Ka Malamalama Hawaii, Volume I, Number 13, 15 ʻAukake 1898 — Hoohiki Kakou. [ARTICLE]

Hoohiki Kakou.

O KA LOKAHI KA IKAIKA.

E na inakamaka a me na hoa'lohu. na hoa i kuilima pu ai iloko o ko kakou mau manao pili kalai aupuni, o hookaawale ana ia kakou iho mai kahi aoao ao a i kahi aoao, maluna o kc kakou mnu manao pili aupuni kuloko. Ano, nia ka la 12 nei o Augate y 1&98, ma ka hoi a 12 ponoi o ia la, ua pau, a ua kaawale lou aku la ua mau mānao like ole pili kaiai aupuni kuloko 'la o kakou ilm helcdei» aole he aoao Repubalika i koo, a aole hoi he aoao Rogalika. Nolaila, c> ko kal:oi. olelo ana a pau i keia la na kanaka iinwaii, mai #awaii a Niihau ma ko kakou kulana liou, aia malalo oka malu o ka Hae-hoku o Amerika, a he poe Amei'ika kakou, a e hana aku ana leakou e like me ka hana.a na kanaka Amei ika. No ka mea, e hiki mai ana na la o k<>mo pono aku ai ka-kon, i kc oo pono ana 0 ko kakou noho'na Amerika, oiai hoi, o hoōmalu mai ana oia ia kakou e liko mc kana e hoom'alu la i kona lahui ponoi iho. E hana ia mai ana na kanawai o Amei'ika a kau mai maluna ou o //av, nii, 1 hakalia wale no ika hiki mai o jio Komisina, ana lakou e hooponopono n ai i na kanawai kupono no kakou, a l)i!;i i ka wa enoho mai ai ka ahaolelo kumau 0 -A. ra 6rika i ka malama o Dekemaba a<; nei; ia wa e kaupaona pono iho ui kakou 1 na pono o ka wa kahiko a mo na pono o hou o ka aina a nno ka lahnī o neo aku nei imua,

Mamua ae o na mea a pau, aohe a makou moa nuī e ao e paipai aku ai ia kakou o na makamal?a a me na lioa'loha. a pela 110 me ka lahui holookoa mai Hawaii a Niihau, oia hoi keia : —" O ka lokahl, oia no ka ikaika." Heaha ka kakou moa e hana ai, i loaa ai ia kakou ka ikaika ? Eia ka haina o keia ninau. Eia kakou maluna o ke kulana hou malaio o ka. -_alu o Amerika, ma ke ano Toritori, a aia ma ka mana o ke koho balota ana e kohoia ai kekahi mau luna aupuni, koe ke kiaaina a me kekahi mau li'na aupuni kiekie e ae paha, aka, o ka hapanui o na luna aupuni, e iilo ana iakou ma ka niana o ka balota, ma ka lokalii e hoonoho ia aku ai lakou maluna o na oiliana aupuni, malalo iho o ke kiaaina a me kahi mau luna aupuni. Nolaila, oia ka makou i lawe mai nei i koia poo manao e kau ae la maluna e hoike aku imua o ko makou poe lieluhela a pau a me na makamaka paha maYv*j)lio, e lieluhelu mai ana i ko makou manao paipai. a oia koia: E hoohiki kakou a pau malalo o ke aupuni Amerika, o miki i nawa a paiLe kauolia ia mai ai. a o eleu loa kakou ma keia wahi a lawe iiko i kn hoohiki, ma ke kakoo ana i ke kumukanawai o Amerika. E ninau ka-I-.ou, i aha ai ? Haina. I—l inea e hoiiioi hou ia mai ai kela pono eivila kaokoa o ko kanaka nawaii Amerika, i kailikuia ai e ko aupuni p. g. a uae ke aupuni Repuhahka me ka manao kalolie maopopo loa loa. J Aia wale no ma ko kakou lokahi ma ka lioohiki like ana, a me ka lokahi iiko ana ma ke koho balota, i hiki ai ia kakou ke hoonoho i kekalii muu kanaka Hawaii naauao a kupouo maluna o na oiluma uupum, malalo hoi <> ka lokahi hko ana o na kanaka rna ka pahu. Noiaila, oia ka makou o makemake nei o noonaauao o aku ia kakou i keia mau mea i o la honua, o liiki luai ua wa hi, u like mai kakou me na wuhino Vilikini naaupo he 10, i oieloia ma ka otolo nano. Nolaila, i ko makou manao, lie mea pono ia kakou o ku Hl<o iluna me ka makau-

kau a hele imua o na luna hoohiki, a hoike aku i ko kakou mau manao maikai 1 ke aupum o Amorika, mamuli o ko kakou iawo pakahi ana a hoohiki malalo o kona kumukanawai. E hoike pu aku ana no lioi i ko ke ao holookoa, ua oi aku ko ka lahui Hawaii makemake i ku hoomalu aua mai a Amenka i na mokupuni a me ka lahui nawaii, mamua ae o ke aupuni p. g. a me ke aupuni Repuoalika i pau iho nei.