Ka Lei Momi, Volume I, Number 15, 13 Nowemapa 1893 — Page 3
This text was transcribed by: | Cheryl Mokuau |
This work is dedicated to: | Lance & Sherri |
Ka Lei Momi.
HONOLULU, OAHU, POAKAHI, NOVEMABA 13, 1893
KA HUAKAI MAKAIKA@A
Kauka Talamage
I KA
AINA HOANO.
Mamua ae o ka oili ana ae o ka la, a i ko kakahiaka nui wale no, ua ala mua ae la no ua kauka nei a hoala ae la i ka nui o lakou mai ao a o, a pau like io ae la lakou a pau i ke ala, a hoolale koke ae la no o Kauka Talamega ia lakou a pau e hele no ka lakou huakai kii kino leopo o ko lakou hoaaloha, a emoole, aia lakou a pau ma ka nahele ke kaihuakai la me na laau, na kaula a me na apana lole, a aia no ka palena o ka lua e waiho oni ole la o ka lakou ukana walohia.
He ekolu hapaha i hala ae o ko-lakou hele ana, ua hoea aku la lakou ma ka lua kahi e moe la he kino puanuanu.
Ku iho la ua kauka la ma ke kae o ua lua la, a mawehewehe pono ae la oia i ka lau nahelehele e hihi ana ma ka waha o ua lua la, a kiei iho la oia ia lalo, aia hoi, aohe ana mea i ike aku ai, koe wale no na punawelewele e hihi ana mai kahi aoao a i kahi aoao o ua lua la, a o lalo iho hoi he pouliuli pu wale la no ia la ke nana aku.
No kona ike pono ole ana aku ia lalo, a ua ano kanalua iho la no hoi oia ia manawa, a oia no kana i ui hou ae ai i kona mau hoahele.
“He oiaio anei eia ko kakou hoaalaha poino ma keia lua, a aole anei oukou i kuhihewa i ka olelo ana?”
“Aole makou i kuhihewa e ka makamaka maikai e hoaono kakou ma na ano a pau, a e ike no auanoi oo i ka oiaio o ka makou e hoike aku nei ia oe.”
I keia manawa no i kuemi hope ae ai ua kauka la a kauoha koke ae la oia e hoomakaukau koke ia i mau kaula elua, i paa kekahi kaula i kekahi o lakou a i paa hoi kekahi i ke kino mako a i hiki ai hoi ke huki pakahi ia ae ka mea make a me ka mea ola iluna mailalo ae o ka lua, a ua hooko koka ia ae la ia kauoha a na kkauka la.
I ka makaukau pono ana o na kaula, ua ho-a ia ae la he lama, a huli koke ae la no a Kauka Talamega i ka mea e ku koke ana ma kona aoao hema a p@ ae la me ka @ o ka walohia:
“Auhea oe ke noi haahaa aku nei au ia oe, e ahonui aku oe no ko kakou hoaaloha i nalowale a eia ke alanui au e iho ai o kekahi o keia mau kaula, a na makou hoi ia e hooponopono aku ia oe maluma aku nei a hiki wale i kou hoea hou ana iluna nei me ka maalahi.
“ kou iho ana aku ilalo, a i loaa ia oe ke kulana kupono ole, alaila, e hukihuki ino iho oe i ke kaula ou e paa ana i ekolu manawa, a ina ua huki kupono oe i kahi o ka mea make, alaila, e huki iho oe ia Kaula hookahi no i hookahi manawa, a ina ua pau kau hana a i manao ae oe e hoi mai, alaila e hukihuki iho o@ i elua manawa. Mamua maou e huki mai ai ia oe a kau oe iluna nei, a mahope aku hoi ka kakou ukana walohia. Eia hol ka malamalama no kou iho ana, a e hele oe me ka manaolana e holopono ana kau mau hana ana a pau, a o ke Akua pu me oe.”
I ka pau ana o na olelo kauohu a ua kauka la, ua ae koke mai la no kona hoaaloha me ke kaulua ole iho.
Mamua o kona iho ana aku ilalo, ua nakiikii ia ae la ke kaula a paa me kekahi apana laau a noho iho la oia maluna olaila me ho lele kowali ana la, a paa ae la ka lawa ma kona lima hema, a hookuukuu ia aku la oia ilalo me ke akahelo, a ke ahuwale la na aoao a pau o ua lua la i ka poe a pau e nana iho ana maluna aku.
Iaia e iho malie ana pela a hiki i ka hapal@a like o ka lua, aia hoi, ua ike koke aku la no oia i ka lapuu mai o ke kiuo lepo o ko lakou hoaaloha ilalo o ka lua, na huli ke poo malalo, aka aia no oiu ke hookuukuu mau ia la, a i kona aneane ana e hehi iho kona mau kapuai i ka papaku olalo, na huki iho la oia i ke kaula no akahi manawa.
O ka itamu a makou i hoike aku ai i kela helu aku nei, e pili ana no ka hoopaa ia ana o Hosea wahine i ka halewai a ao ka po, aole ia i pololei. E kala mai ia makou ma kela hemahema.
Hoike a ka Elele i ka Aha Mokupuni o Oahu i noho ma ka Ekalesia o Waianae.
E na hoahanau o ka ekalesia o Kaumakapili:
Me ka mahalo:
O ko oukou elele i noho ma ku Ahahui Mokupuni o Oahu, ma Waianae, kuwaiho aku nei i kana hoike imua o oukou i keia hora ma na mea ano nui i pili i na hana o ia aha. Ke Kulana o na Ekalesia: ikeia ma na Hoike Kihapai.
1. Ka manawa a me kahi i noho ai o keia aha. Ua noho keia aha ma ka Poakolu o keia pula Oct. 4, 1893, hora 10 a.m., e like me ka hoopanee ana a ka aha. Hookahi no la i noho ai keia aha a pau pono no, hana, a o ka makamua paha keia o na hana i hanaia o keia aha i pau i ka la hookahi.
2. O na lala i hiki mai. Na kahunapule, Rev. J. Waiamau a me ko oukou elele, no Kaumakapili; no Kawaiahao, aohe kahu o Nalua ka elele; Ewa J. M. Ezera ke kahu, aohe elele; Waianae, Rev. J. Kekahuna ke kahu a o Isaia ka elele, no Kalihi a me Moanalua, aohe kahu a o Keawe ka elele, Waialua, Rev. E. Timoteo ke kahu a o Amalu ka elele, Waikane o J. Davida haiolelo a o Mose ka elele, Kaneohe, aohe kahu o ku ka elele. O na ekalesia kahu ole o kakou, ua hoonohoia aku o Rev. S. Kaili no Kalihi a me Moanalua, a ia Kimo Davida kahu o Waikane no ka ekalesia o Hauula.
3. Na hoike kihapai o na ekalesia. He ewalu no hoike kihapai i ikeia ma ka lima o na elele a o ka iwa oia ko Ewa, ua hiki hope mai mahope o ka pau ana o na hana o ka aha. O na ekalesia o Waikane, Waialua, Waianae a me Ewa, ke nee nei imua na hana, a o na ekalesia e ae, ua emi hope, a o kekahi o keia mau ekalesia emi hope, o kakou no ia. He mea kaumaha no ko oukou elele ke hoike aku imua o oukou. Ua ike no oukou ia mea a i ke kumu hoi o ia emi ana, ma na hano ma na ano a pau.
4. Ma Waihona o na ekalesia. Ma na hoike kihapai ma ka lima o na elele, Kawaiahao aohe, ko Kaumakapili, na loaa mai Aper, a ka la hope o Sept. 1893 he $1,11875, aie ponoi o keia hale he $1,200.00, no ka hale halawai o Kapuukolo he $1,800.00, o ko kakou aie ponoi i ke kahu Rev. J. Waiamau he $165.00 a hiki i ka la hope iho la o Sept. a o ka aie iho hoi i na limahana o ko kakou ekalesia he $60,00. Ka huina oiaio o ko kakou aie a pau loa i keia hapalua makahiki, he $3,225.00 a hookaaia he $1,113.75 a o ke koena aie a pau loa, oia hoi he $2,106.25. Eia ke komite hoeueu o na kihapai make me kakou i keia hora, no ka laua apana hana no ke ole o ko kakou kahu. O na kihapai e ae aole he aie nui wale i ko lakou kahu e like me kakou,
Ma ka ekalesia o Waianae, ma ka nana ana, na oi aku ko lakou ikaika ma ka hoomaikai ana ko lakou mau hale kahu. Elua—Ka luakini, nona ka huina dala he $626.70 a ua hookaa aku lakou he $566.70, a o ko lakou oena aie i kela manawa, he $60.00 na ke Kula Sabati o ka Ia Hamauleo i hookaa ia aie a pau.
5. Hoike Kula Sabati. Ma ka Poaha Oct. 5l, 1893, ua malamaia ka hoike kula Sabati a me ka hoolaa ana i ka luakini ma kekahi mau mea hou i hanaia. Ma ka po iho, na malamaia he aha mele nani na na puukani o ka Niu Haohao a me ka Ia Hamau@ na lakou na leo mele he 25 i awili pu ia, nona na dala he 51 a me 15 keneta, a huipu me ko ka hoike Kula Sabati $90.50, hoolaa luakiui $42.50, ahamele he 51.50, ua like ia me $184.50.
6. Kahi e noho hou ai keia aha. E noho hou ana keia aha ma ka Poakolu mua o Aperila 1894 ma ka Ia Hamauleo o Ewa.
J. ALAPAI.
Elele o ka Ekalesia o Kanmakapili.
Kaonioulaokalani.
Auhea wale oe e ka mamo
E ka lei hulu a o ke taona
Onaona wale no ka`inoa
I ke kui ia mai eiala
Kalahea ia ae au i ka lohe
Lono ai Kikihale nei a puni
Eia o Kealohilani
I ka poli a o Lauomidihao
Hanaohano wale no ka hoi
Ina na hui na manowai
Waiwai ka noho`na inea
Kuu la hoopili wale
Eia no kuu maluhia
Me ka liko pua o ka mamane
Manene hilahila kai hiki mai
Koni nei i kuu manawa
Ko iala Laipila ana iho
Ka inoa laahia i kuu kino
Haina ka puana o kuu mole
No Kaonioulaokalani
T.B. M.
Wahi a ko makou Duke 527, he 3 nuneki me 4 derama ko kaumaha o na huna wai ma ka po Poalua nei.
Aole i poni ia o Kekipi i kahu no ka ekalesia Hoomana Nauao i ka la Sapati i hala, ua nui no nae ka hoananau i akoakoa ae ma ko lakou hale halawai.
Ua hoohekili ae o Iehova i na ao a ua hoolalapa ae i na pea kapu o kukulu o Kahiki, a ua hoonaueia na mea paa o ka lani, a ua hoohanini ia na omaka wai o Kulanihakoi, a ua hoohuai ia na punawai o ka hohonu, pualena ae la ka moana i na piha-a moe-wai o uka ma ka po Poalua nei. Time is at hand’