Ka Lei Momi, Volume I, Number 10, 9 ʻOkakopa 1893 — PELA IO ANEI? [ARTICLE]
PELA IO ANEI?
Ke olelo mni nei na nupepa o poai hoohuiaina, me ke ano mau o ka haakei, he aupuni ano hou aku ana ka ko Hawaii nei, he aupuni uae ma kekahi niau ano ma ke kulaua Amerika, a malalo hoi o na hoomalu nna a ia aupuni nui. 110 mau olelo ku keia i ke kahaha i puka niai mailoko mai o ka manuo a me ka noonoo oka poai i kukala leo nui ae o hooliui ia aku ana ka Paemoku o Ilawaii me Aaieiika, a e lilo ana o Hawaii i Panalaau no ua llipuhalika la, alaila he,apana no Amorika ka. olelo ana a lie Amerika hoi ma 110 ano a pau. Ke hoike mai nei keia mau mea a pau ika auwana a lalau o ka makao a ka noonoo o keia poe i kukalekalo a i walaau wale ae ai e kalahea ana no ka hoohui ia o Hawaii nei me Amenka, oiai ua manao mua no lakou he aupuni Amesika aku ana keia aka, i keia manawa nae, mahope iho o ka ike ana i ka haule ana oka lakou kumuhana, eia'ke noke nui mai nei i ke olaola me ka olelo mai he aupuni ano hou loa aku ana ka ko keia Paemoku. Mamua, he apana aku ana keia Puemoku no Aunerika, a he Amerika ka olelo ana,i keia manawa iho la, he aupuni ano okoa loa malalo o ku lioomalu ana a Amerika Iluipuin. O keia iho la ko ano oke kanaka e aneane* ana e poliolo iloko o ka wui o liapai ana nn lima niu o a mnanei, a k« lonn ka puu weuwon, o puliki koko auanei iuu ka īnanau ana ilaila e pulokana ai.