Ka Malamalama Hawaii, Volume I, Number 12, 1 August 1898 — Ka Ninau Hawaii ADIMARALA MILA MALALO O KA Hooko Kauoha Piha Ka Hae-hoku Amerika E HUKI IA MALUNA O Ke Panalaau o Hawaii [ARTICLE]
Ka Ninau Hawaii ADIMARALA MILA MALALO O KA Hooko Kauoha Piha
Ka Hae-hoku Amerika E HUKI IA MALUNA O Ke Panalaau o Hawaii
.A.<Hmo.raln, JVlilfx 3 Ua liookohu ia o ko Aupuni o Anoerika Huipuia no ka huki ana i ka Hae— hoku o ka ltopubalika maluna o ke Panalaau o liawaii: a ia l>ole, ka huki ana i ka Tiac lahni o Hawaii aina ilalo, o lilee mo ka ae 010 o kona lahui ponoi ilokoo na makahiki elima i hala liopo ao noi. (.) ke kulaim hanohano o lea huki ana i ka hao-h©ku A)uonku malmm o kamo
kupuni. panalaau o ko Hawaii Paeaina Aupuni Repubalika, mahopo iko hoi o k© kukala akea ia aua o ka hooliuiaiua mē Amerika Huipuia, ua waiiio ia aku ia mau liooponopono uo ka hooko kauoha ia Adimarala Joseph N. Mila, a ma ona la © kali ia aku ai ka hopena 110lio'na aupuni kuokoa me hoohuiaina 110 ka paeaina o Hawaii. B holo aku ana oia no Honolulu mnlalo o ka hooko kauoha piha mai ke keeiiā kaua mai o Wakinekona, ma ka la 20 a mahop'e mai paha o lulai maluna o ka mokukaua . Pileūelepia, a hoouna aku iaia ma kona ala moana 110 ka Pakipika. O ka mokukaua Amerika Mohikana, aia no oia iloko o ko awa. o Honolulu kahi i kali kauoha ai, ke awa hoi a na mokukaua Amerika o kipa mau aku nei ma ke alahele kuwaena no Pilipīne. He mea kanalua ole no ko kauoha lea liaawi ia aku 110 ka mokumahu Kulanakajilialfl_o Puebla. e lawe loa i na puali' koa kuikawa no ka paeaina o Pilipine, a o ka mokumahu Peru hoi malalo o ko kauoha hoomalia ma ke awa o Honolulu, no ke kali a mahopo iho o ka hnkiia ana 0 ka hae Amerika. Malalo o keia hooko kauoha a malama maluhia, e lau ka&aka- ana leo kulanakauliale o Honolulu i ka puali Iligemana Ekahi o Nu loka o kali noi no ko lakou holo aku i ka paeaina o Hawaii a liooko 1 ke kauoha. Pela pu lioi nio kekahi pualikoa kuikawa mo elna batari o na pualikoa pukaa, o holo liko aleu ana lakou no ia kahua hookahi, malalo o ka hoomalu me ke ku kiai ana a ka mokukaua Pileelolopia iloko o ke awa o Honolulu. Ma ka Poalima o ka pulo i Jiala. i loaa mai ai ia Adiinarala AlUa ko kauolia pilia mai "Wakinokona mai, oia ke aliikoa alakai me liooko kauoha ma ka ninau hoohuiaina ia Bawaii o lilo i panalaaii
no ka mokuaina o Kaleponi, o liko mo ka olelo hooholo a na Komisina o haawi ai no kona hopena. e lilo oia i panalaau malalo o kā inoa hoomalu no kekahi mokuaina komohana o Amei'ika noi. O na Kōmisina, na lakou o hoopaanaau i ka makemako o ka iahui Hawaii, a e hoolala hol i 11 a kanāwai ī"i<r keīa" mua aku o ia aupuni panalaau, ua haawiia aku ia anaina hoolala malalo o ka hoo Pp no P o ti° ana a na Sonetoa Kuloma me-Mogana, Lunamakaainana Hita, Pcresidena Dolo a mo Hope Lunakanawai Frear o ka Aha Kiekio o ko īīawaii Paeaina. Ua hoomaopopo ia ma koia' mua aku. he aupuni panalaau ko kukulu ia, a e hapai ia ana leekahi hoolala 110 ka waiho aku imua o ka ahaolelo, mo ka mana nui o kona hooholo ana i na kanawai, a mo kona mau luna aupuni lioi no ka hoomalu ana i na paiena aina a mo jia oihana kuloko. He Luna Nana Oihana ]jeta, nana o_ hoike mai i ke kulaua kuloko o na oihana kuloko o Hawaii, oia oia ma ko alahele no kela paeaina mai Wakinokoua aku nei. He manao koiio ka i haawi ia ae nona, e aneane piha paha ananei ka makahiki iko Komisina 110 ka hoomakaukau ana i na rula alakai hou maialo o ke Aupuni l'analaau o kukulu ia aku ana no Hawaii. O na hoolala hoohuiaina a mē na lioohiwahiwa imua o ko anaina hulei-hao o like mo ka Aclimarala Mila i hoiko aku ai i kona manao, ua waiho mai oia. i>onoi ma kona hooko anai ko kauolia. " O Kuhina Amoi'ika Sowall a ino ko Aupuni Hawaii, o hoike maopopo ia aku ana k© kumuhana hooko a ka Ahaololo 0 .4merika Huipijia, a o haawi ia lio hookahi la no ka Perosi<lona a 1110 na hoa o o ke Aupuni Uopuhalika o Hawaii o akoakoa ai mo ko lakou mau pualikoa ma ke leahua aina o ka Halo Mana llooko ma ke kulanakauhalo o nonolulu.
Ma ka aoao o ko Aupuni Kepnbalika o Amerika Huipuia, e ku aku ana m rnc ka makaukau me kona Kuhina. ka Alihikaua Nui.o kona pualikoa kaua moann, na aliikoa a me na koa malalo o kaiia kauoha. " O na komisina elima, ina ua hookohu ia aku lakou mamua o ka manawa hiki i Honolulu no kela halawai, e ku aku ana ka Hawaii, a oia ka wa o ka olelo kukaia a ka Peresidena o Ameiūka Huipuia mo kana mau olelo a'o e heluhelu ia aku ai imua o ke anaina oihana aupuni Rcpubalika Hawaii e Kuhina Sewala. O ka Peresidena o ka Hepuhalika iiawaii, e hoike mai ana oia me ka oiaio imua o na Komieina Amerika, oka hoo» huiaina e makemakeia nei o ka Paeaina nawaii me Amenka 2?uipuia, ua isulike ia me ke apono ana a ka. lahui Hawaii ma o ko lakou mau Elelo la iloko o ko lakou hale kaukanawai, a nolaila, o ka 01010 hooholo a ka Ahaolelo Amerika no ka lioohuiaina, ua aponoia e ka ahaolelo kaukanawai c Hawaii lahui. -O keia na hiohiona hiki —i —ka —mana Amerika ke lawe mai i ka olelo kukala akoa a ka .ahaolelo Hawaii, aka, ma aolo lakou iloko o ke kau e noho ana i ka wa o na Komisina Amei'ika ma nonolulu, alaila, o knhea hou ia ana ko hikoii akoakoa m«i, a oia paha ke kumu o hookhulua ia ai ka huki ana i ka hao hoomnlu lahui no elua pulo. "I ka wa o holopono ai keia hoakoakoa hou ana i na lioa o ka halo, oia ka wa o haawi ia ai ke At,oha Lahi i liope loa 110 ka nno wawaii, a na I'oi-OKĪilena Dolo oka Hepuhalilea <• hnki i ka luie llawaii ilalo—no ka huki hoxi oloia ilnna ma keia mua aku. "Ma ka aoao hoi o ka PcroBidona Amerika, na Adimarala Mila o huki ka uae-hoku ma kona mau kahakai; a oia ka wa o Poresidena Dole e lilo ai i Kiaaina no ka panalaau Amerika liou, malalo o ka hookohu Komisina a Peresidona Makinile i waiho ia aku o Kuhina