali o na Koa Kiai La hui oka Moknaina o Wasinetona :? hoole i ka hana ma ke ku« ana aku ina p©e olohani. 0 lte Komopahi , O ka i hana inn»i' pels rf aka, na hoihoi . hou ia„ae no e Generala Kure. Ua nianaoioia no keia ano ku i ka oluol'u ioa ka mea i hoole ai o Ko mo*>ani A. Hooneleia ka puali hopo me na lako kaua, a ua iftar?.c hoi kahi poe ua like loa no ia me ko lakou hopu maoli la ana. 0 na ahahui paipalapala o Nu | loka, Helu 6, a me ko Kikako, I Hehi 16,-k'a i hoike ae i ko laI kou manao kokua no keia oloj hani alahao. oko Kikako aha 1 hui nae hoi ka i hoouna aku i I kekahi palapala waipahe i ka Pesesidena, a ma ia hoi e uwalo aku ana iaia a me kona Aha Kuhina "e hooki i ke kakoo ana ma o na koa Aupuni la i na hui i i ona hoi mamhli o ka hoomanawanni ole, e like la no hoi me ka mea mau no lakon | me ka wāina o ka pono kui- ! kavs'"-i loaa ia lakon.

He mokumahu holo muliwai, ka Alameela, ka i lawe aku i ka Mlkai Nui, i ka la 10 nei, mē elua puali koa kaualio a me elima puali koa pukaa, mai ka P«-residio-p.ku, ke kahua koa o Kaleponi, Ua manaoia e holo ana ka moku' 110 Sacarameto, U& kipa ae oia i«a Hea Ailana <$. lawe aku he 000 poe koa maliuo 0 keia mau puali a pau, ua hookauia aku na&hma o olua mau mokumahu muliwai o Sacaramelo. 'Hookahi puali kaualio i hoolole'a n?a kela a mi keia kapa muljwai a e hookolo nka hoi ko lakon meheu ma ka mu< liwai ma ke auo he klal lukiia.ua no na moku. Ma ka la 10 nei, ua hoopiiia o Peresidena T)ebe a me kek&hi orau hoa lehulehu ona o kā A. A, A. no ka ohumu ino e kipi» m? ka akeakea ana me na eke leta o ke Aununi. Ua kauia ko lakou pela ma ka huina o $10,000 pakahi. koke iho o keiu hana a ka ahā kiure nui, ua ka kauinoa'ae' 'o Luna Haaa Nu: Soverina o na Naila i kekahi palapala e kauoha ana I na lala a pau o ia ahahui « heoki i ka hana a e hoao aku, amaialo o ka lepa o ka maluhia/' e hoeueu aku i ua manao ir»aiki;i iwaena o ka lehulehu nia k;: aoao e kekua ana i ka hoopone pono maluhia ia o na peno a 1 komo ma ia h&na ana. Ē ana OeieiiiaiiU Ma ua lono palapalu mai Apia ae, i loaa aia Vitoi:ia iu;* ka Waiimu aku, aia t Gercaiiik.

uia manao la « ae ia Bamoa uluaoa. E hik? aleu ana ilaila be eha a (-lima palia m.in aiokukaua Ceremania iloko o lulai a o Augate ae paha no ka lawe a hoohui ana aku ia mau paemoku mulalo o ia liae, a ua uiaaaoia ua 'naalele aku o "Eneiani i kana koi no iaila a ua ae oia e lawe i na raokupunre"' : ae ; ma ke e paa la malalo o ka Geremania hoomalu ana i keia wa. Aohe i auo hoiiioi loa ia keia lono ma Bamoa, iio ka niea, aia ia Knelani ka Luanaolana nui o ia aina. Kau Hoonati<sue Olai Nui ia Tureke.

Elaa mau olai i heonaneue ae ia Konakniopela i ka la 11 nei. Lehulehu na kauhale i hoopoi uoia, a he mau haneri na make

a me ua poino, aole nae i uaaopopo pono loa. Aole inalaila wale, aka, ua palahalaha loa aku ke olai ina o a maanei, me ka nui o na kauhale 1 hiolo a lehulehu no hoi na make a ine na eha. Ua nalo loa ka pupupu kauhale o Adabaza, a ma ka mokupuni o Halaki, ua pau -.na kauhale i ka poino. Ua liiolo kekahi hapa o ka halekula ao kaua moana, a eono poe I make. He kahuuapule ka i make iloko 0 ko lakoi\_Jieiau mamuii o ka haule ana iho o ka hale maluna ona, No Konakinopela mai kekahi palapala o ka la 13 nei e olelo ana: Ua lai malie ke kulanakauhale e Hkē me ke ano mau. Nui a palahalaha loa kahi i hoopoinoia. Ua oi loa aku na poino mamua ae o na lono niua i kiuohi. O..lalova. ma ke Kaikuono o Isin)ida f ua aneane e pau ioa i ka hoopoinoia. Ma Setamabula, ua hol® pololei aku ka poieo mai ka luakini o Suletana Ameela a Edane ehia mile. Nui ka poino ma ia ala ? a lehulehu na ola i make. Ma ka pupnpu kauhale o Sana Setepano, ua emi koke akn ke kai uo 200 iwilei. alaila, pii emoole hou mai, e kiola ino ana hoi i na waapa maluna aku o na awapae, a me ka hana i 4 iia poino nui. Ua hoike pili oihana ia ae he 100 na poe i make. O ka heluna oiaio nae, ua manaoia aia aku no iluna. Hoea mau atu no na pala*pala e hoike ana no ka nui o na poino ma na wahi lehulehu, mai ka waiwai a na ola, ma' ka okana o Aderianopole; ma Moodaiia % me Tsimida, Asia Uuku; a ma na kulanakauhale ma kela a me keia aoao o ke Dadenele. Aohe i maopopo l®a ka nui o na poe ola 1 make maloko o keia kulanakauhale (Konakinopela>. Na Hunahuna Ua kakooia ko Dupue Aha Huhina e ka Ahaolelo o Farani,

raa o kekahi koho hilinai o!e ; e kue ia 80/ TTft hooholo "lfalia Ahaolelo i ria k'anawai o<>Joa loa e kuo aha i na poe anak!sn. Ke ano enii nuii la ka mai ahulau ma īīonokaona, a ke emi mai ia no hoi ke kolera ma Rusia. . Ma imako T i ka Ia 13 nfti, i liia ai o P, E. .T. Penikalaka, ka limukoko nana i lake ola o Meia Harisona. i. Aia ke noiiia mai la ma Amerika Huipuia ka hookomo maiu ia aku o na Pake ilaila mai Kanada aku. i E paakiki aku ana ke Aupuni o Farani e hooholoia kana mau kumuhana e kue,ana i na poe anakisa naamua ae o ka pau ana o ke kah noho o ia Aha. Aia no na poe eli lanahu ke hoomau hou la ika lakou oloham aua n»a Penesilivania, īdaho ame kahi p mau mokuaina e ae. TJa ae o lapana i ko Beritania Nui noi uwao ma ka paio pili aupnni i ulu ae mamuli o ke ala kipi ma Korea , s» ua manaoia e hana like mai anao Kinapela. Ua wanana ae kekahi nupepa pili lealea 9 Ladana e eo ana ko Okefoda poe iko īale, ma ka ulele hookuku wawaena o na haumana o ia mau kulanui, e hanaia ana ma ka la 16 iho nei. Ua hoikeia ae aia na poe aaakisa o Farani ke ohumuhumu la e hoopahu i ka manawa hookahi ia Parisa, ma ka halenoho oka Peresidena ? ke Keena Senate, ke Keena Elele a me ka Hale Hookoiokolo. Ma Mokupuni Kulina (Corn), ua hoouka kaua pu na poe Beritania e noho la malaila me na pualikea Nioaragua aua hoauheeia lakou. Mahope iho ua lanakila ae na poe Nicaragua, a ua kukalaia ae hoi ke kanawai koa.

Ua hookohuia aku o Komodoa Kikelani (Kirkland) no ke kahna o Asia, iaia ka hoomalu ana malalo o ke kulana HopeAdimerāla, e pani āna hoi ia Adimerala Sekerete ' E haalele aku ana oia ia Kapjilakiko ma'luna b ke Oalika i Augate 7 ae. - Ua hoohiki pili Oihana iāho Haku Busela o Kilbvene,' o Sa Kale Rusela mamual i Lunakanawai Kiekie n'o He loio kaulana oia, o na hihia hewa nae hoi kooa 1)1 loa; a oia hoi ka mua o ka hoomana Katolika I\omi i loaa ae ia kiilāna no kekahi mau makahiki loihi i bala ae. Ua hoauheeia ka Yis:ilāni, ko j O Anierika Huipuia imoku heihei oi loa, e ka Beritknia, ko ke Kama'lii o Wale mi>kn heihei, \ ka la 12 nei, ma ke kaht«a heihei

«> Kalaide, Sekotia. he 50 mile ka loa, no ka maleāna o $2,875. ITe mau minnln lehulehu ka oi ? a o k<; «ono iho 1a 'noī o kft t)0 ana. He aha komisina ka i hookohuia e ko Kanada Ahaololo i ka inakahiki i hala no ka hele ana e noii a e ■boomaopopo- , 'l n f >u pili ika hookapu waioiia, a he $120,000 na lilo. Ua hele ia aha mai kahi wahi aku a kah: wahi aku nie ka lawe ana hoi i na olelo ike a pau e lolfa ana. īīe huunaele kipi hou ka r nln ae ma Bulufi]a. Ua ano palaleha na luna Aupuni o Nicaragua i hoon©hoia aku ai ilaila a ua ala ae ha poe o ka Aina Makilea a hooliiolo ana i ko lakou mana, Ua hooleleia aku na koa malina a me na luina o kekahi mokukaua Amenka no ka hoopakele ana i na poe A.merika. Ma ka lalOnei i pau ai ka hana aka Ahakuka Panalaau, He olelo hooholo ka i hooholoia e apono ana ike Aupuni o Kanaela ma ke kokua hiwahiwa ana 3 na mokumahu e holo pololei nei i Auseteralia ano ke kokua elala nui 5 manaoia no kekahi hui hooholo mokumahu holo loa ma ka Ateīanika, e lāwe atia hoi ina eke leta a rae na ohua. - Ma na lono o Korea mai, ua oleloia ir a ka ahakukakuka mai nei ona īona o na aupuni e, i ka la 12 noi> -ua ae aku ke Kuhina lapana ika manao e hooliloia na awa kumoku o Korea i mau wahi kuikawa, ma ke awā wale -no nae o Semeulupo (Ohemnlpo), aua hookoe hoi i kana par>* no na awa eae aia a lohe mai oia mai kona Aupuni mai. Ke mau la no ko lapana hoole e hookaawaleia aku kona mau pualikoa.