Ka Makaainana, Volume I, Number 9, 26 February 1894 — KA PUANA A KA MOE. [ARTICLE]

KA PUANA A KA MOE.

He m.eii hauoli no inakon ka hooeuaopopo axia iho i ku piha loea o ko kakou nei j>oe hoohui- : i.iu ma ka hoano % ana ae i ku maaao io maoli o ka olelo liooholo a Makaliele a ku ppup i ke Aupuui oehaa o lakou. Ma ka lakou wehewehe aua 1 ke kaona, ma o ko.lakou wahaolelo la, ua loaa iho la ka he wahi moali īki no lakou loaa ai o kahi kahi oluolu oka inauao, kahi kanahni-mai ka hoohokaia a tue kaln aianaolana iki, a makou nap hoi i hiki ole loa ai ke ho'omaonopo no ia man haawinu, i loaa iho la ia lakou. Ua olelo ae u.a poe la aole ka o Amerika Huipuia e koino mai ana e akeakea iko ke Aupuni Kuikawa iioho hoomalu ana i keia aina, aole loa koi <3 ae ana i ka akea,kea mai o na mana kuwaho e ae, aka, e waihoia mai aua'uo ka ia lakou e hahai ma ko lakou me : heu ponoi īho, a ma ia mea lakou i liLuoli ai a hoka noi ka laihui oiw*. Ae paha, iiana aku bo hoi kakou la, E heluheluia ka ol.elo hooholo me ka hoomaopopo lea i l£e kaona io maoli, a kulike paha hoi me ka makou hoouieiopopo anii i ka manao 0 ka loea kalaiaiua nana ia i alakai a loaa aku la ka lanakiia hiw.ahiwa iloko o ka Haie Ahaolelo ona Lunamakaainana o AmeriHuipuia. ,Eia īho ua olelo hpoholo la: Hooholoia, Ekahi—E ahewaia īa a ua ahewaia ma ka manao ana o keia Ilale ka hana a ko Amerika Huipuia Kuhina i liooko ai iaa ka hoou'iauna ana i na pualikoa moana 0 Amerika Huipuia a kokua kue kanawai aku la ka hookahulihia ana i ke Aupuni Kumukanawai 0 ko Hawaii Paeaina iloko o lanuari, 1893, ama ke kukuhi ana ae hoi ma kona wahi i Aopuni Kuikawa i repubalika ole ma ke ano a 1 kue hoi i ka manao 0 ka hapanui 0 ka lahui.ua kue ia i na loina kuluina o ko kakou lika a me ka manao o ko kakou Kumukanawai.

Elua—Ke apono ikaika loa nei kakou i ke kahua i hoopuka ia e ka Peresidena o Amerika Huipuia, oia boi, ua kue loa i ka manao o na anaina Amenka ka akeakea ana aku me nalawelawe hana kuloko o kekahi aupuni kuokoa. Ao ka manao hou ae no hoi ia o keia Hale aole i ko> noia a ua knpono ole loa no hoi ka hoohui ana mai i ko Hawaii Paeaina i ko kakou aina 9 i oie ia, e auamo ae i kekahi hoomalu ana aku a ko kakou Aupuni maluna o lakou; e loaa no hoi ika lahnikanak oia aiaa ka lanakila a me ke kuokoa kaokoa loa ma ka hookolo ana i ko iakou kahua aiakai ponoi |ho, a aoie no hoi e aku e ke Aup uni Ameri ka'''Huipu ī a i|i e k a hoomaopopo ole ke komo akt?akea aku o na mana kuwaho e ae i oa lawelawe hana kuloko © ia mau paemoku^

Aohe a makou kaona okoa e ■ ■ i . - ■ puana ae ai mawahoo k© iijakou

hauoii palenu ole no ka ikeia ana mai aia no ka pono ma ka aoao o ke Aliiaienoku n me laliui, aua kuponP Ipa no lioi hauoli ana no kela lanakila kaeuahao i loaa mai la mai kelu pea. Ma na anuu a pau oua olelo hoo'holo la, o ke Aupuni Kumukanawai Wale no o Hawaii nei ka i ikeia, hoi 6 ke Aupuni Kuikawa, a o ka hookahuli ana ae o na oehaa i ka pono aia ma ko lakou aoao, he hoohilikau wale ana ae no ia i wahi e mau ai ō kahi manaolana ele wale i koe iki lao lakou iho, oiai, ua like loa lakou me na poe e ana e pinolo iloko o ka hohonu lipolipo, aohe opala apo īole. Ke ui a ke nmau nei makou —Heaha la ka Peresidera 'Kalivilana kahua alakai i hoopuka ai ? Aole anei oka hoihoi hou ia ae o ke Alii a me ke Aupuni Moi a ke kulana mua e like me ia ma ka !a kipi o lanuari 17, 1893 ? Ma ko makou aoao, ke pane nei mnkou—ae. Nolaila,

ina oia io, alaila, no hea mai hoi ! ka lakou nei ma ae hoolauwili wale aua ae no i ka mea i hooholoia me ka moakaka lea. Aole,!

anei no ko lakou moowini a papau ano olalau © ka noonoo uo ko lakon hopena awahua 'ē

kaKa'li nei ia lakou ? Ina hoi a he wahi pon® kahi o ke Aupuni Kuikawa ma kftia 'olelo hooholo, heaha la hoi ka mea oka aoao Rēpubalika i kue ai i ka aoao Demokarata ma keia mea ? A heaha hoi ka mea i onouia ae ai o kekahi olelo hpehoio okoa e

Kakoo ana i keia Aupuni pakaha wale ?

Ina i ik«ia he wahi kahoaka kahi no lakou nei e pono u, iha no ua # kue ole ia; aka, i ke akaka lea ana e eha' aoa lakou a e kakooia ana ka Peresidena liia manao makoe i ka hookoia oka pono, na olowalu like ke aoa ana e kulai 1 kela mauao kehakeha o ke poo alakai o ia Anpiini makamaka a hoa'loha o kakou. Ua Inaopopo loa ko ka iahoi oiwi oia, no ka mea, ua ae ki hapanui o ka lahui Ameiika,

ina no ia he mea 110 na īani e haule mai ai, o ka pouo a me ke kaulikie ke hānaia mai mamua o īia mea eae a pau. A 'ke ko ia' pono, alaila, na kakoi; nu e hoopouopono iho me k© ia Anpaui akeakea ole mai, aka, me ko lakou ae ole tio nae hoi i ko liai akeakea mai, oiai, ua ma-

naoia e hoomau loa ia mai uo ko kakou noho ana m'a ke auo he lahuikaiiaka a h? Aupuni kuokoa, ina malaio o kekahi Moi a ano e ae paha, e like me ka ka lahui mea e manao ai a e

hooholo ai no ko lakoii pono ponoi iho. Ma ia mea. \ia iuao-

| pop'o loa aole kou ' kuokoa, e Hawnii, e hehikuin mai ana; aiu m;u no iu me kakeu a na kākou 110 hoi o paUma'a e makeo iloko o ko kakoii hiipoi. mau ana me ka nana ole ae i knhi poe e an. E ola'o Hawaii a rnau loaV