Ka Lau Oliva, Volume IV, Number 9, 1 September 1874 — Ka Berita Hemolele o ka Mare. [ARTICLE]
Ka Berita Hemolele o ka Mare.
He mea na makou i iini nui i oala i halā ae nei, e haawi i kekahi mau kolamu kaawale o ka kakou Elele no ka papa leo ana malalo o ke poo maluna ae, aka, no ka ae ole ana mai o ke kino uuku o ke kuleana, ua hiki ole ke hooiawa i na koni aoa a ka makemake, a ano wale no, me ka mailuilu no nae. O ka huaolelo malnna ae, ua olelo ia, " oia kekahi o na leialii i waiho ia ma kahi e loaa ana i ke kanaka ke lalau &e, he momi nani makamae no keia ola ana, a he kipikua hoi nana e hoomaka ka waele ana ike alanui maluhia oka pono. Ile kaula nana e hipuu paa loa i na mea eiua a lilo i hookahi, e awili ana i na mana o ke aloha a liio 1 kahawai e kahe malie ana mawaena o ke kane a me ka wahino, he kukui lamalama hoi no ke ala o keia ola ana, a aole e pio, aia wale no i ka Mea Mana Loa, nana e kahea mai e like me koua manao ana he pono,"
ike ia ke ano o ka m&lama ia ana o tt2J5k T mawaeoa o ka hapanai o na kanaka īlawaii, ua lioomaopopo ia kona kulana mawaena o lakou, a aole no he mea hoolana manao ka noonoo ana iho i na haawina o ia mau moa, aka, he mea kauniaha, a hc koloka eloele hoi e uhi paa ana i kekalii mau aoao o ka Buke moolelo o keia Lahui. l T a ike ia no, o ka Berita Ilemolele o ka mart>, ua nana ia aku e kekahi o kakou ma ke ano "he mea uuku, a he mama wale no." Ile mau la wale no mahope iho o ka hoohuiia ana o ka hipuu imua o ke Kahunapule, a malalo hoi o na uoi, a me na hoomaikai &na i ka Haku, —
ua haalele ilio la ke kane' i kana wahine, a o ka wahine hoi i kana kane, a liele aku la ma ke ala oka nahesahoowalewale. Pau ka manao aua i ka hoohikf eehia i lawe ia, a o na heleheleua hoi i hoopihaia e ka olioli, me na manaolana iloko ona la mamua iho, ua hoolilo ia i mau kii inea, ka ilihui.o hoi me ka pwloli. Au we! Pehea kakou e mauna walo nei no i ua haawina makainae i haawi makana ia mai. E ku! eke kanaka V Ae ka wahine lioi! e noouoo pono! He kaumaha a koikoi no hoi ka mana o ke Akua, o ka lawe ana i ka hix>hiki paa o ka Berita Mare imua ona, o ka hoopaa ana aku ia malalo o kekahi o kona mau kanawai eehia loa, a o ka uhai aua ia kauawai, o ke kau ana mai no ia o ka hoopai weliwel». Na ka lehulehu e uoouoo iho i ka hapaiiui o keia poo manao. K paanl ana kuknhi wahi k*ik«m»faūne aona o* HHikahiki eha, i ka U Srtbnti ine kana ro?vx wahi kii koa. Ika ik* o kahi mnkiMhino, aoao aku U m me ka papa ak« : " Aole anei oe iiW e Loiille* 'k* la Sabati a panni nw oe i Im ia o ka Uak« V koke īio M kahi kaikamahiw» i kaiia paio : *' B mama, aot» n* ka paU. oa i ike o m puali koa oo keia a k* flaka.*' Maka«katt no hoi ka noonoo o kahi pokii.
lāp*" iw>Ko o ke» la « *am w*, aole loa ommui m ke Mna wM ana» ka WikM# lft»-M &aebL Aek hale t»ei,aka, nm»iln iilw i(ij iHli|iliini ana Mi o ke lrrt oiiii y gā |&o • y . M» na kiaiiaa o be» a M iM»: kapom e ae, a ke aaeane aka eei ei* ka i po»' na mna aku ai, oiaka katiamabi assoai. kaoaka ma ke pohi aaa ika Wakma. £ iho lalani aoa mai ke oat aka liilii, mtaakaa me aa keiki, a hni pa m«ia na ele makale i kaoikoo.
Aole loa no ka nla, a no ka poaaikai hoi o ke aapani a ifte ka Miai keia mau hana, aka, he maa haa awahia, he ltilao, kanmaha, iaea, he iiilmne, he ndce» aaialana ae o na mea a paa, he ahai aaa i ka makemake o ke Akaa, a he kiena koopokole mai hoi i na la o ke ola imi HawaiL O keia maa mea a paa, aole loa e hiki ke hoole ia, oiai, oa ike ia ka oiaio ma na mea i h'ana ia mamuii oia komu ino* A pehea! Eka lehuleha hoi i ike ina inea i hai ia ae la, aole anei keia o ka ma> uawa kupono e ala ae ai, me na pahi kaaa o kapono, e kaua aka no ko kakoa maa pomaikai ? No ka pomaikai oke one-ha* nau, ame ka l&hai a'kakoa i aloha nui ai, e kuloa haahaa iho, a e ae aku me ka hoohiki paa aaa imaa o na Lani, ka moa hoo-. kahi iaia ka hoopomaikai ana mai, e hooikaika me ka hoomanawanui no ke pale ana aku i ka " enemi ino m» o keao nei a hiki ika manawa e lanakiia. ai, e hoopuehuia ai ka ino, a e oia hoa ai neia maa Paemoku nani, a e ala hou mai ai na heleiielena o ka maemae a me ka pono Karistiano, ke alakai malamalama o na Lahui o ka Honua holookoa.
18* Ma na la i hala iho nei, oiai makou e hele holoholo ana m« ka aoina la, na lohe ia'ka ke kamailio ana a kekahi maii kanaka ekola, a penei aa i&ea i lohe ia " E Saka Lee/* ¥rahi a kekahi, u pehea la koo nianao do oa hiohiona o k& maoawa A pane mai ka lua, u do ko'a aa haale ka oihana makaula, aka, ma ko'a ike iho mie, aa aoe kupikipikio na hiohiooa o ka Lahui Hawaii iloko o keia maoawa." Iluli hou aku la no ka mea oaoa ka niuaa, a pane aku la i ke kola, i naaea i ka hikaka o na wawaeo kekahi wahi kanakn, a haawi hou aku lano i ka niaan : u E loane Paawela, pehea la kou hoo* manao ana i na hiohiona o oa aa i hala tku, me ke kulaua o keia ao e hele nei A haawi mai )a oia i ka heaolelo pane 9 u ke nee mau nei no kē ai o ka manawa imua, elike uie kona ano man, aka, ke hai paa aku nei an e Aloha ma, na hoa kuka hoi no na pono o keia lahui, mamoli o nft<o«li e hoike ia mai nei i maa o kakou, olkhoi oa haoa haamia iloko o ka ono, ke hoike mai oei ka lia o ka ili o ko'u kino holookoa me ka i mai, ina o ke ala keia, alaila, ua haia loa*ku la ke au o ka maoawa imaa, a o ka iahai ilawaii hoi, ke kueoii hope hoa oei oia/' A hilinai aku la i hpiiihale, me ke kulu makawalo ona waugtak*, a hooho like ae la rae oa Uo ino oe o Hawaii I" a hiiii ka eha o ka pauwai, ma ke ala i maoaoaihepoiMk
B hoowkiiiaU na hoōuu» i u% umUma w»iwmi i keki L«hui: MM* bh 16 o fct qmluna i hikU, h«fiw\ makaii4 m iba{ k o WillUm A me B)ua ¥*X**K o*l*feAhi k*uk*itt*hin*opkM&ma&ai — Mn ift U\¥mk> **Uvfm*mlb& p« k a» In U .JI < niknMi pMMui M opio> oko, »<k W ka lalhu lUwaii, 4 ho v «k>h» nwi k» Lmni nMLk"