Ka Makaainana, Volume I, Number 6, 5 Pepeluali 1894 — OWAI LA KA PUNIKOKO? [ARTICLE]
OWAI LA KA PUNIKOKO?
Nui na walaau ana i na ia i hala īho la iwaena o ua poe Pi Gi no*ka hihiu, lokoino a punikoko o ke Aliiaimoku. īwaena nae hoi o ua poe hoohuiaina la, ua īke ole ia auanele hoika ma#nao makee ,< maluhia ,, a akalahala" h©i o ua poe la. Eia iho na olelo a kahi poe o lak«u i lolieia: liuna o kekahi ki.a alahao i ke'ahiahi Poalima, lauuan 26, ua kukai olelo ae he lala o ka
Aha Kuhina a me kekabt Ea*a o ka Ahaoielo Pi Gi, oiai laoa e kamoe an& no ka halawai o "ka Ahahui Amerika ia ahiahi. loheia kekah: ika olelo aua ae: ' E pono ia kakou e hookaawale aku iaH (ma ke ano wahine— pili paha ike Alii«anioku). Na kakou hoi ia e kono aku i keka n hi poe o ka Liki Ainenka e hooko aku ia haiia/i I na hora hope no hoi o ia auwina la Poaliina, ua kukai oleio ae no he laia i pau oka Ahaolelo Pi Gi a me kekahi lala 0 kekahi hale kalepa, a ua loheia kekahi e olelo ana, "0 ka mea pono loa ia kakou e hana ai, oia no ka hookaawale loa aku iaia (e like no ka manao -me ko ka niua maluna ae). Heaha ke kaona o keia mau kukai olelo ana? . Ua hete keia poe a pau loa i ka halawai oka Liki Amerika ia ahiahi, aua oleloia ua noonooia ke kuinuhana no ka hookaawale a lawe ae i ke ola oke Aliiaimoku. Kkolu ka poe eae i manaoia e hoolilo Iko lakou mau ela i mea ole wale. Owai ka hihiu? Owai ka lokoino? A owai hoi ka punikoko? He mau ninau kupono loa wale no keia ae la e ninauia aku iua poe la. E kala kahi ko i loheia ai na olelo no ka lawe i ke ola o ke Alii, a ua hoaoia ae no hoi. Ua makau hoiiua keia poe i ka wahine, a pakela loa aktrpaha i na he kane oia. īna aole o lakou ake e lawe i ke ola, no keaha la hoi ke kumu oka hoonoho ana i na kiu ma ke alo o Wasinetona Pa, ma ka aoao makai, a malalo iho hoi o ka malumalu ona paia o ka luakini oua poe a hookamani la? He ole loa keia i kela olelo ''okipoo," niniau nae ua poe la. Ke noho ake kakali nei makou, me ka.manaoiana, e paneia mai ana a e hoaiai maopopo ia mai ana hoi ke kumu o ka lakou mau olelo a nae ha lakou mau hoao s hana ana.