Ka Makaainana, Volume II, Number 5, 30 Iulai 1894 — Page 6
This text was transcribed by: | Duke Nihipali |
This work is dedicated to: | Anake Sarah Wood Naluai |
Ka Makaainana.
6 HONOLULU, OAHU, POAKAHI, IULAI 30, 1894
NA AINA MAMAO
Na Lono Huikau mai na Wahi
Like Ole mai o ke Ao nei
Maka Warimu mai nei i loaa mai ai na lono malalo iho;
PANIKU O NA ALAHAO AMERIKA
Piona Paahana a Lanakila hoi na
Poe Ona Waiwai.
Ua pau ke panukuia ana o na alahao o Amerika Huipuia, a i pio koke hoi mamuli o ko Peresidena Kalivilana komo koke ana aku e akeakea me ka ikaika o na mea kaua ma o na ualikoa la. Oiai hoi na nupepa o Enelani e hoopuka ana i na manao mahalo ia Amerika Huipuia no ka pio koke ana o keia olohani nui i mano wale ia, ua hooholo ae ka papa hooko o ka Ahahui Alahao Amerika ma Kikako no ka hoomauia aku ne me ka hahana a me ka ikaikai o kei paniku ana, me ka nana ole ae hei noka manawa a i an hopena paha e ulu ae ana. Ua hanaia keia olelo hooholo mamuli o ka ae ole ana o ka Ahahui o na Luna Hoohana Nui e hoihoi hou aku i na oe olohani ma kolakou mau wahi hana mua, me ka hookoe ana hoi i no oe i komo kuhononu a i lawelawe maoli ma na hana karaima a kue kanawai.
Elua mau kuahaua pili oihana a Peresidena Kalivilana i hoopuka ae, me kona olelo ae e noii a e nienele pono is aku no na kumu hoopii a hoohalahala a na paahana. Ua lilo kana hana i mea e loaa ai o ka hopena maikai, a na ia mea hoi i kono aku i ka Ahahui e hoike aku i kona manao haawi pio. Aole no i akea loa ke kuahaua mua, aka, o ka hope iho ka oi aku o ke akea, e kauoha ana i na poe kue a olohani a pau o na Mokuaina o Dakota Akau, Monotaua, Idaho, Wasinetona, Waiomina, Kolorado a me Kaleponi, a me na Okana-aina o Uta a me Nu Mekiko, i mea hoi e hiki ai ke hooko pono ia ko ke Aupuni mana a me kona hana, oia hoi, ka laweia ana o na eke leta, e hooki na kanaka i ka lakou mau hana kue a akeakea i ka laweia o na eke leta a me no oihana kalepa ma na ala o ia mau wahi, e like hoi me na pono i hooiaia e ke kanawai no ka oihana leta, oihana koa aina a me moana, a me na hana o ae o ke Aupuni, a mamuli hoi o kona ane Peresidena no Amerika Huipuia, ua kauoha aku i na kanaka a au e lawelawe ana, a ikomo paha ma kekahi ano, me ia mau hana kuo a akeakea kanawai, na hoohui ana a hoakoakoa ana paha. e hookaawale a e hoi aku no ko lakou mau wahi noho me ka maluhia ma ka hora 3 o ka auwina la o Iulai 10 a mamua ae paha.
Ua pai a hoolahaia ke kuahaua ma na olelo Bohemia, Polani a me Beritania, a @a lu laulaha ia ma o a maanei a iwaena @oi o na poe Bohemia a me Polan, a ua loaaka mea i manaoia, oia ka maluhia. Ma ka aoao hoi o kela mau lahui ae la, ua hoohalike lakou i keia kuahaua a ka Peresidena e like la me kekahi kuahaua a ke Za o Rusia ma kekahi o na wahi kuaaina loa o Polani a me Rusia, o ka hoolohe wale no ka mea pono hookahi, a akhi no hoi lakou a akakuu mai me ka maama ana i ka maluhia, aole mamua aku, a oiai hoi, na ka Peresidena o Amerika Huipuia ua kuahaua la, aohe no a lakou hana e ae o ka hoolohe wale no. Ma o a maanei, ua ikeia ke waiwai o kela kuahaua hope a ka Peresidena, a ua hiki ole hoi ke hooleia ae. A mamuli no hoi o ia. akahi a ike a maopopo lea i na poe haahaaa hoohaunaele ke koikoi maoli no o ka popilikia maluna iho o lakou mamuli o ka lakou mau hana kanawai ole, i oi loa ae hoi mamua o na hoao ana e hoomalielie a e uwai ae ma o na komite la a lakou pon@i iho no i manao ai, ina no e kukakukaia no hookahi malama holookoa.
Lanakila na Ahahui Alahao
Ma pulumana, Ilinoi, la 14 nei, ua olelo ae na poo o ka Hui Pulumana e hoomaka ana ka hana i ka Poakhi ae, la 16, a e aeia ana na poe kahiko i olohni e hei hou e hana, koe na poe hana hewa, a no na uku hoi mamua aku no o ka olohani ana. Ona poe hoi e noho ana malaila e ae ole ana e hana malalo o na kumu mua, e pau nui anan i ke kipakuia. Ehooko pono ia aku ana keia rula. O na poe olohani no noi i hiki ke hele, ua haalele nui, a ko@ aku no na poe hune a nele maopopo loa. Nui ka pioloke o ia po mamuli o ko na paahana manao ua pio lkeu. Piha puuluulu na alanui i na kanak, eia nae, aohe mau hoeueu ana i hanaia ae. Aia ka manao o ka hapanui o na kanaka no ka hoi hou e lhana, oe no na poe manao welawela loa, aia no ke kupaa la mahope o Debe.
Ma Teledo, Ohio, a me kekahi mau wahi e ae, e laa o Kikako a Kapalakiko, nui ka pioloke ma muli o ka hoomaka hou ia o ka hana ma kala 14 nei, a aia hoe ke hollholo hou la ua kaamahu. Ua haawe makana ae ka Hui Pakipika Hema he $5,000 no kekahi ike e hii ai ke hopuia a ahewaia o na poe i kokua ma ke keakea ana a me ka hoopoino ana i na kaamahu, e kue ana hoi i na kanawai o Kaleponi.
Hoohaniniia ke Koko
He ehiku imake a me na poe lehulehu i eha, oia ka hua o na ulele hakaka ana mawaena o na ualikoa a me na oe hoohaunaele ma Kikako, i ka la 7 nei. Ua make hewa he wahine a me ke keiki mamuli o na poka lele ahiu wale.
Ua hookaheia ke koko ma na alanui o Sacarameto, i kakahiaka o Iulai 13, a ua nui ka pioloke a me ka enaena o ia la apo. Elua mau mea i ki u ia e na koa, aole nae laua he mau mea olohani, aka, he mau mea kokua i ka manao olohani. Hookahi o laua i make loa, a o kekahi hoi aia ma ka halemai ua puka pu ka poka ma kona lima akau a me ka poohiwi. Ua ao pinepineia aku no ka lehulehu e na koa, a o ka hua ae la keia no ka hoopuuluulu a hoo. paakiki aku o na kanaka ma na pa hoahu ukana o na kaamahu
Na Lono Pili Olohani Lehulehu.
Ma ka Mokuaina o wasinetona, ua puhi ahi ia na alahaka alahao.
O na kanaka hana hoi keia o na alahao o ka hui Pitibuga me Komohana, @a hoole loa e hoolohe i ke kauoha olohani laulaho.
Ua apono o Peresidena Harisona i pau i ka Peresidena Kalivilana hana ma ka hoouna ana i na pualikoa Aupuni iloko o kekahi Mokuaina me kekahi kauoha ole mai ke Kiaaina mai.
O na kakauolelo hoi keia i hoounaia mai wasinetona aku no ka helel ana e hooponpono i na hoike helu o kahi hana dala o Kapalakiko, uapaalaou ma Ogedena. Uta, no umi la mamuli o ke paniku.
I kuliki ole hoi me ka mea i manaoia, aohe i ulu ae he hakaka ma Sacarameto i ka hoea ana aku e na pualikoa i kakakhiaka ae o ka la 11 nei. O ke alakai hoi keia o na poe olohani, oia o Heneri Noka [Henry Knox], ua paaoia i ka hopuia.
Ua kohoia aole i emi malale iho o 15,000 poe hana o na Naita Paahana i hoolohe i ke kauoha e olohani laulaha. Ma kekahi mau wahi aku hoi, aole na lala o ia ahahui i hoolohe i kela kauaoha. A me ka la 11 i hoopio ai o Soverina i kana kauoha olohani laulaha
Mahope o ke paonioni nui ana me na poe hoohaunaele ma Sana Hose, ua haalele io he kaamahu ia laila no Kapalakiko i ka la 10 nei, a lilo hoi ke paniku i mea ole. Ua holo na kaamahu o na alahao a pau, ma ia la no, ma Kolorado, a pela no hoi ma kekahi niau wahi e ae. A ma ka la 11 ae hoi i haki loa ai ke kua o ia kamelo nui ma Kikao, a ua holoholo ae na kaamahu a lawelaweia hoi na hana ma na alahao a pau.
Elua puali o na Koa Kiai Lahui o ka Mokuaina o Wasinetona i hoole i ka hana ma kekue ana aku i na poe olohani. Oke Komopani G K i hana mua pela aka, ua hoihoi hou ia ae no e Generala Kure. Ua manaoioia no keia ano ku i ka oluolu loa ka mea i hoole ai o Ko mooani A. Hooneleia ka puali hope me na lako kaua, a ua manao hoi kahi poe ua like loa no ia me ko lakou hopu maoli ia ana.
O na aha hui paipalapala o Nu Ioka, Helu 6, a me ko Kikako, kou mano kokua no keia olohani alahao. O ko Kikako ahahui nae hoi ka i hoouna aku i kekahi palapala waipahe i ka Pesesidena, a ma ia hoe e uwalo aku ana iaia a me kona Aha Kuhina "e hooki ike kakoo ana ma o na koa Aupuni la i na hui i hoohuiia, i ona hoi mamuli o ka hoomanawani ole, e like la no hoi me ka mea mau no lakou me ka waina o ka pono kui kawa@@ loaa ia lakou.
He mokumahu holo muliwai, ka Alameda, ka i lawe aku i ka Makai Nui, i ka la 10 nei, me elua puali koa kaualio a me elima puali koa pukaa, mai ka Peresido @ku, ke kahua koa o Kaleponi. Ua manaoia e holo ana ka moku no Sacarameto. Ua kipa ae oia ma Mea Ailana a lawe aku he 300 poi koa malina. O keia mau puali a pau, ua hookauia aku maluna o elua mau mokumahu muliwai o Sacarameto. Hookahi puali kauolio i hooleleia ma kela a ma keia kapa muliwai a e hookolo aku hoi ko lakou mehau ma ka muliwai ma ke ano he kiai hikimua no na moku.
Ma ka la 10 nei, ua hoopiiia e Peresidena Debe a me kekahi mau hoa lehulehu ona o ka A. A. A. no ka ohumu ino e kipi, ma ka akeakea ana me na eke leta o ke Aupuni. Ua kauia ke lakou pela ma ka huina o $10,000 pakahi. Mahope koke iho o keia hana a ka aha kiure nui, ua kakainoa ae o Luna Hana Nui soverina o na Naita Paahana i kekahii palapala e kauoha ana i na lala a pau o ia ahahui e hooki ika hana a e hoao aku, "malalo o ka l@pa o ka maluhia," e hoeueu aku i na manao maikai iwaena o ka lehulehu ma ka aoaoe kokua ana i ka hooponopono maluhia ia o na pono a pau i komo ma ia hana ana.
Elawe ana Geremania ia Samoa.
Ma na lono palapala mai Apia ae, i loaa ma Vitoria ma ka warimu aku, aia @ Gerema-