Ka Lau Oliva, Volume IV, Number 10, 1 ʻOkakopa 1874 — Ka Puali Kilo Hoku. [ARTICLE]

Ka Puali Kilo Hoku.

Ma ke ku ana mai o ka moku kaua Beritania Scout f ua hiki mai maluna ona kekahi poe naauao a akamai ma ka nana ana i na mea o ka lewa, a ua hoouna ia mai e ke aupuni o Beritania Nui, ma ke ano he " Puali e Kilo Hoku." He kana-kolu-kumamaono na la mai Valeparaiso mai, a ke ku nei oia ma ko kakou awa, me ka hoomakaukau ana no na hana e pili ana i kana elele i hoouna ia mai ai. O ke ano nui o keia huakai imi ike, oia no ka nana ana me ka hoomaopopo ma na ohe kilokilo, i ke ano o ke kaalo ana ae o Hokuloa (Yenus) mamua o ka papalina o ka La, ke hiki aku i ka auina la "o Dekemaha 8» o keia makahiki. Ua wae ae uei iakou i na wahi i manaoia he ku[X)no no ka lakou oihana; aia ma Honuakaha, maloko o ke kulanakauhale nei, ma Hawaiī kekahi, a ma Kauai a i olē ma Niihau kekahi. 0 keia mau wahi i wae ia iho nei, oia no na kulana no ke kukulu ana i na ohe, na panana, a me na pono kilokilo e ae, no ke kilo ana'ku i na mea i hai ia'e la. Ua hoomakaukau nui na aupuni naauao i na huakai me ka poe kilo nana, e nana i ke kaalo ana ae o Ilokuloa mamua ae o na ympalina o ka La. Ua oleio ia o ko Amerika na huakai i oi aku o ka makaukau. . Ua hookaawale ia aupiini he puu dala nui, he $150,000 no ia hana. Ehiku o lakou mau huakai okoa me na poe kilo elima o kela huakai keia huakai. oka mua ma Nagasaki, lapana, malalo o Mr. David>on; o ka lua ' raa Pekina, Kina, malalo o Mr. Watson ; ' ke l»tti ma Siberi«v, malalo o Mr. A. ha ma Nu Kilani, malalo o ka lima ma ka mokupimi o Crozit, 3ba ka Moana Iniana, malalo o Kapena R.iymoud ; ke ono ma ka mokuiiii raTka"liSßfi%«lana,^ malalo o Ka|>ena liyan; a6 kl hiku nia ka mokffpuni o Chatham, i*a ka Moana Paknūka Hema. 9 Elima huakai o ke aupuni Beritania, 22 poe kilo; oka mua ma Aigupita, malalo o Kaj>eua Brown ; ka lua ma Hawaii nei, malalo o Ka[iena Tupman, (ehiku poe kilo iloko o keia huakai); ke kolu ma kekahi mokuimni ma ka Moana Iniana, malalo o Lulenela Neate; ka ha ma Nu Kilani, malalo o Major Palmer ; a o ka lima ma ka mokupuni o Kerguelen, iiialalo o Rev. S. J. Perry. 0 Kapena Tupman ke jk>o o keia mau huakai a pan elinia. 'Ekolu iho nei makahiki o kona hoomakaukau ana no keia hana, nana no i hoomaaoiaa ika poe kilo. O ka huakai mawaena o kakou nei, ua hoolako ia a ua makaukau loa, aohe m«a koe. Uu hoomakaukau o Haku Lindsay, kekahi haole o Beritania, i huakai kilo nona jionoi, noua no lioi na iilo a pau. Aia kona huakai ma ka mokupuni o Mauritiu6, nia ka Moana Iniana. H$ mau huakai ko ka poe Rusia i hoia mai k#kahi a i kekahi o Siberia, a tia hoohui ia lakou ipe ka «wea EqHo huakai i hoouna la e ko Geremania poe; aia ma lapana; Kina; Peresia; ka moku o Maui itius a me Kergueleri,<v ma na mokUpuni o Auekland ma ka hema oNu KiUni. 0 ko lakou mau ohe me na panana» na ka poe akamai loii i hana, a ua hilu ioa. Ua Waawi ke aupiī*ii o Farani he#6o,000 nō keia hana. Aia ko mau. huakai ma Nuuhiva; Nnmea ma Nu KaledoniA; lokohama r> a I wpana; Kina; BaHa Paulo m« ka Moani Inlana, a ma o ma ka m# Nn &ikni E hiki aaa paha i k« ka*4g

malima $a wdM i |a no ka nana ana i keia kaalo ana o Hokuloa; a 0 na lilo no keia liaoa, e ana e hiki i ka milioaa dala. Ua ninau ia makou, " heaha ka irbiwai o keia hana?" 0 ka mea mua i manao ia, oia ka hoomaopopo ana roe ka pololei loa o na huahelu e ikea ai ka ma~ mao oka la mai ka honua aku. Aia a ike maopopo ia kela, alaila, hiki ke hoomaopopo ia ka loihi mai ka hontia ftku a 1 nā hoku-hele me kekahi o na hoku-paa. Ua ike pono ia ka loihi mai ka hōi&a aku a i ka mahina, a ina e ike ia ka loihi mai a nei a i ka la, he mea ia e kokua ana'i ka poe hooholo moku e imi Lko lakou lonitu me ka pololei loa 1 oi ae mamua o ka mea liiki i keia wa. He oihana nui keia, a piha-ike me ka naauao no hoi. Ma kona kijm ana mai ma ko kakou ¥ftau paemoku nei, tia kau mai oia i kekahi o na hana naauao imua 0 ko kakou mau maka, e hoike mai ana 1 ke koikoi a me £a hohonu o kek mea he pilia-ike, a he hai ana mai i ka lehulehu o na mea i koe aku i ko kakou wahi ike papau. A oiai he kakaikahi loa ke kipa ana mai o na ulia pomaikai o keia ano ma ko kakou mau kapakai nei, ke lana jiei ko makou manao, e makamua mai ana na makaainana ma ke kokua ana ma na mea hiki ia lakou, no ka pomaikai a me ka holomua o keia oihana hanoliano he " Kilo Hoku."