Ka Makaainana, Volume II, Number 5, 30 July 1894 — Page 3
This text was transcribed by: | Mary Ching |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Makaainana.
kela mea keia mea e like me kana hana ana, ina paha he pono, ina paha he hewa.” Me ne la ma kou manao ana i ko makou hai ana i ka Uhane iloko o ke kino kanaka, oia ka “hapa” o ke Akua, alaila, manao iho la oe, ina he biliona hapa-biliona o ka Uhane Akua Kana i manao ai e hana i mau kino kanaka he 750 miliona, alaila, makau loa oe o koe auanei ka Uhane Akua, he 250 miliona hapa-biliona wale no. Ina pela, ina he wahine kou, a ua hanau mai na olua he 16 mau keiki, alaila, e poomuku ana anei olua, a oiai he hapa ko olua a elua i komo iloko o kela mau keiki he 16? Kahaha! Aole paha, ea! Pela no ka Uhane Akua, ua hui pu ka mana Akua me ko kakou makuahine lepo, a hoohua ae la ma ka honua a puni, he mau miliona o na miliona, a oia kakou e ola nei, he lepo kahi hapa a he Uhane Akua kahi hapa. Nolaila, ma keia ua pakika alua oe. Ke koi mai nei oe i pauku Baibala e hoike ana, o ka Uhane iloko o ke kanaka he “hapa” ia o ke Akua. Ina pela, auhea ka pauku Baibala nana i kauoha mai ia kakou, ina e pule, alaila, e “moe” na maka?
3. Pauku 11 a hiki i ka pauku 15, hapa mua, oia hoi, ma ke ano nui, ua kuhihewa kela kauka i kana olelo ana pela.—Ia olua wale ae no ia, oiai, malia o Ioaa no oia ia oe i Sidane. Aka, i hoike aku au i ke akea, aole loa makou i hilinai pela, aka, “ke hoike mai nei ua Uhane la i ko kakou mau uhane, ua keiki kakou na ke Akua.” (Roma 8:16.) Ma ka Pauku 13 hoi o kou kukulumanao ana, aia no oe ke miki ae la e wehewehe i kona ano e like me ka’u i hoike ae la ma ka mahele mua o keia manao hoakaka, aole loa o makou makemake i kona ano, kona hooluu, kona helehelena a pela aku, aka, e hai wale mai no—“Heaha ia mea,” a pela aku. Nolaila, mai hoohuikau oe i keia mau mahele.
4. Pauku 15, hapa hope, “E hana kakou i ke kanaka a ku ia kakou.” Ae, pela no; aka, aole anei hoi he pauku ma ua buke la o Kino hi e i ana, “a ha iho la Oia i ka hanu ola iloko o ke kii kanaka ana i kaha ai ma ka lepo, ma na pukaihu hoi ona a ola mai la oia?” Nolaila, o ka makemake o ke Akua, e hookomo i ka hanu ola i ola ai oia, a oia hanu ola, he hapa ia o ke Akua Ola i komo iloko o ke kino kanaka, a o ua hapa la, he Uhane Akua no ia, a o ia hapa o ke Akua i komo iloko o ke kanaka, oia “ke aloha, ka olioli, ke kuikahi, ke ahonui, ka lokomaikai,” a pela aku. (Galatia 5:22, 23.) A o ka hapa i koe aku me ke Akua, oia hoi, Oia wale no ke pepehi a ke hoola, Oia ke ulupa i ke ao nei me he ipu lepo la; 2 Pet. 3:7, 10. Heb. 12:26, 27, a nui wale aku. Pehea la kuu makamaka e hoole loa nei, aole ka e hiki ke hoakakaia ka haina o keia ninau.
5. Pauku 18, “O ka kakou mea i maa, he Uhane ke Akua, a mai ke Akua mai ko kakou Uhane i haawi mai ola no kakou.”—Auwe! Ke nahu hewa nei oe i kou alelo iho, a ke hoa. Mamua, ua hoike oe, aole e hiki ke weheweheia keia ninau, a ma keia hoi, ke i mai nei oe, he Uhane ke Akua, a no ke Akua mai ko kakou Uhane e ola nei. O ka makou no hoi ia i hoakaka ai. O ua ola la o ko kakou kino, he hapa ia o ke Akua @loko o ke kanaka. Ke i hou mai la no oe, “he ola mau loa no ko kakou mau uhane e like me ko ke Akua ola ana, ke lawehala a lawehala ole paha.”—E! Mai ao hewa hoi paha oe. E nana oe ma Hoik. 21:22, 23, 24, 25, 26, i ko ke Akua ola ana, a e nana iho hoi oe ma ia mokuna 2:18 i ko na uhane lawehala ola ana, pehea, ua like no? Aole i like.
Wahi hou no au, ua mokuahana maua me ia hoaaloha J. Kaulahiwa, aole pela; no ka mea, o ke talena no ia iloko ona e hoike la, e like no hoi me oe a me a’u. Aole keia he hana mokuahana, aka, “he paio aku keia i ka paio maikai o ka naauao, e hahai ana i ke ola.”
Nolaila, ma keia mau hoakaka pokole ana, ke haawi aku nei au i ko’u manao haahaa me ke aloha imua ou, e ka makamaka, me ka anoi aku, e nohoalii ke aloha maluna o ka poe a pau e imi ana i ke Aupuni mau loa.
J. K. KAMAKEA.
Honolulu, Oahu, Iulai, 23, ’94.
He Mau Moho Hoikeke Dala ma Hanalei, Kauai.
MR LUNAHOOPONOPONO:
Ua ulu ae he hoopaapaa hahana mawaena o E. K. Naniu a me Kaheleiki, he hoohuiaina, ma ka hale noho o ka inoa mua, ma Waioli. Ua olelo ae o Naniu e noho hou ana ka Moiwahine Liliuokalani ma ka noho kalaunu o Hawaii, a ua olelo o Kaheleiki hoopala maia ua makaukau oia e hoonee aku i $100 ma ka aoao o na Pi Gi, aole e noho hou ana ka Moiwahine a huli keia honua. Ia wa ua ike aku la ka lehulehu i ka helu mai o Naniu i ka $100 a waiho mai la imua o na poe e kuku aku ana, a ia wa ua ikeia aku la o Kaheleiki e hoka ana i ke keiki aloha aina, a na noi aku oia ia Naniu e hele oia e moraki i kona wahi aina a me kahi hale pelapela hookamakama ona; a iaia i hele ai, aohe poe makemake mai. Nolaila, oki loa o hoohuiaina uhole maka i ka olelo he dala kana, he hookahi no paha ana dala o na kaikamahine no me na kane Pake, e noho manuahi nei. Auhea la ka hoi o J. Kakina i ike ole iho la i keia hale haihai kanawai?
Eia kekahi, ua olelo o ua o J. Kakina, e noke wale no o Liliuokalani i ka hoopii ia Amerika aole loa oia e ko a hoi hou i ka noho Moi, me kona olelo pu ae, hauoli oia i ka lilo ana o Dole i Moi no Hawaii, loaa kana oihana he Luna Makai. I ke au Moi, he maia ka mea loaa mai iaia, a ua olelo ae o ua o Opupoi, o na poe aloha aina a pau i kakauinoa ole i ke Aupuni Repubalika, e luku ia ana lakou me ka weliweli nui. Auhea oe e Kakina, mai hoala oe i na olelo hoohaunaele iloko o ka apana o Hanalei, o lilo oe i puu lehu no ka inaina o na poe aloha aina, oiai, he mailuilu loa oukou na poe hoohuiaina malaila. Ina e ae mai oe, e Liliu, e hookuu ae na keiki aloha aina e paio me hoohuiaina ma, e pau no lakou i ka lomiia ma na poholima o na poe aloha aina. Eia la he hoouiu hoohaunaele ka hana a nei Luna Makai ili kalakou i ka ma’i lepera.
G. B. KOLIANA.
Hanapepe, Kauai.
Kahunapule Hoopunipuni.
MR. LUNAHOOPONOPONO:
Ua ike iho au ma ke Kuokoa o ka la 7 o Iulai nei, e hoolaha ana ua hele au e aie dala ma ke ano hoopunipuni. Ahu no hoi kupanaha i ka hana a ka mea hoolaha a hoino i kuu inoa maikai. Eia ka’u pane ia oe e ka mea i hoolaha ino i kuu inoa maikai, oiai, o ka inoa kahunapule maluna o’u; he inoa laa ia maluna o ka poe i hookaawaleia mai na hana o ke ao nei, a lilo lakou he poe kanaka ponoi no ke Akua, aole no diabolo. Eia ka olelo a Paulo i hoike ai no na kahuna o ke Akua, ma 1 Tesalonike 4:7. “Aole ke Akua i hea mai ia kakou no ka haumia, aka, no ka hemolele no.” Pauku 8. “O ka mea hoi i hoowahawaha mai, aole ia i hoowahawaha i ke kanaka, aka, ua hoowahawaha aku oia i ke Akua, ka mea hoi nana i haawi mai i kona Uhane Hemolele.” Ua aoia mai e ke Akua, e aloha aku oukou i kekahi i kekahi, a ina paha ua hana au i kela hana ma Hilo ma ke ano hoopunipuni. No keaha la i hoopii ole ia ai au ma ia ano hana, oiai, he hana kanawai ia, ma ka imi waiwai ma ke hoopunipuni.
O ka lua o kuu hoopunipuni i hoikeia ma ka nupepa Kuokoa, oia kuu olelo ana ua haawi ke Aupuni Pi Gi i ka Moiwahine i $43,000 o na makahiki elua. Eia ka’u ia oe, ia’u i hele ai makai o ka makeke i kekahi la, e hoopaapaa ana oe e Keliipio me Kaleiopu, oiai, ua loheia ia mea iwaena o kekahi poe o Honolulu nei, a hoolahaia ma ka nupepa aole na’u i hele aku a hoike i ka lunahooponopono o ka nupepa. A ina no hoi he oiaio kela hoike ana a ke Aupuni Pi Gi i uku hoomau no ka Moiwahine, heaha iho la ka hewa? Aka hoi, o ke Akua ka mea i ike ia mea, aole loa he mea nalo i ke Akua. Eia ka mea e oleloia ma ka buke nui, Ieremia 17:10, “Owau o Iehova, ke huli nei au i ka naau a ke hoao nei au i ka opu, e haawi i kela kanaka keia kanaka e like me kona mau aoao, e like hoi me ka hua o kana mau hana.”
Nolaila, e o’u mau hoa makaainana, owau no ke kahunapule i hoino nui ia, aka, aole au e kuemi hope, ma ka oiaio mau au a hiki i ka hopena, oiai, ua olelo mai ka Haku o Iesu ma kana olelo, Mataio 5:11, “E pomaikai ana o oukou, ke hoino mai kanaka ia oukou, ke hoomaau mai no hoi, a no’u nei, e olelo wahahee mai ai ia oukou i na mea inoa pau.” Eia keia mai kuu la i hanau ai a hiki i keia la a’u e pane nei i ka mea nana au i hoolaha ma ka nupepa Kuokoa, aole au i hoopiiia imua o kekahi Aha Kanawai, aole loa hoi i ke kula o Keonaula, aole loa. He kamaaina au no na poe malihini a e hookipa ana ma ko’u hale noho ma Hilo, a e kokua ana hoi i na poe ilihune. Ua kaulana ko’u inoa no na hana hookipa a me ke kokua ana ma na hana a ka Haku, aole ma na hana ino. J. S. KALANA.
Honolulu, Oahu, Iulai 7, 1894.
Aole Na’u i Hoolaha.
MR LUNAHOOPONOPONO:
Owau, o Oliva Poniaulani, aole loa au i hoao e hoolaha i ko’u hoalauna maikai, oia hoi o C. M. W. Kanui. Nolaila, he mea i manao ino ia paha ia’u nei, oia la ka mea nana i hoolaha lalau i ko’u inoa. No ka mea, aole au i noho ino me ko’u hoalauna maikai, nolaila, ke hoole loa aku nei au i kela hoolaha aole loa au i hoao e hana e like me keia. Nolaila, e kala mai ia’u, aole loa na’u kela mau manaopepa i hoopukaia ma ko’u inoa.
OLIVA PONIAULANI.
Waihee, Maui, Iulai 17, 1894.
Eia kamalii ke hoolele lupe nui nei, o kamalii Pake nae hoi ka oi loa aku me na ano lupe like ole.
Nui ka uwe o kekahi mau wahi o ke kulaunakauhale nei no ka nele i ka wai, oiai no nae hoi ke koi nei no ke Aupuni i ka hookaaia aku o na uku wai me ke kuwala pu.
Pau ae nei hoi ka welo ana o ka hae Amerika iluna o ko Kakela & Kuke pahuhae, ke hae Hawaii hoi ia e welo nei. Hoopalaimaka maopopo no hoi ia hale kalepa mikanele. Aohe e puniia. Hele pela!
No hookahi makahiki a oi o ka pii ana o ka Lua-Pele o Kilauea, aka, i ka la 12 nei iloko o 12 hora, ua emi pu iho no 270 kapuai. He keu ka a ka nani lua ole o keia emi ana, oiai, ma kekahi mau wahi ua oioi ae ka pohaku Pele eleku maluna, ua hiolo iho la ia mau wahi me ka weliweli a ka launa ole mai. Ilaila o Kakina ia wa, oia a me kahi poe e ae, a ua ikemaka nona a no lakou ponoi iho i keia hana weliweli a ka Luahine o ka Lua.
J. K. KAHOOKANO.
LOIO a he Notari no ka Lehulehu.
KEENA HANA: Alanui Kaahumanu, Honolulu. jan. 8-‘94