Ka Makaainana, Volume II, Number 1, 2 July 1894 — Page 1
| This text was transcribed by: | Melissa Eskaran |
| This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Makaainana.
BUKE II - - - Ano Hou Honolulu, Oahu, Iulai 2, 1894 HELU 1
WUDEHAUSI ME HAKI.
Na Kukai Palapala Pili Aupuni Mawaena o Laua.
No ka nui o na oleloia no na @nea i ulu ae mawaena o ke Kuhina Beritania a me kahi Kuhina Hakipuu, e pili ana i ka hooleia o ka lele ana mai o na pualikoa o ke Kamepiona iuka nei e paikau ai, ua waiho aku. @ke Kuhina o ko na Aina E i na kukai palapala ana mawaena ona a me Kuhina Wudehausi, mamuli o ka Hoakuka Makanalese noi imua o ka Ahaolelo Pi Gi i ka auwina la Poaha ihe la. Ua lawa no na manao ma ia mau palapala me ko makou pakui hou ole aku i ka makou mau hoakaka ponoi ana. Na makou ponoi no hoi i unuhi i ua mau palapala la, a eia iho malalo:
OIHANA O KO KA AINA E,
Honolulu, H.P.A., Iune 20, 1894.
ALOHA OE: E pili ana hoi no ka kaua kamakamailio o keia kakahiaka, ia’u i kipa aku ai i ou la e hoike aku na manao ke Aupuni o keia wa ano ke kupono loa (oiai, ua kipa mai oe i o makou nei e hoopakele aku ia oe e pili ana i na kipehi ana a kokahi nupepa,) e koi aku ia oe e hoike moakaka a maopopo loa mai i ke ano o kou mau launa ana me keia Aupuni, a ma ia kukai kamailio ana no hoi i olelo mai ai oe ua ike mai oe i ke Aupuni e ku nei ma ke ano oia ke Aupuni no ka manawa no ka aina nei, aka, ua hiki ole loa ia oe ke hoike hou mai i kekahi mea e ae e pili ana no kou kulana; a, e pili ana hoi i ka me a i maopopo loa ua hoounaia mai oe i ke Aupuni mua, ua makemake oe e noho ma ke kulana kuikawa maopopo loa, a ua ku kaokoa loa aku hoi oe maika hele ana mai i kekahi mau lawelawe @aua Aupuni i malamaia e keia Aupuni, a oi loa aku hoi, i ka weheia ana o ka Ahaelele Hana Kumukanawai, no ke kumu aole loa e hiki ia oe ke hana ia mea me kou lawe ole ao i kekahi o na aoao a hookaawale hoi mai kou kulana kuikawa; a ma ka pane ana mai hoi i ka’u ninau, uja hoole loa mai oe ua hoomau aku oe i kekahi mau launa pili oihana pili kuka aupuni paha me Liliuokalani mai kona kupakuia ana mai ka nohoalii aku.
Ke nonoi aku nei au e hoike mai oe ina paha ua pololeo loa ka’u hoomaopopo ana ia oe a e lawe ae hoi @ i na mea i hoike ia mamua ao oia ka hoakaka pololei loa o kou kulana a me kou mau manao maluna o keia kumuhana.
Ua loaa ia’u ka hanohano, me ka mahalo kiekie loa.
O kau kauwa hoolohe loa, e ka Mea Mahaloia,
FRANCIS M. HATCH.
Kuhina o ko na Aina E.
I ka Mea Mahaloia, Mekia James Hay Wodehouse, ko ka Moi Beritania Kuhina Noho, Honolulu.
KEENA OIHANA BERITANIA.
Honolulu, Iune 20, 1894
ALOHA OE: Oiai, ua loaa ka aeia o ke Aupuni Kuikawa ia Hope Adimerala Waka, U. S N., e hoolele mai i na kanaka mai ka moku “Piladelepia” o Amerika Huipuia no ka hana paikau, ua loaa ia’u ka hanohano e koi aku e loaa ae ia mau pono like ia Kapena Ruka, R. N., e hoomalu nei i ko ka Moi Beritania moku “Kamepiona.”
Ua loaa ia’u ka hanohano, me ka hoomaopopo kiekie loa,
O ke kauwa hoolohe au, e ka Mea Mahaloia,
JAMES HAY WODEHOUSE,
Ko ka Moi Beritania Kuhina Noho.
Mea Mahaloia Francis M. Hatch, Kuhina o ko na Aina E no Hawaii, Keena o ko na Aina E, Honolulu.
KEENA OIHANA BERITANIA.
Honolulu, Iune 21, 1894
ALOHA OE: Ua loaa ia’u ka hanohano o hooia aku no ka loaa ana mai o kau palapala, e ka Mea Mahaloia, o ka la 20 iho nei no, a, ma ka pane ana aku, ke nonoi aku nei au hoike aku, ke nonoi aku nei au e hoike aku aole loa au i ike i kekahi wahi kumu no kekahi kukala hou a akea ae paha i ko’u kulana i ke Aupuni Kuikawa Hawaii, aole no hoi i hiki ia’u ke loaa aku kekahi kumu no ka hoihoi ole me ko’u “kulana i ka wa”, a’u hoi i malama mau ai mamua aku nei, a o ia kulana, e pakui aku au, ua loaa mai hoi ka aponoia e ko ka Moi Beritania Aupuni.
Ua loaa ia’u ka hanohano, me ka hoomaopopo kiekie loa.
O ke kauwa hoolohe au; e ka Mea Mahaloia,
J. H. WODEHOUSE,
Ko ka Moi Beritania Kuhina Noho.
Mea Mahaloia Francis M. Hatch, Kuhiua o ko na Aina E no ke Aupuni Kuikawa.
OIHANA O KO NA AINA E,
Honolulu, H.P.A., Iune 23, 1894.
ALOHA OE: Ua loaa ia’u ka hanohano e hooia aku no ka loaa ana mai o kau palapala, e ka Mea Mahaloia, o ka la 20 iho nei no, e noi mai ana no ka loaa aku ona aeia no Kapena Ruka o ko ka Mei Beritania moku Kamepiona e hoolele @ai ai i kona poe kanaka no ka paikau ana; a me kau palapala pu no hoi kekahi o ka la 21 nei, a maloko hoi o ia oe i olelo mai ai no @ ike ole i kekahi kumu no kekahi kukala hou a akea ae paha no kou kulana i ke Aupuni Kuikawa Hawaii, a aole no hoi e hiki ia oe ke loaa ona kumu ao ka hoihoi ole me ke “kulana i ka wa” au i hoomau ai mamua aku nei a ua loaa ho; ke aponoia mai e kou Aupuni.
Oiai hoi, aole oe i ninau mai no ka pololei o ka’u i olelo ai no kau mau olelo ma ko kaua kukai olelo hope pu ana a aohe no hoi ou hoano e ae ia mau olelo, ua konoia mai au e kuhi aku i kau mea i olelo mai ai ia wa no ka hoakaka o @ i kapa mai nei o kou “kulana i ka wa.”
O keia kulana, e like me ia i hoakakaia e oe, he kou ia a ke kupaianaha loa i hiki ole loa hoi ke hoomapopo ole ia ma kekahi manawa e like la me keia; i ka wa hoi oiai noonooia ana ka pono o ka haawi ana aku i kekahi kokua lokomaikai loa, ke hookoia hoi ia ma kou aoao, e lilo no paha ia i mea e koho kuhihewa kukonukonu loa ia ai iloko o ko ka lehulehu noonoo ana, ina paha he wahi moali iki kekahi e hopohopoia ai o ke ano o kou mau launa ana me ke Aupuni.
Nolaila, ua minamina loa ia au, mamuli o ka hiki pono ole ana ia oe i keia wa, e hana mai i kekahi hoike piha a lawa kupono o kou kulana, e hiki ai la hoi ke kapae loa ia ae na hoohuoi ana, ua kono mai ia mea i ke Aupuni e hookaokoa mai ka noonoo ana i kau noi no ka aeia e hoolele mai i mau pualikoa mai luna mai o ke Kamepiona no ka paikau.
Ke lawe mai nei au i keia wa o keia ka manawa kupono e hoomau hou aku ai i na hooia ana o ka noonoo a mahalo kiekie loa, a me ia hoi i loaa ai ia’u ka hanohano e hoomau iho,
O kau kauwa hoolohe a haahaa loa, e ka Mea Mahaloia,
FRANCIS M. HATCH
Kuhina o ko na Aina E.
I ka Mea Mahaloa Mekia James Hay Wodehouse, ko ka Moi Beritania Kuhina Noho, Honolulu.
Hoike o ke Kula Kamehameha.
Ma ka la 26, o Iune, oia ka Poalua, i malamaia ai na hana no ke kukulu ana i kia hoomanao no na keiki e puka ana o ke kula, imua o kekahi anaina nui o na poe makaikai. Na John S. Aea, i haiolelo mai no na mea e pili ana i ke kumu i kanu ai na keiki i na kumulaau baniana, a pau ia, ua kanu pakahi iho la keia a me keia keiki e hemo ana i kana laau. A pau ia, ua konoia ke anaima e hele ae malalo o ka @lumalu o na laau e haupa i na mea-ai mama i hoomakaukauia, a oia ka panina o na hana o ia la.
Iune 27, hora 1:30, ua piha kui hou aku la no ka halekula i na poe makaikaim no ke aku ana e ike i na mea, hanalima a na keiki kula. Ua hookipaia aku ke anaina me ka maikai, a na hoomaka mai la ua keiki e lawe lawe i ka lakou mau @ like ole i @ ai, e laa ka @ wililaau, hoono @ lole, hana @ a me ke kamana. Ua @ no ua @ mana ma na mea i a’oia ai lakou. A pau ka makaikai ana o ke anaina i keia mau lala o ka ike i aoia i na haumana, ua wehe akeaia mai la na ipuka o ka hale hoikeike o na mea kahiko, a he nani na me a pau i ikeia e ka lehulehu. ma ka hora 3:30, ua malamaia na hana haiolelo a me na himeni a na haumana o ke kula o na opio, I hupuia hoi me na keiki nunui. Ua nani a maikai na hana. Hora 1:30 he paikau hookahakaha ma ke kuea iho no @ ke alo iho o ka halekula malalo e na alakai ana a ko lakou Mekia, oia o Isaia Pahee, kekahi no o na haumana. Ua eleu na keiki ma na hapai wawae ana, ka huli ana a me ka anapuu ana, a pela aku. O keia no ka panina hope loa o na hana oia la a hookuuia ke anaina.
Ma ka po Poaha mai, i malamaia ai na haua haiolelo a na haumana e hemo ana maloko o Kawaiahao, a ua piha makolukolu ka halepule i na makaikai. E hoomahamaha ana ke kula no elua mahina, a e hoomaka hou ana iloko o ka mahina o Sepatemaba.
Haule Hou o Kamehameha.
I ka Poaono nei i ulele hou iho ai o Kamehameha me Mahina Kihikihi a lilo aku la ka lanakila i ka inoa hope iloko o ewalu wale no a lakou komo ana. Malalo iho e ikeia ai na aipuni a kela a me keia.
Manawa i paaniia ai he i hora me 35 minute.
I keia Poakolu iho o Kamehameha me Hawaii, a i ka Poaono aku o Hawaii me Mahina-Kihikihi.
Na Hawaii ka eo o ka Poaono, Iune 23, a lalalu no hoi makou i hoike aka ai ma ka helu i hala.
Hoike Hui o na Kula Sabati
E @alemaia ana he hoike hui o na Kula Sabati o Kohala Hema ma Waimea, ke hiki aku i ka la 7 o Iulai nei, Poaono, hora kakahiaka, ma Kawaihaekai. O na haawiua Kula Sabati o Mei a me Iune na haawina e hoike ai. O na hin@oni hui, aoao 172 Hoku Ao Nani, 49, 23, 27 a me 36 e na buke @ a me 11 o ka Buke Euanelio. Ma ke kauoha a ka Ahahui Kula Sabati o ka Ekalasia o Kohala Hema. S. R. K. Kekaula.
Kakauolelo Ahahui Kula Sabati.
Ua kipa ae ka wahine a ka Komisina Farani hou ma Wasinetona, Hale i ka Poakolu i hala ino @ e ike a e lauua pu me ka Aliiaimoku, malalo o kana uka, @ ana e Mrs. J. F. Bola.
@ [paragraph unreadable]